Συνέντευξη Αλέκου Αλαβάνου: Μέρος 5, Ευρώπη

Έλαβα και σας μεταφέρω το πέμπτο (και φοβούμαι τελευταίο) μέρος των απαντήσεων του Αλέκου Αλαβάνου, σχετικά με Ευρωπαϊκά θέματα (τα προηγούμενα: Παιδεία, Εκκλησία-Αχελώος, Εκλογικά, Κινήματα κτλ). Όπως μου εξήγησε ήταν αδύνατον να απαντήσει σε όλες τις (αρκετές ακόμα) ερωτήσεις που τέθηκαν στο δεδομένο χρονικό διάστημα, όταν ταξίδευε μεταξύ Ηρακλείου, Σερρών, Αθήνας, Ηλείας, και απανταχού ανά την Ελλάδα και έδινε συνεντεύξεις και ομιλίες, και ζητά την κατανόηση όλων όσοι δεν έλαβαν απάντηση. Ευθύνομαι και εγώ που άργησα να μαζέψω και να στείλω τα ερωτήματα, αλλά για αυτό ευθύνεται ο Καραμανλής και οι εσπευσμένες καλοκαιρινές εκλογές του. Σημειώνω ότι δεν θα ήταν δυνατόν να μου στείλουν και να δημοσιεύσω απάντηση αύριο λόγω της λήξης, σήμερα της προεκλογικής εκστρατείας.

Ο κ. Αλαβάνος δεσμεύτηκε για συνέχιση της συζήτησης μετεκλογικά πάντως, οπότε δεν τελειώσαμε εδώ. Άλλωστε υποψιάζομαι πως οι εξελίξεις και μετά τις 17 του Σεπτέμβρη ενδέχεται να είναι "ενδιαφέρουσες" και θα έχουμε, καλά να είμαστε, πολλά για να συζητήσουμε...

Σημειώνω και προσθέτω ότι το εξαίρετο Πολιτικό Μπλογκ, φιλοξενεί ήδη βιντεοσκοπημένη συνέντευξη του Αλέκου Αλαβάνου με ερωτήματα των επισκεπτών του, η οποία είναι συμπληρωματική σε πολλά της παρούσης.

Ακολουθούν οι ερωταπαντήσεις σχετικά με τα Ευρωπαϊκά θέματα που ετέθησαν:

Ασμοδαίος:

Ο ΣΥΝ είχε ταχθεί εναντίον της υπερψήφισης της Ευρωπαϊκής συνταγματικής συνθήκης. Τώρα, που μετά το γαλλικό “όχι”, οι 27 κατέληξαν σε ένα κείμενο σαφώς χειρότερο από το προηγούμενο για κάθε φεντεραλιστή, εξακολουθεί να θεωρεί ότι ήταν σωστή η προηγούμενη τοποθέτησή του;

Ο Συνασπισμός ήταν αντίθετος στη συνταγματική συνθήκη επειδή αυτή παγίωνε θεσμικά για πολλά χρόνια όλες εκείνες τις πολιτικές (οικονομικές, κοινωνικές, εξωτερικής πολιτικής), οι οποίες ευθύνονται για την ολοένα αυξανόμενη αντίθεση των ευρωπαϊκών λαών στην ενοποιητική διαδικασία. Η συνθήκη αυτή ευτυχώς κατέρρευσε μετά την αρνητική ψήφο των λαών της Γαλλίας και της Ολλανδίας στα αντίστοιχα δημοψηφίσματα (στην Ελλάδα ο δικομματισμός έκρινε ότι δεν υπήρχε λόγος προσφυγής στη λαϊκή ετυμηγορία και την υπερψήφισαν εν μια νυκτί και χωρίς οιαδήποτε σοβαρή συζήτηση για το περιεχόμενό της).

Το περιεχόμενο της νέου κειμένου στο οποίο κατέληξε το τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των Βρυξελλών ελάχιστα διαφέρει από εκείνο της συνταγματικής συνθήκης. Απλώς αυτό δεν είναι πια «σύνταγμα», αλλά μια «μεταρρυθμιστική» συνθήκη η οποία μπορεί να επικυρωθεί από τα κοινοβούλια όλων των χωρών της ΕΕ, χωρίς την υποχρέωση προσφυγής σε δημοψηφίσματα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νέες περιπέτειες.

Είναι εύλογο ότι ο Συνασπισμός τάσσεται κατά και της μεταρρυθμιστικής συνθήκης, ζητώντας ταυτόχρονα αυτή να τεθεί σε δημοψήφισμα. Μαζί με τα άλλα κόμματα της «Ευρωπαϊκής Αριστεράς», θα συνεχίσει να παλεύει για μια διαφορετική ευρωπαϊκή ενοποίηση, αντιμετωπίζοντας την Ευρώπη ως ένα νέο πεδίο ταξικών αγώνων. Σ’ αυτό το πλαίσιο, στηρίζει με όλες του τις δυνάμεις την προσπάθεια κοινωνικών κινημάτων που δραστηριοποιούνται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ να συντάξουν μια «Χάρτα Αρχών για μια Άλλη Ευρώπη», το πρώτο σχέδιο της οποίας θα παρουσιαστεί στις Βρυξέλλες στις 20 Σεπτεμβρίου σε εκδήλωση που διοργανώνει η Ομάδα της Ενωτικής Ευρωπαϊκής Αριστεράς (GUE) στο Ευρωκοινοβούλιο.

ARammos:

"Πως κρίνει την πορεία της Ε.Ε. και πως σχολιάζει τους ρυθμούς ανάπτυξης της; Υπάρχει περίπτωση να μπορέσει και να επιβιώσει μια αριστερή κυβέρνηση στην Ε.Ε.;"

Η ΕΕ πορεύεται σε δρόμους που είναι αντίθετοι με το δικό μας όραμα για μια Ευρώπη ειρηνική και ανεξάρτητη από τις ΗΠΑ, οικολογική και κοινωνική, για μια Ευρώπη του σοσιαλισμού με δημοκρατία και ελευθερία.

Σε σχέση με τους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης, υπάρχουν τόσο μεγάλες διαφορές στους μεταξύ των 27 χωρών μελών της ΕΕ, ώστε η συζήτηση για την εξέλιξη κάποιου μέσου ευρωπαϊκού όρου να έχει περιορισμένη σημασία (το 2006 ο μέσος όρος αύξησης του ΑΕΠ της ΕΕ ήταν 2,8%, της Πορτογαλίας 1,2% και της Λετονίας 11%).

Στο σημείο αυτό πρέπει να τονίσουμε είναι ότι η όποια ανάπτυξη των επιμέρους χωρών στηρίζεται σε νεοφιλελεύθερες οικονομικές πολιτικές που ασκούνται υπό τον έλεγχο και την υψηλή εποπτεία της ανεξέλεγκτης Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, με αποτέλεσμα όχι μόνο να διατηρείται η ανεργία σε υψηλά επίπεδα, αλλά και εκεί που υποχωρεί οι νέες θέσεις εργασίας να είναι επισφαλείς και με εξαιρετικά χαμηλές αμοιβές. Ανεξάρτητα από τις ρητορείες περί της ανάγκης διατήρησης του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου, αυτό που σιγά-σιγά επικρατεί στην Ευρώπη είναι το πρότυπο του άγριου αμερικανικού καπιταλισμού.

Η υπαρκτή ευρωπαϊκή ενοποίηση, όπως αυτή διαμορφώθηκε σταδιακά από τις δυνάμεις του ευρωπαϊκού δικομματισμού, έχει οδηγήσει σε ένα ασφυκτικό νεοφιλελεύθερο πλαίσιο που κάνει εξαιρετικά δύσκολη την άσκηση μιας προοδευτικής, οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής στις χώρες-μέλη, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχει η δυνατότητα σημαντικών επιμέρους διαφοροποιήσεων. Για να μεταβληθεί αυτό το πλαίσιο απαιτείται η αλλαγή των πολιτικών και κοινωνικών συσχετισμών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, με την ενίσχυση της ριζοσπαστικής αριστεράς και των κοινωνικών κινημάτων. Εφόσον και όταν αυτό συμβεί, θα υπάρξουν βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις.

Nikos:

...εξακολουθεί να πιστεύει ότι η συνθήκη του Μάαστριχτ που έχει ψηφίσει ο ΣΥΝ εξυπηρετεί τα συμφέροντα του λαού ή χρειάζεται να κάνει την αυτοκριτική του ξεκινώντας από την συνέντευξη

Ο Συνασπισμός διαφωνεί με την υπαρκτή ευρωπαϊκή ενοποίηση και θέλει να την αλλάξει, σε συνεργασία με τις δυνάμεις της πολιτικής αριστεράς και των κοινωνικών κινημάτων των άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Αυτός ο στόχος ισχύει από την ίδρυσή του, ανεξάρτητα από τις διαφορετικές απόψεις που υπάρχουν στο εσωτερικό του για τον τρόπο επίτευξής του. Στο σημείο αυτό θέλω να παρατηρήσω ότι στα κόμματα που λειτουργούν δημοκρατικά οι πολιτικές θέσεις διαμορφώνονται από τα θεσμικά τους όργανα, σύμφωνα με τον κανόνα της πλειοψηφίας. Πριν από 13 χρόνια, όταν ψηφιζόταν η συνθήκη του Μάαστριχτ, η τότε πλειοψηφία της ΚΠΕ του ΣΥΝ αποφάσισε την κριτική της στήριξη. Έκτοτε, άλλαξαν οι εσωτερικοί συσχετισμοί και το κόμμα μας δεν ψήφισε ούτε την συνθήκη του Άμστερνταμ, ούτε την συνθήκη της Νίκαιας, ούτε το ευρωσύνταγμα, ενώ σήμερα είναι και κατά της μεταρρυθμιστικής συνθήκης. Η συγκεκριμένη πορεία πείθει, νομίζω, τον οποιοδήποτε καλόπιστο παρατηρητή ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια αλλαγή στην ευρωπαϊκή πολιτική του ΣΥΝ, τόσο σημαντική μάλιστα που ορισμένοι «δογματικοί ευρωπαϊστές» έφτασαν στο σημείο να μιλήσουν ακόμα και για «απομάκρυνση» του Συνασπισμού από τις φιλοευρωπαϊκές του θέσεις (!).

Επειδή, όμως, υπάρχει και η άποψη ότι ο ΣΥΝ, έχοντας ψηφίσει το Μάαστριχτ, εξέπεσε οριστικά από τον παράδεισο της μόνης «υπαρκτής αριστεράς», θα ήθελα να κάνω ένα ακόμα σχόλιο. Η καταψήφιση της οποιασδήποτε ευρωπαϊκής συνθήκης, ακόμα και όταν είναι αναγκαία, δεν αποτελεί εγγύηση για την απόκρουση των νεοφιλελεύθερων πολιτικών σε κάποια χώρα. Το ίδιο συμβαίνει με την συμμετοχή ή όχι στην ΟΝΕ, αλλά και σ’ αυτήν την ίδια την ΕΕ. Η Αγγλία, η Νορβηγία και η Δανία, για παράδειγμα, δεν ανήκουν στη ζώνη του ευρώ, ενώ η Ελβετία δεν ανήκει καν στην ΕΕ. Μήπως δεν εφαρμόζονται οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές στις χώρες αυτές; Μήπως δεν έχει αλλάξει το ασφαλιστικό τους σύστημα; Μήπως δεν έχουν προχωρήσει εκεί οι ιδιωτικοποιήσεις των δημόσιων αγαθών; Η δυνατότητα αντίστασης στον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό είναι συνάρτηση του συσχετισμού δύναμης σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Και αυτός ο συσχετισμός δεν ευνοείται από την διαίρεση και τον αλληλοσπαραγμό της αριστεράς.


Compasso:

Ο ΣΥΝ στη ευρωβουλή όταν συζητιόταν το Ευρωσύνταγμα είχε δύο βουλευτές, ένας εκ των οποίων και εσείς. Ο ένας ψήφισε λευκό και ο άλλος υπέρ. Ύστερα ο ΣΥΝ ακολουθώντας την υπόλοιπη ευρωπαϊκή αριστερά με την οποία συνεργάζεται ζητούσε επιτακτικά να γίνει δημοψήφισμα ώστε να καταψηφιστεί το ευρωσύνταγμα. Θεωρείτε τη στάση των ευρωβουλευτών απέναντι στο κόμμα υπεύθυνη; Θεωρείται, επίσης τη στάση του κόμματος απέναντι στους ψηφοφόρους αλλά και στα μέλη του κόμματος σωστή;

Η θέση του ενωτικού σχήματος του ΣΥΡΙΖΑ, περιγράφεται στην ερώτησή σας: ζητάμε η όποια αναθεώρηση των ευρωπαϊκών συνθηκών να τεθεί στην κρίση των Ευρωπαίων πολιτών και στεκόμαστε αντίθετοι στην «συνταγματικοποίηση» του νεοφιλελευθερισμού σε ευρωπαικό επίπεδο.