Πανεπιστημιακά τοπ
Η αξιολόγηση των πανεπιστημίων συνολικά και σε παγκόσμιο επίπεδο είναι μια προβληματική διαδικασία, γιατί είναι εξαιρετικά ευαίσθητη στα κριτήρια που θα επιλεγούν για την αξιολόγηση και τα ειδικά τους βάρη - καθώς και την εξαντλητικότητα και την εγκυρότητα των στοιχείων που χρησιμοποιούνται. Σε ένα άλλο επίπεδο, είναι συζητήσιμο το τι αξιολογείται και πώς - αν δηλαδή η προκύπτουσα σειρά έχει οιαδήποτε απόλυτη σημασία.
Παρόλα αυτά υπάρχει μια ενδεικτική αξία σε τέτοιου είδους καταλόγους και σίγουρα τα γενικά τους χαρακτηριστικά έχουν πολλά να μας πούν. Στην συγκεκριμένη περίπτωση για τα Ελληνικά ΑΕΙ. Πάρτε για παράδειγμα το Academic Ranking of World Universities - 2005 του κινεζικού Ινστιτούτου Ανώτατης Παιδείας στο Πανεπιστήμιο Ζιάο Τονγκ της Σαγκάης. Στην κατάταξη των καλύτερων 500 πανεπιστημίων του κόσμου [pdf], εμφανίζεται το Πανεπιστήμιο της Αθήνας ισόβαθμο μόλις στην θέση 203 (έως 300) και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης στην θέση 301 (έως 400). Και μόνο η επιλογή των δύο αυτών πανεπιστημίων (και όχι των περιφερειακών) εικάζω ότι έχει να κάνει με το μέγεθός τους και δείχνει μια συστηματική "προτίμηση" της μεθοδολογίας των Κινέζων στα μεγαλύτερα ιδρύματα. Πάντως και έτσι, πάνω από το Καποδιστριακό είναι πανεπιστήμία χωρών όπως η Βραζιλία, το Μεξικό και η Ταϊβάν.
Επιβεβαίωση της χαμηλής παγκόσμιας θέσης των πανεπιστημίων της χώρας έρχεται και από τον (περσινό) αντίστοιχο κατάλογο του Times Literary Supplement με τα 200 καλύτερα πανεπιστήμια στον κόσμο. Φυσικά οι μεθοδολογίες διαφέρουν, και τα αποτελέσματα είναι διαφορετικά - αλλά το Χάρβαρντ εξακολουθεί να είναι πρώτο και στις δύο λίστες, ενώ στην λίστα του TLS δεν υπάρχει ούτε ένα Ελληνικό πανεπιστήμιο (όπως και πανεπιστήμιο της Νότιας Ευρώπης γενικά!).
Να σημειωθεί ότι και στις δύο λίστες είναι αισθητή η επικράτηση των Αμερικανικών πανεπιστημίων: στην Κινεζική μέχρι την 19η θέση είναι 17 αμερικάνικα και δύο αγγλικά πανεπιστήμια. Το πρώτο μη βρετανικό ευρωπαϊκό είναι το Ελβετικό ΕΤΗ της Ζυρίχης στο 27 και το πρώτο πανεπιστήμιο της ΕΕ είναι το Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης στο 41 (ο κατάλογος δεν συμπεριλαμβάνει πάντως τις Γαλλικές Ecole). Στην λίστα του TLS (σε κανένα δύο μήνες θα βγει και η φετινή) τα πράγματα είναι πιο καλά για την Ηπειρωτική Ευρώπη αν και όχι εντυπωσιακά. Το ETH της Ζυρίχης είναι στην δέκατη θέση, ενώ οι δύο Γαλλικές Ecole (Polytechnique και Normal) είναι στο 27 και στο 30 αντίστοιχα και η Χαϊδελβέργη είναι η τρίτη παρουσία της ΕΕ στα 50 καλύτερα πανεπιστήμια.
Τέλος το Ελβετικό CEST δημοσιεύει καταλόγους που αφορούν το ερευνητικό έργο πανεπιστημίων και ιδρυμάτων με βάση τις δημοσιεύσεις. Οι κατάλογοι είναι πολλαπλοί αλλά σε αυτό που το CEST αποκαλεί το "Champions League" των κορυφαίων ερευνητικά 575 Ανώτατων Ιδρυμάτων, συγκαταλέγονται τρία Ελληνικά Πανεπιστήμια (σε χαμηλές θέσεις): το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Πανεπιστήμιο της Πάτρας και το ΕΜΠ. Σε υποκλάδο (από όσους κοίταξα - είναι πολλοί) μόνο το Πανεπιστήμιο Κρήτης είναι στα κορυφαία 50 πανεπιστήμια σε αριθμό δημοσιεύσεων στην Αστροφυσική (προφανώς βοηθάει και ο Σχίνακας).
Γενικά πάντως τα μαντάτα για την παγκόσμια θέση των ελληνικών Πανεπιστημίων - και συνακόλουθα της Ελληνικής επιστήμης δεν είναι καλά. Θα είχε ενδιαφέρον να μετρήσει κανείς την ερευνητική και εκπαιδευτική συνεισφορά Ελλήνων επιστημόνων στο εξωτερικό. Έχω την αίσθηση ότι η Ελλάδα λειτουργεί ως φυτώριο ταλέντων τα οποία όμως τα παίρνουν μεγάλες ομάδες όταν μεγαλώσουν - χωρίς να βγάζει κανένα όφελος, με δικιά της υπαιτιότητα, η μικρή επαρχιακή ομάδα που τα ανέδειξε.
Παρόλα αυτά υπάρχει μια ενδεικτική αξία σε τέτοιου είδους καταλόγους και σίγουρα τα γενικά τους χαρακτηριστικά έχουν πολλά να μας πούν. Στην συγκεκριμένη περίπτωση για τα Ελληνικά ΑΕΙ. Πάρτε για παράδειγμα το Academic Ranking of World Universities - 2005 του κινεζικού Ινστιτούτου Ανώτατης Παιδείας στο Πανεπιστήμιο Ζιάο Τονγκ της Σαγκάης. Στην κατάταξη των καλύτερων 500 πανεπιστημίων του κόσμου [pdf], εμφανίζεται το Πανεπιστήμιο της Αθήνας ισόβαθμο μόλις στην θέση 203 (έως 300) και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης στην θέση 301 (έως 400). Και μόνο η επιλογή των δύο αυτών πανεπιστημίων (και όχι των περιφερειακών) εικάζω ότι έχει να κάνει με το μέγεθός τους και δείχνει μια συστηματική "προτίμηση" της μεθοδολογίας των Κινέζων στα μεγαλύτερα ιδρύματα. Πάντως και έτσι, πάνω από το Καποδιστριακό είναι πανεπιστήμία χωρών όπως η Βραζιλία, το Μεξικό και η Ταϊβάν.
Επιβεβαίωση της χαμηλής παγκόσμιας θέσης των πανεπιστημίων της χώρας έρχεται και από τον (περσινό) αντίστοιχο κατάλογο του Times Literary Supplement με τα 200 καλύτερα πανεπιστήμια στον κόσμο. Φυσικά οι μεθοδολογίες διαφέρουν, και τα αποτελέσματα είναι διαφορετικά - αλλά το Χάρβαρντ εξακολουθεί να είναι πρώτο και στις δύο λίστες, ενώ στην λίστα του TLS δεν υπάρχει ούτε ένα Ελληνικό πανεπιστήμιο (όπως και πανεπιστήμιο της Νότιας Ευρώπης γενικά!).
Να σημειωθεί ότι και στις δύο λίστες είναι αισθητή η επικράτηση των Αμερικανικών πανεπιστημίων: στην Κινεζική μέχρι την 19η θέση είναι 17 αμερικάνικα και δύο αγγλικά πανεπιστήμια. Το πρώτο μη βρετανικό ευρωπαϊκό είναι το Ελβετικό ΕΤΗ της Ζυρίχης στο 27 και το πρώτο πανεπιστήμιο της ΕΕ είναι το Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης στο 41 (ο κατάλογος δεν συμπεριλαμβάνει πάντως τις Γαλλικές Ecole). Στην λίστα του TLS (σε κανένα δύο μήνες θα βγει και η φετινή) τα πράγματα είναι πιο καλά για την Ηπειρωτική Ευρώπη αν και όχι εντυπωσιακά. Το ETH της Ζυρίχης είναι στην δέκατη θέση, ενώ οι δύο Γαλλικές Ecole (Polytechnique και Normal) είναι στο 27 και στο 30 αντίστοιχα και η Χαϊδελβέργη είναι η τρίτη παρουσία της ΕΕ στα 50 καλύτερα πανεπιστήμια.
Τέλος το Ελβετικό CEST δημοσιεύει καταλόγους που αφορούν το ερευνητικό έργο πανεπιστημίων και ιδρυμάτων με βάση τις δημοσιεύσεις. Οι κατάλογοι είναι πολλαπλοί αλλά σε αυτό που το CEST αποκαλεί το "Champions League" των κορυφαίων ερευνητικά 575 Ανώτατων Ιδρυμάτων, συγκαταλέγονται τρία Ελληνικά Πανεπιστήμια (σε χαμηλές θέσεις): το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Πανεπιστήμιο της Πάτρας και το ΕΜΠ. Σε υποκλάδο (από όσους κοίταξα - είναι πολλοί) μόνο το Πανεπιστήμιο Κρήτης είναι στα κορυφαία 50 πανεπιστήμια σε αριθμό δημοσιεύσεων στην Αστροφυσική (προφανώς βοηθάει και ο Σχίνακας).
Γενικά πάντως τα μαντάτα για την παγκόσμια θέση των ελληνικών Πανεπιστημίων - και συνακόλουθα της Ελληνικής επιστήμης δεν είναι καλά. Θα είχε ενδιαφέρον να μετρήσει κανείς την ερευνητική και εκπαιδευτική συνεισφορά Ελλήνων επιστημόνων στο εξωτερικό. Έχω την αίσθηση ότι η Ελλάδα λειτουργεί ως φυτώριο ταλέντων τα οποία όμως τα παίρνουν μεγάλες ομάδες όταν μεγαλώσουν - χωρίς να βγάζει κανένα όφελος, με δικιά της υπαιτιότητα, η μικρή επαρχιακή ομάδα που τα ανέδειξε.
Σχόλια
Το ΕΤΗ δε με εκπλήσει, με εκπλήσει κάπως η τόσο ψηλή θέση της Ουτρέχτης.
Άλλη ενδιαφέρουσα ερώτηση: υπάρχει τρόπος μέτρησης που να βγάζει ένα τουλάχιστον ελληνικό στα πρώτα δέκα; Ίσως μετρώντας τον μέσο αριθμό εισακτέων ανά τμήμα...
υπαρχουν και αλλα προβληματα. 20% δινεται σε δημοσιευσεις στο social sciences citations index χωρις καμμια διαβαθμιση αναλογως της σπουδαιοτητας του περιοδικου. Αυτο ειναι επισης τραγικο λαθος.
Πολη καλη δουλεια στις καταταξεις, οικονομικων πανεπιστημιων, κανουν 3 Ελληνες για λογαριασμο της ΕΕ, Καλαιτζιδακης, Μαμουνεας, Στεγγος. Την δουλεια τους μαζι με την δουλεια αλλων μπορειτε να βρειτε εδω. ειναι ενδιαφερουσα ακομα κιαν δεν σας νοιαζουν τα οικονομικα, γιατι εχουν την σωστη μεθοδολογια.
Για το προβλημα του μεγεθους του πανεπιστημιου μπορει βεβαια κανεις να διαιρει δημοσιευσεις δια αριθμο καθηγητων. Αλλα αυτο ειναι και λιγο λαθος. Ενα μεγαλυτερο πανεπιστημιο ΕΙΝΑΙ καλυτερο, αφου προσφερει περισσοτερα μαθηματα κτλ Φυσικα αν οι 40 καθηγητες εχουν ιδιες δημοσιευσεις με τους 5 ενος αλλου, μικρου ιδρυματος κατι δεν παει καλα. Γιαυτο ειναι καλη ιδεα η καταταξη με βαση τους 5-10 καλυτερους καθηγητες του ιδρυματος, πραγμα που υπαρχει σαν επιλογη στην καταταξη που παρεθεσα.
Στον κλαδο που μπορω να μιλησω με ασφαλεια, στα οικονομικα, το καλυτερο ελληνικο πανεπιστημιο, το ΟΠΑ, δυσκολα θα εμπαινε στα καλυτερα 500. Ειναι πραγματικα κριμα...
Υπάρχουν σχολεία που προσφέρουν μόνο μεταπτυχιακά και η ερευνητική εργασία ανά άτομο είναι τεράστια σε σχέση με άλλα. Υπάρχουν σχολεία που έχουν Engineering School και πανεπιστήμια που δεν έχουν. Υπάροχυν σχολεία στα οποία όλα τα Τμήματα είναι για τα μπάζα, αλλά το Τμήμα Γεωλογίας τυγχάνει να παράγει την καλύτερη έρευνα στον τομέα του.
Μπορώ να δεκτώ μια κατηγοριοποίηση που θα διαχωρίζει πολύ χονδρικά τα εντελώς άχρηστα (δίνεις χρήμα δίνω πτυχίο) από τα μέτρια (εύκολα μπαίνεις εύκολα βγαίνεις) και τα καλά (κάνε τη δουλειά και θα πάρεις πτυχίο). Πέραν τούτου μόνο σε επίπεδο κλάδου μπορείς να βρεις συγκρίσιμες παραμέτρους.
Ευτυχώς πάντως το πτυχίο μου βρίσκεται ψηλά στις λίστες που αναφέρονται. Ίσως πρέπει επιτέλους να το καδρώσω, ή να το πλαστικοποιήσω μπας και αντέξει...
εισακτέοι/δαπάνες. Τείνει σταθερά στο +οο