Ζούμε σε ένα διήγημα του Μπάλαρντ;

Ο γάμος της λογικής και του εφιάλτη που έχει κυριαρχήσει στον 20ο αιώνα έχει γεννήσει έναν ακόμα πιο αμφίσημο κόσμο. Εξαπλωμένα σε όλο το επικοινωνιακό τοπίο κινούνται τα φαντάσματα σκοτεινών τεχνολογιών και τα όνειρα που το χρήμα μπορεί να αγοράσει. Θερμοπυρηνικά οπλικά συστήματα και διαφημίσεις αναψυκτικών συνυπάρχουν σε μια υπερφωτισμένη επικράτεια που κυβερνιέται από την διαφήμιση και τα ψευδοσυμβάντα, την επιστήμη και την πορνογραφία. Κυριαρχούν στις ζωές μας τα μεγάλα δίδυμα λαϊτμοτίβ του 20ου αιώνα - το σεξ και η παράνοια... Οι επιλογές γύρω μας πολλαπλασιάζονται, και ζούμε σε ένα σχεδόν βρεφικό κόσμο όπου κάθε απαίτηση, κάθε δυνατότητα, είτε για τρόπους ζωής, ταξίδια, σεξουαλικούς ρόλους ή ταυτότητες, μπορεί να ικανοποιηθεί αμέσως.


JG Ballard, πρόλογος στην Γαλλική Έκδοση του Crash (1974) [παραθέτω αποσπάσματα στα αγγλικά σε αυτό το πάρεργo]

35 χρόνια αργότερα, όλα αυτά στην θέση τους, με ελαφρότατες τροποποιήσεις, μέσα σε ένα διαφορετικό πνεύμα εποχής και εξαϋλωμένα ψηφιακά, μαζί με μια εξωτική χλωρίδα κοινωνιοπαθολογιών που δεν είχαν ακόμα εκδηλωθεί τότε - θα μπορούσαν να παρατίθενται σαν πραγματωμένη αποτίμηση της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα.



Για το βιωμένο μέλλον, ο Ballard είχε εκδώσει μια δυσοίωνη πρόγνωση, σε μια εξαιρετική προ πενταετίας συνέντευξη στο Guardian που αξίζει να διαβαστεί ολόκληρη:

Πριν από είκοσι χρόνια κανένας δεν θα μπορούσε να φανταστεί τις επιπτώσεις του διαδικτύου - την άνθιση ολόκληρων σχέσεων, τις φιλίες που ευδοκιμούν στην οθόνη των ημέιλ, υπάρχει μια τεράστια καινούρια οικειότητα και ακούσια ποίηση (από το σάιτ παρακολούθησης των ψαραετών μέχρι τις περιηγήσεις παλιών πυρηνικών αποθηκών και το εξαιρετικό εναέριο ταξίδι κατά μήκος της ακτής της Καλιφόρνια, και χιλιάδες άλλα πράγματα), για να μην αναφερθούμε στην πλέον παράξενη πορνογραφία. Ολόκληρη η ανθρώπινη εμπειρία μοιάζει να αποκαλύπτεται σαν επιφάνεια κάποιου καινούριου πλανήτη.

Αμφιβάλλω όμως για το εάν το διαδίκτυο ή οιοδήποτε άλλο τεχνολογικό θαύμα μπορεί να παύσει την διολίσθηση προς την πλήξη και τον κομφορμισμό. Υποψιάζομαι πως... το ανθρώπινο είδος θα υπνοβατήσει προς τον αχανή πόρο που έχει διστάσει να εκμεταλλευτεί - την ίδια του την ψυχοπαθολογία. Το λούνα παρκ της ψυχικής περιπέτειας αυτό μας περιμένει με ορθάνοιχτες πύλες και η είσοδος είναι δωρεάν...

Σχόλια

Ο χρήστης Elias είπε…
Ο ιστορικός του (πολύ μακρινού) μέλλοντος σίγουρα θα μας περιγράψει ως ήρωες διηγήματος του Ballard, δεν το συζητώ. Σαν να βγήκαμε από τις σελίδες του Crash: αυτοκαταστροφικοί, νευρωτικοί με το σεξ, βαριεστημένοι μέχρι θανάτου.

Ο Koestler στο "Φάντασμα Στη Μηχανή" αναφέρει για τις πρώτες ηθολογικές μελέτες πιθήκων τη δεκαετία του ’20. Αυτές έγιναν στο στρίμωγμα και το συνωστισμό των ζωολογικών κήπων της εποχής και έδωσαν την εικόνα νευρωτικών κοινωνιών που ασφυκτιούν κάτω από αφύσικες συνθήκες, που τα μέλη της, άρρωστα από ανία, γίνονται ευερέθιστα, συνέχεια φιλονικούν, κατατρέχονται από τη μανία του σεξ και στενάζουν κάτω από τυραννικούς αρχηγούς.
Κάπως έτσι είμαστε κι εμείς σήμερα, μόνο που δεν το καταλαβαίνουμε.
Ο χρήστης ΣΠΙΘΑΣ είπε…
Σημάδεψε και κοίταξε το διάβολο στα μάτια.
Εξαιρετικό, πρέπει να είχε μεγάλη υπομονή για να βλέπει μακριά.

Υ.Γ.
Ελπίζω τα σχόλια μου και οι "επεξηγήσεις" μου, στο προηγούμενο ποστ να τύχουν της κατανόησής σου.

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Τα πολλά πρόσωπα της ψηφιακής λογοκρισίας

Μετεκλογικά

Βαϊμάρη και αντιφασισμός, μια ιστορική σημείωση