Δυο πόρτες έχει η ζωή

Δεν το κάνω επίτηδες - και ούτε έχω κάποιο ιδιαίτερο μένος εναντίον του Nίκου Δήμου, κάθε άλλο: του αναγνωρίζω ότι υπήρξε συνεπής στην πορεία των ιδεών του, αλλά και ότι η πορεία αυτή είχε μια συνέχεια και να μια συνέπεια που λείπει από την δημόσια ζωή - και ότι το κυνήγι της δημοσιότητας ποτέ δεν έμοιασε να τον ελκύει.

Απλώς διάβασα μαζεμένα πράγματα στο σάιτ του μετά από καιρό και ενώ συχνότατα διαφωνώ με κάποια πράγματα που γράφει αλλά δεν τα θεωρώ μείζονα - ή δεν κρίνω σκόπιμο να τα προσωποποιήσω στον Δήμου, όταν άλλοι τα φωνάζουν πολύ πιο κραυγαλέα - δύο συνεχόμενα άρθρα του υπέπεσαν στο είδος του συλλογιστικού οφ-σάιντ που θα το σφυρίζαν και τυφλοί, αλλά επίσης είναι παραδειγματικά μιας ευρύτερης (εσφαλμένης από όσο μπορώ να κρίνω) συλλογιστικής.
Αντίθετα με το πρώτο, αυτό το τελευταίο εμπεριέχει μια ασυνέπεια που ξαφνιάζει στον Δήμου - αλλά για τον λόγο αυτό είναι και εύκολο να απαντηθεί:

Ο Δήμου στο κείμενό του αυτό παραπονιέται για τον αντι-αμερικανισμό που παραβιάζει ανοικτές θύρες. Για το ότι όλοι ασχολούνται με τον Μπους και τα στραβά του την στιγμή που όλη η Ελλάδα είναι ήδη πεισμένη για την αθλιότητα της κυβέρνησής του (την οποία αναγνωρίζει), χωρίς να σημειώνουν το πόσο απαραίτητες είναι στον πλανήτη οι ΗΠΑ και χωρίς να αναδεικνύουν τις άλλες, τις θετικές δυνάμεις που υπάρχουν στην χώρα. Μέχρι εδώ καλά, ας πούμε... Όταν επεξηγούνται αυτά υπάρχει το πρόβλημα:

...Μάλιστα, στην Ελλάδα του εύκολου και λαϊκίστικου αντι-αμερικανισμού, χρήσιμο θα ήταν το αντίθετο: να βρούμε σε τι δεν φταίει ο Μπους (ναι, μπορεί να συμβαίνει και αυτό…) και κυρίως ποιες άλλες δυνάμεις υπάρχουν στις Ηνωμένες Πολιτείες που εκφράζουν θετικές και ουσιαστικές απόψεις.

Και με αυτές δεν εννοώ τον επίσης εύκολο αντι-αμερικανισμό του Τσόμσκυ ή του Βιντάλ, που τους έχουμε θεοποιήσει εδώ, μόνο και μόνο επειδή είναι αντί-...

Παρακαλώ; Αντιαμερικανισμό; Αμερικανών πολιτών; Που σημαίνει τι; Ότι είναι εναντίον του εαυτού τους; Ότι είναι εναντίον της κυβέρνησής τους, ή του Αμερικάνικου εθνικισμού, ή του ιμπεριαλισμού - από πότε αυτό είναι "κακό"; Δεν πρόκειται, αναρωτιέμαι, για κατηγορία με καταφανή στόχο ιδεολογικής προγραφής που σκοπό έχει να εξοστρακίσει τις μιαρές σκέψεις από τον χώρο του "καθώς πρέπει" δημοσίου διαλόγου; Αλλά ο Δήμου ιδιαίτερα δεν δικαιούται να αναπαράγει τον χαρακτηρισμό, γιατί έχει ο ίδιος εν μέρει απαντήσει (με μια μικρή παράφραση) στον εαυτό του:

Ποιος ονομάζεται «αντιαμερικανός»; Συνήθως ο Αμερικανός ή ξένος που γράφει (η λέει) πράγματα δυσάρεστα για τους Αμερικάνους, που ασκεί κριτική ή διατυπώνει απόψεις που δεν τους αρέσουν. Στην περίπτωση του Αμερικάνου, είναι άραγε δύσκολο να καταλάβουμε πως ένας τέτοιος κριτικός σχολιαστής ωφελεί περισσότερο την πατρίδα του από έναν ενθουσιώδη υπέρμαχο;

Το παραπάνω είναι απόσπασμα από την Απολογία ενός ανθέλληνα που ο Δήμου είχε γράψει το 1996 για να αντικρούσει τις κατηγορίες περί ανθελληνισμού που κάποιοι εθνικιστικοί κύκλοι εκτόξευαν εναντίον του, με την λέξη "αντιαμερικάνος" στην θέση του "ανθέλληνας" και "Αμερικάνος" στην θέση του "Έλληνα". Χρειάζεται πολύ φαντασία για να δει κανείς την προγραμματική συγγένεια εκείνων των Ελλήνων που στην Ελλάδα χαρακτηρίζουν "ανθέλληνα" τον Δήμου και (μερίδας έστω) εκείνων των Αμερικανών που χαρακτηρίζουν τον Τσόμσκι στην Αμερική αντιαμερικάνο; Το επιχείρημα δεν ισχύει εκτός Ελληνικών συνόρων;

(Βέβαια στην περίπτωση του Τσόμσκι, θα μπορούσε κανείς να προσθέσει ότι δεν είναι μόνο οι τρελαμένοι υπερπατριώτες που παρακολουθούν Fox και Rush Limbaugh οι οποίοι κατηγορούν τον Τσόμσκι, αλλά και σύσσωμη την Αμερικανική αριστερά, ως αντιαμερικανούς προδότες. Είναι και η "πολιτικά ευπρεπής" διανόηση των δημοκρατικών και οι κρατικοί διανοούμενοι πάσης φύσεως γιατί ο Τσόμσκι θίγει λογικά και τεκμηριωμένα την ηθική νομιμοποίηση της πάσης φύσεως εξουσίας να διοικεί χωρίς να δίνει λόγο - και γιατί επιμένει να διδάσκει στους Αμερικάνους, παραφράζοντας πάλι τον Δήμου, "την πραγματική τους ιστορία" - αυτό όμως είναι μια δεύτερη συζήτηση).

Επίσης ενδιαφέρον έχει να δούμε γιατί παρόμοια κατηγορία δεν εκτοξεύεται εναντίον π.χ. του Μαρκ Τουέιν, ο οποίος είχε ξεφτιλίσει την χώρα του γραπτώς για την εισβολή και αιματηρότατη κατοχή των Φιλιππινών στα τέλη του προπερασμένου αιώνα, ή του Μπέρτραντ Ράσελ που είναι ένας από τους πλησιέστερους σε οπτική διανοούμενους στον Τσόμσκι. Αναρωτιέμαι επίσης γιατί ο Δήμου και άνθρωποι με παρεμφερείς ιδέες και ευαισθησίες με τον Δήμου, δεν θα διανοούνταν (υποθέτω) να επαναλάβει τον χαρακτηρισμό του αντι-Σοβιετικού εναντίον του Ζαχάροφ, ή τον χαρακτηρισμό των αντι-Γάλλων στο ΚΚ Γαλλίας που αντιτάχθηκε στην αποικιοκρατική εμπλοκή της χώρας του επί έναν αιώνα, π.χ. - αλλά δεν έχουν τον παραμικρό δισταγμό να ανακαλύψουν αντιαμερικανισμό όταν πρόκειται για την κριτική εναντίον του Αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Ή δεν υφίσταται τέτοιο πράγμα;

Περί Κλίντον άλλη φορά γιατί πλατειάζω...