Μαφίες, λύτρα και εθνικισμός. Με λίγο από Ελλάδα

[Ενημέρωση 9/6: Από ότι φαίνεται η όλη ιστορία που περιγράφει ο Γκλέννυ είχε θεωρηθεί από τον Ελληνικό τύπο "διπλωματική επιτυχία" της κυβέρνησης Παπανδρέου! Βλέπε εδώ και εδώ... Τα Νέα έγραφαν ότι η διαμεσολάβηση ήταν "δείγμα των δυνατοτήτων που έχει η χώρα μας σε μια περιοχή, τα προβλήματα της οποίας άλλοι Ευρωπαίοι δεν μπορούν, ή καλύτερα, δεν θέλουν να κατανοήσουν". Παράλληλα όμως εικάζεται η συνεννόηση της κυβέρνησης με το ΝΑΤΟ για τις κινήσεις της... Ο Ριζοσπάστης μάλιστα κατήγγειλε την κυβέρνηση για "Διατεταγμένη Νατοϊκή υπηρεσία" με την οποία, "ανέλαβαν ευχαρίστως το ρόλο του μοχλού πίεσης προς τους Βόσνιους Σέρβους"...

Μπέρδεμα...!]

Ο Μίσα Γκλέννυ (Misha Glenny) βρετανός δημοσιογράφος που κάλυψε την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας στο εξαιρετικό του βιβλίο (που δεν έχει από όσο ξέρω μεταφραστεί στα Ελληνικά) The Fall of Yugoslavia (ισορροπημένο και με σπάνια για την δύση κατανόηση των χαοτικών βαλκανικών ιντριγκών) σε ένα νέο άρθρο του για την διάδοση και την ενίσχυση των μαφιών και του οργανωμένου εγκλήματος παγκόσμια, που δημοσιεύτηκε στο τελευταίο τεύχος του Βρετανικού περιοδικού New Statesman, μεταξύ των εξαιρετικά ενδιαφερόντων που γράφει για την άνοδο της Μαφίας στην μετασοβιετική Ρωσία, στα εμφυλιοπολεμικά Βαλκάνια και όπου έχουν παρέμβει τελευταία οι Δυτικοί με δεδομένη την απορρύθμιση των κινήσεων του κεφαλαίου, γράφει κάτι που αφορά την Ελλάδα. Επειδή το θέμα δεν ήταν γνωστό (σε μένα τουλάχιστον, δεν ξέρω για άλλους) μεταφράζω πρόχειρα το σχετικό απόσπασμα:

"... Μόνο αφού ερεύνησα ένα επεισόδιο που είχε συμβεί προ δεκαετίας στον Γιουγκοσλαβικό πόλεμο συνειδητοποίησα τι συμβαίνει. Ο εθνικισμός, το εθνικό μίσος και ο θρησκευτικός φανατισμός δεν ήταν παρά προκάλυμμα των πραγματικών αιτίων των πολέμων αυτών - που ήταν τα λεφτά και η ανθρώπινη απληστία. Στα τέλη του Μαΐου του 1995, οι ηγέτες των Σερβοβόσνιων Ράντοβαν Κάρατζιτς και Ράτκο Μλάντιτς αιχμαλώτισαν μερικές χιλιάδες μέλη της ειρηνευτικής δύναμης, σε αντίποινα για την ληφθείσα από τον ΟΗΕ απόφαση για τον βομβαρδισμό των Σερβικών θέσεων γύρω από το Σαράγιεβο. Για τις τηλεοπτικές κάμερες είχαν αλυσοδέσει μερικούς από τους αιχμαλώτους σε στρατηγικούς στρατιωτικούς στόχους, ως ανθρώπινες ασπίδες. Η εύθραυστη ειρηνευτική συμφωνία που διαπραγματευόταν ο Σέρβος δικτάτορας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς με τους Αμερικάνους οδηγείτο σε διάλυση. Παρότι επισκιάστηκε ένα μήνα αργότερα από την σφαγή της Σρεμπρένιτσα η κρίση αυτή ήταν τεράστια και απειλούσε να προκαλέσει μια σοβαρή σύγκρουση μεταξύ Σερβίας και Δύσης.

Ο Μιλόσεβιτς έστειλε τον υπεύθυνο ασφαλείας του, τον Γιόβιτσα Στάνισιτς, για να διευθετήσει την κατάσταση. Ο Στάνισιτς είχε δει μπόλικη βρομιά κατά την διάρκεια του πολέμου και, ήταν ο κατάλληλος άνθρωπος για να πείσει τους Σερβοβόσνιους να απελευθερώσουν τους ομήρους. Αλλά ούτε ο ίδιος δεν ήταν προετοιμασμένος για αυτό που βρήκε όταν έφτασε στο αρχηγείο τους

Ο Κάρατζιτς και ο υπαρχηγός του κατέγραφαν σακούλες με χρήματα που προέρχονταν από την Ελληνική κυβέρνηση - 20 εκατομμύρια δολάρια σε μεταχειρισμένα χαρτονομίσματα, που προήλθαν από τους Έλληνες φορολογούμενους, εν αγνοία τους, ως αντάλλαγμα για τους ομήρους. Ο Στάνισιτς τα πήρε στο κρανίο, λέγοντας στους Έλληνες υπουργούς, λίγο-πολύ να πάνε να πνιγούν και προειδοποιώντας την Σερβοβοσνιακή ηγεσία για σκληρά αντίποινα του Βελιγραδίου αν προχωρούσαν με την συμφωνία. Πέτυχε τον στόχο του - και έλαβε αργότερα τα συγχαρητήρια και τις ευχαριστίες των Βρετανικών και Αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, για τις προσπάθειές του.

Κάποιοι λένε ότι η παρέμβαση του Στάνισιτς υπήρξε Πύρρειος νίκη. Ένα μήνα αφότου εξασφάλισε την απελευθέρωση των ομήρων, οι Σερβοβόσνιοι ηγέτες, πικραμένοι ακόμα που είχαν χάσει μια τέτοια περιουσία, εξαπέλυσαν την ακατονόμαστη επίθεση στην Σρεμπρένιτσα..."

Η Ελληνική κυβέρνηση λοιπόν είχε σκάσει 20 εκατομμύρια δολάρια για λύτρα στον Κάρατζιτς (τα οποία της επιστράφηκαν;). Πρωθυπουργός τότε ήταν ο Αντρέας Παπανδρέου και ΥπΕξ ο νυν Πρόεδρος της Δημοκρατίας... Εικάζω ότι αυτά τα περί "Έλληνα φορολογούμενου" δεν είναι και πολύ σίγουρα. Μου φαίνεται απίθανο να έβγαλε ο Αντρέας από την τσέπη του Ελληνικού κράτους τόσα χρήματα χωρίς λόγο (εκτός και αν είχαν αποφασίσει να ενισχύσουν οικονομικά τον Κάρατζιτς - ερήμην ακόμα και του Μιλόσεβιτς - που δεν το πιστεύω). Πιθανότατα (λέω εγώ) η Ελλάδα διαμεσολάβησε μεταξύ τρίτων (άμεσα ενδιαφερομένων για τους ομήρους) - αλλά πάλι γιατί δεν μάθαμε τίποτα; (ή μάθαμε και εγώ απλώς δεν θυμάμαι;)

Τέλος πάντων... Δεν παίρνω και όρκο, δεν ξέρω και αν υπάρχουν άλλα στοιχεία για την ίδια περίοδο...

Θα ήθελα επίσης να παραθέσω και το ακόλουθο απόσπασμα από το ίδιο άρθρο, για να γειώνονται όσοι πιστεύουν στην εθνικοπατριωτική ερμηνεία των βαλκανικών πολέμων (και δη των Γιουγκοσλαβικών) - και αρνούνται να δουν το βασικό κίνητρο για την διαιώνιση μιας τέτοιας σύγκρουσης - το χρήμα:

...Δημόσια οι αρχηγοί των συμμοριών από τις διάφορες Δημοκρατίες κατήγγειλαν τους εθνικούς τους εχθρούς ως δαίμονες αποφασισμένους για γενοκτονία και εξολόθρευση. Αλλά κατ'ιδίαν οι Κροάτες, Βόσνιοι, Αλβανοί, Μακεδόνες και Σέρβοι λεφτάδες και γκάνγκστερ ήταν κολλητοί. Αγόραζαν πουλούσαν και αντάλλασσαν κάθε είδους αγαθά, γνωρίζοντας ότι οι δεσμοί απόλυτης προσωπικής εμπιστοσύνης μεταξύ τους, ήταν πολύ ισχυρότεροι από τους προσωρινούς δεσμούς του υστερικού εθνικισμού. Βοήθησαν να καλλιεργηθεί η ιδεολογία αυτή μεταξύ των συνηθισμένων ανθρώπων για να αποκρύψουν την φιλαργυρία τους...

[Το κείμενο είναι σε προσωρινό url, όσο είναι τρέχον το τεύχος αυτό. Το μόνιμο url περιέχει μόνο την Σύνοψη...]