Συνέντευξη Αλέκου Αλαβάνου: Μέρος 2, Εκκλησία, Αχελώος
Έλαβα και σας μεταφέρω το δεύτερο "πακέτο" απαντήσεων στις ερωτήσεις σας από τον Αλέκο Αλαβάνο.
Κώστας:
1) Με το διαχωρισμό Κράτους - Εκκλησίας που προτείνουμε, η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδας, και τα κάθε είδους νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου που εξαρτώνται από αυτήν θα απωλέσουν τον κρατικό χαρακτήρα τους και θα μετατραπούν σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου. Καταργείται έτσι κάθε προνόμιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία θα αντιμετωπίζεται ισότιμα με όλα τα άλλα θρησκευτικά δόγματα μέσα σε ένα σύστημα πλήρους θρησκευτικής ελευθερίας. Με άλλα λόγια, σε νομικό επίπεδο θα ιδρυθούν θρησκευτικές ενώσεις, που θα απολαμβάνουν πλήρως της προστασίας του νόμου.
Η σχέση εργασίας των έμμισθων και των άμισθων λειτουργών των θρησκευτικών ενώσεων θα διέπεται – με το νέο σύστημα που προτείνουμε εμείς - από τις κοινές διατάξεις του ιδιωτικού δικαίου. Βεβαίως, όπως έχει ήδη δεσμευτεί επί του θέματος ο ΣΥΡΙΖΑ στο παρελθόν, για λόγους προστασίας των εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων των ιερωμένων και για λόγους ασφάλειας δικαίου, δεν θα θιγεί το υφιστάμενο μισθολογικό, ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό καθεστώς για τους ήδη υπηρετούντες σε οργανικές θέσεις κατά την έναρξη της ισχύος των νέων ρυθμίσεων λειτουργούς και υπάλληλους της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Μάλιστα, θα θεσπιστεί και μεταβατική περίοδος για την ομαλή εφαρμογή της νέας νομοθεσίας.
Με τη θέση σε ισχύ του νέου συστήματος οι θρησκευτικές ενώσεις θα είναι οι ίδιες αρμόδιες για τη μισθοδοσία των στελεχών τους. Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, για τις αναγνωρισμένες ενώσεις θα υπάρχει η δυνατότητα συλλογής πόρων μέσω προαιρετικής φορολόγησης από έντυπα του Υπουργείου Οικονομικών που θα διανέμονται στους φορολογούμενους. Στη συνέχεια, η συλλογή πόρων θα γίνεται αυτόνομα από κάθε θρησκευτική ένωση.
2) α) Ναι, ο πολιτικός γάμος θα αποτελεί το μοναδικό τρόπο τέλεσης της εν λόγω αστικής σύμβασης, ώστε να μην επωμίζονται οι θρησκευτικές ενώσεις κρατικά καθήκοντα. Ο θρησκευτικός γάμος που ενδεχομένως θα ακολουθεί θα είναι προαιρετικός.
β) Ναι, η πολιτική ονοματοδοσία θα είναι υποχρεωτική, και η βάπτιση θα αποτελεί πράξη καθαρά θρησκευτικού χαρακτήρα.
γ) Η αποτέφρωση είναι τυπικά ήδη νόμιμη εδώ και μερικούς μήνες, αλλά το θεσμικό πλαίσιο που υπάρχει δημιουργεί ασάφεια σχετικά με το εάν αυτή επιτρέπεται και σε Ορθόδοξους πολίτες. Με το νέο σύστημα θα διευκρινιστεί απόλυτα ότι για την αποτέφρωση νεκρού θα αρκεί απλή δήλωση του ιδίου του προσώπου όσο ζούσε, ανεξαρτήτως θρησκεύματος, ή – μετά θάνατον – αντίστοιχη δήλωση των πλησιέστερων συγγενών.
Για την ουσιαστική άσκηση του δικαιώματος αυτού, θα ιδρυθούν δημόσιοι αποτεφρωτήρες που θα υπάγονται στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, προκειμένου να λειτουργούν δωρεάν και να μη χρεώνονται οι πολίτες τα σχετικά έξοδα. Η ιδιωτική ταφή πρέπει να απαγορεύεται, για προφανείς λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας αλλά και ισονομίας.
Μαύρο Πρόβατο:
Απαντώντας στο ερώτημά σας, που ουσιαστικά αφορά την πολιτική διαχείρισης των υδάτινων πόρων, θα ήθελα να σας υπενθυμίσω πως στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ τα προηγούμενα χρόνια, αναδείξαμε τις περιβαλλοντικές και αναπτυξιακές διαστάσεις των υδάτινων πόρων και την ανάγκη εφαρμογής μιας σύγχρονης πολιτικής διαχείρισης τους, ως ενός φυσικού πόρου σε ανεπάρκεια.
Έχουμε επισημάνει ότι επί 15 ολόκληρα χρόνια λόγω έλλειψης πολιτικής βούλησης έμεινε ανενεργός στο μεγαλύτερο μέρος του ο νόμος 1739/87 που θα μπορούσε με την πλήρη εφαρμογή του να αντιμετωπίσει τα πολλά και κρίσιμα θέματα των υδατικών πόρων στη χώρα. Και νομίζουμε ότι και ο Ν. 3199/2003 μπορεί να ενσωμάτωσε τυπικά την Κοινοτική Οδηγία 60/2000, η οποία γενικά αναγνωρίζει το μεγάλο θέμα της συνολικής διαχείρισης των υδάτων και εισάγει αρχές και κατευθύνσεις για ρυθμίσεις που τουλάχιστον θα εξορθολογίσουν τις νομοθεσίες και τις πολιτικές στην Ε.Ε, όμως δεν αποτύπωσε με τις διατάξεις του την πολιτική βούληση για την ουσιαστική εφαρμογή πολιτικής διαχείρισης των υδάτων. Κατά την προσέγγισή μας, το νερό πρέπει να αντιμετωπιστεί ως δημόσιο αγαθό υπό προστασία με την εφαρμογή κανόνων και λοιπών υποχρεώσεων, όπως προκύπτει από την κοινοτική οδηγία που στρεβλά ενσωματώθηκε στο εθνικό μας δίκαιο.
Εκ των πραγμάτων, η γεωργία και η φύση αλληλεπιδρούν σε βάθος - οι δεσμοί μεταξύ του πλούτου του φυσικού περιβάλλοντος και των γεωργικών πρακτικών είναι πολύπλοκοι και γι' αυτό πλέον τίθεται ως άμεση προτεραιότητα πλέον η διασφάλιση της βιωσιμότητας της γεωργίας αλλά και η ενίσχυση της αειφορίας των αγροτικών οικοσυστημάτων. Η κατανάλωση του νερού σε γεωργικές δραστηριότητες είναι ένα ενδιαφέρον σχετικό ζήτημα: Η γεωργία είναι σημαντικός χρήστης υδάτινων πόρων στην Ευρώπη (περίπου 30% της συνολικής κατανάλωσης νερού) και ειδικά στη Νότια Ευρώπη η άρδευση αντιπροσωπεύει πάνω από το 60% της χρήσης νερού στις περισσότερες χώρες, ενώ στην Ελλάδα το 80%! Εξ αυτού προκύπτουν συναφή περιβαλλοντικά προβλήματα. Η υπεράντληση νερού από υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες, η διάβρωση λόγω άρδευσης, η αύξηση της αλατότητας του εδάφους, η αλλοίωση προϋπαρχόντων ημιφυσικών ενδιαιτημάτων, καθώς και δευτερογενών επιπτώσεων, που οφείλονται στην εντατικοποίηση της γεωργικής παραγωγής, όπως η νιτρορύπανση και η ανίχνευση υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων. Τέτοια προβλήματα συναντάμε και στη χώρα μας, ιδιαίτερα στο Θεσσαλικό κάμπο.
Αναφορικά με την εκτροπή του Αχελώου, έχουμε ταχθεί αρνητικά ως προς ένα τέτοιο έργο γιγαντισμού, στο οποίο αντιτάχθηκε και το Συμβούλιο Επικρατείας και αναδεικνύουμε άλλες ήπιες και μακροχρόνιες επιλογές: Η θεσσαλική πεδιάδα περικλείεται από ορεινούς όγκους με μεγάλες δυνατότητες ως προς την παροχή, με σύγχρονους όρους, υδάτων που θα μπορούσαν να υπηρετήσουν την ύδρευση και την άρδευση, ιδίως στο πλαίσιο μιας εναλλακτικής ανάπτυξης της γεωργίας που θα βασίζεται στην αναδιάρθρωση των καλλιεργειών. Είναι θέμα πρώτης προτεραιότητας για την διατήρηση της παραγωγικής ικανότητας και βιωσιμότητας της θεσσαλικής υπαίθρου και των κατοίκων της η ολοκλήρωση των έργων ταμίευσης των επιφανειακών υδάτινων πόρων της Θεσσαλίας (Σμόκοβος, ταμιευτήρες, Κάρλα, φράγμα Γυρτώνης, ορεινά φράγματα κα), η εφαρμογή συστημάτων ορθολογικής διαχείρισης των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων και των αρδευτικών έργων και η λειτουργία επαρκών φορέων διαχείρισής τους.
Πρόσφατα μάλιστα, και κατά την επίσκεψη αντιπροσωπείας του ΣΥΡΙΖΑ στην Καρδίτσα, κάναμε ιδιαίτερη αναφορά στο έργο της εκτροπής του Αχελώου και τονίσαμε πως στην περιοχή έχει συντελεστεί μια μεγάλη κοροϊδία, καθώς η εκτροπή δεν φέρνει κανένα ουσιαστικό όφελος για τους αγρότες, ενώ έχουν γίνει τεράστιες ημιτελείς παρεμβάσεις στο περιβάλλον και μέχρι σήμερα δαπανήθηκαν μεγάλα ποσά τα οποία θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για την κατασκευή πολλών άλλων έργων μικρής κλίμακας, με ουσιαστική απόδοση για την γεωργία και τους καλλιεργητές στον κάμπο.
Κώστας:
Θα έπρεπε να διαχωρισθεί το Κράτος από την Εκκλησία; Εάν ναι, ποιό σύστημα χρηματοδότησης της Εκκλησίας εσείς προτείνετε: από το Κράτος (όπως μέχρι τώρα), απευθείας από τους πιστούς (και πώς), καμία χρηματοδότηση, κάτι άλλο;
Στα συνεπακόλουθα ενός ενδεχόμενου διαχωρισμού:
α) Θα γίνει ο πολιτικός γάμος υποχρεωτικός (αυτός που θα ισχύει απέναντι στην πολιτεία) και ο εκκλησιαστικός μονο μία θρησκευτική επιλογή ως δεύτερος γάμος;
β) Η πολιτική ονοματοδοσία θα γίνει υποχρεωτική (ως πράξη υπάρχει ήδη) και η βάπτιση θα είναι, ομοίως με το γάμο μία θρησκευτική επιλογή χωρίς 'κρατική' υπόσταση;
γ) Η αποτέφρωση θα νομιμοποιηθεί όπως και η ιδιωτική ταφή (εκτός νεκροταφείων)
1) Με το διαχωρισμό Κράτους - Εκκλησίας που προτείνουμε, η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδας, και τα κάθε είδους νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου που εξαρτώνται από αυτήν θα απωλέσουν τον κρατικό χαρακτήρα τους και θα μετατραπούν σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου. Καταργείται έτσι κάθε προνόμιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία θα αντιμετωπίζεται ισότιμα με όλα τα άλλα θρησκευτικά δόγματα μέσα σε ένα σύστημα πλήρους θρησκευτικής ελευθερίας. Με άλλα λόγια, σε νομικό επίπεδο θα ιδρυθούν θρησκευτικές ενώσεις, που θα απολαμβάνουν πλήρως της προστασίας του νόμου.
Η σχέση εργασίας των έμμισθων και των άμισθων λειτουργών των θρησκευτικών ενώσεων θα διέπεται – με το νέο σύστημα που προτείνουμε εμείς - από τις κοινές διατάξεις του ιδιωτικού δικαίου. Βεβαίως, όπως έχει ήδη δεσμευτεί επί του θέματος ο ΣΥΡΙΖΑ στο παρελθόν, για λόγους προστασίας των εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων των ιερωμένων και για λόγους ασφάλειας δικαίου, δεν θα θιγεί το υφιστάμενο μισθολογικό, ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό καθεστώς για τους ήδη υπηρετούντες σε οργανικές θέσεις κατά την έναρξη της ισχύος των νέων ρυθμίσεων λειτουργούς και υπάλληλους της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Μάλιστα, θα θεσπιστεί και μεταβατική περίοδος για την ομαλή εφαρμογή της νέας νομοθεσίας.
Με τη θέση σε ισχύ του νέου συστήματος οι θρησκευτικές ενώσεις θα είναι οι ίδιες αρμόδιες για τη μισθοδοσία των στελεχών τους. Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, για τις αναγνωρισμένες ενώσεις θα υπάρχει η δυνατότητα συλλογής πόρων μέσω προαιρετικής φορολόγησης από έντυπα του Υπουργείου Οικονομικών που θα διανέμονται στους φορολογούμενους. Στη συνέχεια, η συλλογή πόρων θα γίνεται αυτόνομα από κάθε θρησκευτική ένωση.
2) α) Ναι, ο πολιτικός γάμος θα αποτελεί το μοναδικό τρόπο τέλεσης της εν λόγω αστικής σύμβασης, ώστε να μην επωμίζονται οι θρησκευτικές ενώσεις κρατικά καθήκοντα. Ο θρησκευτικός γάμος που ενδεχομένως θα ακολουθεί θα είναι προαιρετικός.
β) Ναι, η πολιτική ονοματοδοσία θα είναι υποχρεωτική, και η βάπτιση θα αποτελεί πράξη καθαρά θρησκευτικού χαρακτήρα.
γ) Η αποτέφρωση είναι τυπικά ήδη νόμιμη εδώ και μερικούς μήνες, αλλά το θεσμικό πλαίσιο που υπάρχει δημιουργεί ασάφεια σχετικά με το εάν αυτή επιτρέπεται και σε Ορθόδοξους πολίτες. Με το νέο σύστημα θα διευκρινιστεί απόλυτα ότι για την αποτέφρωση νεκρού θα αρκεί απλή δήλωση του ιδίου του προσώπου όσο ζούσε, ανεξαρτήτως θρησκεύματος, ή – μετά θάνατον – αντίστοιχη δήλωση των πλησιέστερων συγγενών.
Για την ουσιαστική άσκηση του δικαιώματος αυτού, θα ιδρυθούν δημόσιοι αποτεφρωτήρες που θα υπάγονται στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, προκειμένου να λειτουργούν δωρεάν και να μη χρεώνονται οι πολίτες τα σχετικά έξοδα. Η ιδιωτική ταφή πρέπει να απαγορεύεται, για προφανείς λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας αλλά και ισονομίας.
Μαύρο Πρόβατο:
Διαβάζω οτι ΣΥΡΙΖΑ και ΔΗΚΚΙ έχουν αντιδιαμετρικές θέσεις σε ο,τι αφορά την εκτροπή μέρους των υδάτων του Αχελώου προς το θεσσαλικό κάμπο.
Αν είναι έτσι, ποιά θέση απευθύνει η σύμπραξη των δύο κομμάτων στον ελληνικό λαό μπροστά στις εκλογές, και γιατί;
Απαντώντας στο ερώτημά σας, που ουσιαστικά αφορά την πολιτική διαχείρισης των υδάτινων πόρων, θα ήθελα να σας υπενθυμίσω πως στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ τα προηγούμενα χρόνια, αναδείξαμε τις περιβαλλοντικές και αναπτυξιακές διαστάσεις των υδάτινων πόρων και την ανάγκη εφαρμογής μιας σύγχρονης πολιτικής διαχείρισης τους, ως ενός φυσικού πόρου σε ανεπάρκεια.
Έχουμε επισημάνει ότι επί 15 ολόκληρα χρόνια λόγω έλλειψης πολιτικής βούλησης έμεινε ανενεργός στο μεγαλύτερο μέρος του ο νόμος 1739/87 που θα μπορούσε με την πλήρη εφαρμογή του να αντιμετωπίσει τα πολλά και κρίσιμα θέματα των υδατικών πόρων στη χώρα. Και νομίζουμε ότι και ο Ν. 3199/2003 μπορεί να ενσωμάτωσε τυπικά την Κοινοτική Οδηγία 60/2000, η οποία γενικά αναγνωρίζει το μεγάλο θέμα της συνολικής διαχείρισης των υδάτων και εισάγει αρχές και κατευθύνσεις για ρυθμίσεις που τουλάχιστον θα εξορθολογίσουν τις νομοθεσίες και τις πολιτικές στην Ε.Ε, όμως δεν αποτύπωσε με τις διατάξεις του την πολιτική βούληση για την ουσιαστική εφαρμογή πολιτικής διαχείρισης των υδάτων. Κατά την προσέγγισή μας, το νερό πρέπει να αντιμετωπιστεί ως δημόσιο αγαθό υπό προστασία με την εφαρμογή κανόνων και λοιπών υποχρεώσεων, όπως προκύπτει από την κοινοτική οδηγία που στρεβλά ενσωματώθηκε στο εθνικό μας δίκαιο.
Εκ των πραγμάτων, η γεωργία και η φύση αλληλεπιδρούν σε βάθος - οι δεσμοί μεταξύ του πλούτου του φυσικού περιβάλλοντος και των γεωργικών πρακτικών είναι πολύπλοκοι και γι' αυτό πλέον τίθεται ως άμεση προτεραιότητα πλέον η διασφάλιση της βιωσιμότητας της γεωργίας αλλά και η ενίσχυση της αειφορίας των αγροτικών οικοσυστημάτων. Η κατανάλωση του νερού σε γεωργικές δραστηριότητες είναι ένα ενδιαφέρον σχετικό ζήτημα: Η γεωργία είναι σημαντικός χρήστης υδάτινων πόρων στην Ευρώπη (περίπου 30% της συνολικής κατανάλωσης νερού) και ειδικά στη Νότια Ευρώπη η άρδευση αντιπροσωπεύει πάνω από το 60% της χρήσης νερού στις περισσότερες χώρες, ενώ στην Ελλάδα το 80%! Εξ αυτού προκύπτουν συναφή περιβαλλοντικά προβλήματα. Η υπεράντληση νερού από υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες, η διάβρωση λόγω άρδευσης, η αύξηση της αλατότητας του εδάφους, η αλλοίωση προϋπαρχόντων ημιφυσικών ενδιαιτημάτων, καθώς και δευτερογενών επιπτώσεων, που οφείλονται στην εντατικοποίηση της γεωργικής παραγωγής, όπως η νιτρορύπανση και η ανίχνευση υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων. Τέτοια προβλήματα συναντάμε και στη χώρα μας, ιδιαίτερα στο Θεσσαλικό κάμπο.
Αναφορικά με την εκτροπή του Αχελώου, έχουμε ταχθεί αρνητικά ως προς ένα τέτοιο έργο γιγαντισμού, στο οποίο αντιτάχθηκε και το Συμβούλιο Επικρατείας και αναδεικνύουμε άλλες ήπιες και μακροχρόνιες επιλογές: Η θεσσαλική πεδιάδα περικλείεται από ορεινούς όγκους με μεγάλες δυνατότητες ως προς την παροχή, με σύγχρονους όρους, υδάτων που θα μπορούσαν να υπηρετήσουν την ύδρευση και την άρδευση, ιδίως στο πλαίσιο μιας εναλλακτικής ανάπτυξης της γεωργίας που θα βασίζεται στην αναδιάρθρωση των καλλιεργειών. Είναι θέμα πρώτης προτεραιότητας για την διατήρηση της παραγωγικής ικανότητας και βιωσιμότητας της θεσσαλικής υπαίθρου και των κατοίκων της η ολοκλήρωση των έργων ταμίευσης των επιφανειακών υδάτινων πόρων της Θεσσαλίας (Σμόκοβος, ταμιευτήρες, Κάρλα, φράγμα Γυρτώνης, ορεινά φράγματα κα), η εφαρμογή συστημάτων ορθολογικής διαχείρισης των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων και των αρδευτικών έργων και η λειτουργία επαρκών φορέων διαχείρισής τους.
Πρόσφατα μάλιστα, και κατά την επίσκεψη αντιπροσωπείας του ΣΥΡΙΖΑ στην Καρδίτσα, κάναμε ιδιαίτερη αναφορά στο έργο της εκτροπής του Αχελώου και τονίσαμε πως στην περιοχή έχει συντελεστεί μια μεγάλη κοροϊδία, καθώς η εκτροπή δεν φέρνει κανένα ουσιαστικό όφελος για τους αγρότες, ενώ έχουν γίνει τεράστιες ημιτελείς παρεμβάσεις στο περιβάλλον και μέχρι σήμερα δαπανήθηκαν μεγάλα ποσά τα οποία θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για την κατασκευή πολλών άλλων έργων μικρής κλίμακας, με ουσιαστική απόδοση για την γεωργία και τους καλλιεργητές στον κάμπο.
Σχόλια