Παρατηρήσεις για την χθεσινή εκτέλεση

Δεν ξέρω ούτε εγώ ούτε κανένας άλλος ποιοι και γιατί δολοφόνησαν τους δύο Χρυσαυγίτες και τραυμάτισαν σοβαρά έναν τρίτο στο Νέο Ηράκλειο. Δεν υπάρχει ανάληψη ευθύνης από κάποια οργάνωση, ούτε στοιχεία πέρα από τα όσα λένε οι αρχές ακόμα. Ας θεωρήσουμε όλα τα σενάρια ανοιχτά προς στιγμήν και ας πάμε παρακάτω, πέρα από το ίδιο το φονικό, στις πολιτικές του συνέπειες.

Ανεξάρτητα από το ποιοι και γιατί λοιπόν, υπάρχει η γενική πρόσληψη, του γεγονότος, η μιντιακή του διαχείριση και η πολιτική του διαχείριση. Για αυτά μπορούμε να μιλήσουμε με κάπως μεγαλύτερη σιγουριά.

Μιλώντας με πολύ κόσμο, όχι μόνο από την αριστερά, αλλά ακόμα ακούγοντας και στη λαϊκή τις κουβέντες μεταξύ πωλητών και πολιτών, μπορώ να πω ότι φαίνεται πως η κοινή γνώμη συμφωνεί με το σημερινό πρωτοσέλιδο τίτλο των Νέων (μιλάμε των Νέων, δηλαδή μιας εξαιρετικά καθεστωτικής πηγής):

Τώρα, δεν είμαι σε θέση να ξέρω αν ήταν όντως προβοκάτσια, αν δηλαδή μηχανισμοί του παρακράτους έδρασαν με σκοπό ένα συγκεκριμένο πολιτικό αποτέλεσμα, αν ήταν κάποιοι που όντως πίστευαν πως έκαναν "αντιφασισμό" (υπάρχει κόσμος που ζει μέσα σε έναν μόνιμο πολιτικό αυτισμό της "συμβολικής ενέργειας"), ή αν ήταν μια σειρά από άλλα ενδεχόμενα που ίσως προκύψουν στη συνέχεια, και που ίσως μάθουμε κάποια στιγμή. Ξέρω όμως ότι η  αρχική πρόσληψη από τον κόσμο έχει μια πολιτική σημασία και καταδεικνύει δύο πράγματα: την απαξίωση της κυβέρνησης και την τελεσίδικη σύνδεσή της στο μυαλό ενός πολύ μεγάλου τμήματος του πληθυσμού με το παρακράτος και τους μηχανισμούς του, και την γενικευμένη εκτίμηση για το ποιος ωφελείται από μια τέτοια επίθεση. Εκτιμώ πως ούτε η ηγεσία της Χρυσής Αυγής δεν πείθεται από την εκδοχή της "απλής" τρομοκρατικής ενέργειας. Αυτό ανεξάρτητα από την ταυτότητα των "πραγματικών δραστών". 

Τα καθεστώτα παράγουν συνήθως δευτερογενώς προβοκάτσιες, όχι πρωτογενώς

Το να είσαι καθεστώς, και μάλιστα το είδος του καθεστώτος που ευδοκίμησε και φτάνει στην κορύφωσή του σήμερα στην Ελλάδα, σημαίνει πως δεν έχεις μόνο μηχανισμούς κάθε είδους στη διάθεσή σου, αλλά το κυριότερο, ότι έχεις αντανακλαστικά καθεστώτος: Τις έτοιμες αφηγήσεις και σχέδια που σου επιτρέπουν να διακρίνεις και να χρησιμοποιήσεις ως "προβοκάτσιες" ή γενικότερα πολιτικά προσχήματα, περίπου κάθε κρίση, κάθε απρόοπτο γεγονός, να επιλέγεις και να τα διαχέεις μέσα από ΜΜΕ-συνεργούς σου, χωρίς κατ'ανάγκην να τα προκαλείς εσύ· ή την προετοιμασία ώστε να υποδεχθείς διάφορες εξελίξεις και κρίσεις· ή την καθοδήγηση των συνεπειών και των επακόλουθων μιας τέτοιας κρίσης με συγκεκριμένο τρόπο προς ίδιον πολιτικό όφελος . Αυτό που περνιέται για "στρατηγική" σκέψη όλων αυτών των ερεβωδών μετριοτήτων που στελεχώνουν την Σαμαρική ακροδεξιά, είναι απλά η καθεστωτική εμπειρία και αυτή η ετοιμότητα των μηχανισμών τους για ένταξη του απροόπτου ή της έκπληξης σε ένα πειθαρχημένο σενάριο. Το πρόβλημα σήμερα είναι πως αν σχεδίαζε κανείς ένα κτύπημα με μόνο σκοπό να πείσει τους πάντες ότι πρόκειται για προβοκάτσια, θα έμοιαζε πολύ με το χθεσινοβραδυνό. Και έτσι κάθε διαχείρισή του προς την κατεύθυνση της ισχυροποίησης της κυβέρνησης μοιάζει υπονομευμένη εξαρχής.

Ακόμα και ο (συντεταγμένος εικάζω) μιντιακός κανιβαλισμός που ακολούθησε περιείχε όλα τα αναμενόμενα στοιχεία (μια ξαναζεσταμένη μερίδα "δύο άκρων", λίγο "μια είναι η βία", λίγο αποκατάσταση των ναζί, λίγο σπέκουλα) και δεν μοιάζει να γίνεται με θέρμη και πειθώ - το κωμικό του "είμαστε όλοι χρυσαυγίτες" είναι νομίζω ενδεικτικό της αμηχανίας. Νομίζω πως, εκτός και αν στήσουν στην αστυνομία μαϊμουδιές ή προκύψουν όντως απρόσμενα στοιχεία για την υπόθεση, αυτή μοιάζει να είναι πολιτικά εξουδετερωμένη και σε λίγες μέρες - άντε εβδομάδες - παρά τις, αναμφίβολα άοκνες, προσπάθειες που θα κάνουν τα κανάλια της διαπλοκής, αναγκαστικά η συζήτηση θα επανέλθει στο μείζον, την εργασιακή κατάρρευση, την καταστροφή του ελάχιστου κοινωνικού κράτους και την αποψίλωση της μεσαίας τάξης από ό,τι ιδιοκτησία έχει. Δηλαδή θα είναι εκτιμώ ήσσονος επίδρασης στην πολιτική συγκυρία τελικά αυτό το φονικό, μια και δεν υπάρχουν πειστικά σενάρια που να το συνδέουν με τα κεντρικά διακυβευόμενα. Η μόνη περίπτωση αυτό το γεγονός να αποτελέσει την απαρχή μιας σημαντικής κλιμάκωσης, την είσοδο σε κάποιου είδους περίοδο πολιτικής βίας (βίας με την κανονική σημασία που έχει η λέξη, όχι την βενιζελοπαγκαλική: δεν εννοώ μούντζες) είναι να είναι όντως τμήμα παρακρατικού σχεδίου εξ αρχής: Αν την εκτέλεση αυτή την διαδεχθούν εξίσου επαγγελματικά "εκατέρωθεν" (για συγκεκριμένες επιλογές αντιπάλων "άκρων") χτυπήματα, τότε είναι σαφές ότι η εμπλοκή κρατικών / παρακρατικών μηχανισμών θα είναι μάλλον δεδομένη. Ή αν επιδιώξει η κυβέρνηση να προκαλέσει όξυνση και βίαιες αντιδράσεις με τον χειρισμό της υπόθεσης: Είναι πιθανόν το καθεστώς να αρχίσει πάλι να μαζεύει στο σωρό τυχαία δείγματα από όσους υπόπτους έχουν μακριά μαλλιά και "κακές" παρέες, να τους απαγγέλει κατηγορίες για κακουργήματα και να τους βγάζει φωτογραφίες στην δημοσιότητα, ενδεχομένως προσπαθώντας να εκμαιεύσει την εμπλοκή του ΣΥΡΙΖΑ στην υπόθεση έστω και ως "συνεργού των ανόμων / εγκληματιών"...

Πιθανόν η Χρυσή Αυγή να έχει κάποιο δημοσκοπικό ριμπάουντ, αν και η ακροδεξιά στην Ελλάδα ενισχύεται συνήθως όταν δημιουργεί θύματα, όχι όταν τα έχει η ίδια. Η Χρυσή Αυγή προβάλει τον τσαμπουκά και την υποτιθέμενη υπεροχή δύναμής της για να ψαρεύει στη νεολαία και στα πληγέντα από το μνημόνιο στρώματα. Όμως, μεταξύ της εξάρθρωσης μεγάλου μέρους του επιχειρησιακού της δυναμικού (κυρίως τη σχετική αποκοπή από την ομπρέλα προστασίας των Σωμάτων Ασφαλείας) και του τρωτού των μελών της όπως προέκυψε από χθες, δύσκολα θα μπορέσει να συνεχίσει να το κάνει. Μακροπρόθεσμα τουλάχιστον. 

Για τα ίδια τα γεγονότα και την οσμή που αναδύουν, τις απορίες και τις αμφιβολίες μου δε θα επεκταθώ: θέλει κάποιον καιρό και περισσότερα στοιχεία για να μη μιλάμε στον αέρα...