Μπλογκ; ποιο μπλογκ;
Το ερώτημα που καλούμαστε να απαντήσουμε στο σημερινό φύλλο εκφράζεται
εκτιμώ σε λανθασμένο γραμματικό χρόνο: «Τι ήταν τελικά το blogging και πως
κινούνται σήμερα οι Έλληνες bloggers;» Γιατί «ήταν»; Είναι. Δεν έχω την αίσθηση
ότι έχει μειωθεί η έκταση του φαινομένου. Απλά έχει χάσει το νεωτερικό του,
έχει αποκτήσει πιο φρέσκα «ξαδέλφια» στην διαδικτυακή πιάτσα και έτσι δεν απασχολεί όσο παλαιότερα τα «παραδοσιακά»
ΜΜΕ, τα οποία έχουν την ψευδαίσθηση ότι αναδεικνύουν μόνα τους το επίκαιρο και
το τρέχον.
Τι είναι λοιπόν
το μπλόγκινγκ (το ιστολογείν για να μην πονάνε τόσα σύμφωνα το ένα δίπλα στο
άλλο); Προφανώς το ερώτημα αυτό έχει διαφορετική απάντηση ανάλογα με ποιον θα
ρωτήσεις. Στις κουβέντες των δημοσιογράφων που ακούω στα ΜΜΕ, αλλά και ενός τμήματος του κόσμου μιας
κάποιας ηλικίας, τα «μπλογκ» είναι συνώνυμα της παραδημοσιογραφίας εκείνης που
μη-αρκούμενη στις παραπολιτικές στήλες, βγήκε και λέρωσε το διαδίκτυο με την
γλίτσα της και, κυρίως, την γλίτσα σημαντικής μερίδας των αναγνωστών-σχολιαστών
της, που κατά υψηλό ποσοστό ως «Ανώνυμοι»
βγάζουν όλα τα απωθημένα τους σε παραληρηματικά υβρεολόγια τα οποία θα άξιζε
κανείς να τα περισυλλέξει, για να συνθέσει συγκολλώντας τα το έπος της νεοελληνικής
θρασυδειλίας.
Αυτό όμως δεν είναι μπλογκ, όπως το εννοούν οι μάζες των
χρηστών των πάσης φύσεων κοινωνικών δικτύων, είναι κιτρινισμός με άλλα μέσα. Τα
μπλογκ είναι επίσης και κεντρικό αντικείμενο της γενικής και αόριστης δαιμονοποίησης
του διαδικτυακού. Αν πιστέψουμε τους διάφορους δια της τηλεοράσεως
διακινούμενους ηθικούς πανικούς, τα μπλογκ είναι άντρα συκοφαντών, έτοιμων να
σπιλώσουν την τιμή κάθε ανυποψίαστου πολίτη. Ως εκ τούτου προτείνεται περίπου
να λειτουργούν με βάση κάποιον μεταξικό περί τύπου νόμου και οι κάτοχοί τους να
αναφέρονται στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής τους άπαξ ημερησίως. Ή κάτι
τέτοιο σύγχρονο. Βάση αυτού του δημοσιογραφικού στερεότυπου αποτελούν τα προαναφερθέντα
«αποκαλυπτικά» μπλογκ του ίδιου του κλάδου.
Τα υπόλοιπα, προσωπικά ή συλλογικά, οργανωτικά ή εταιρικά,
δημοσιογραφικά ή πολιτικά, χομπίστικα ή επαγγελματικά – η μάζα των ιστολογίων,
αυτά που ο κόσμος λέει ιστολόγια - προφανώς
δεν έχουν κοινή οντολογία, δεν αφορούν ένα μόνο τύπο «μπλόγκερ» και δεν
κινούνται συντονισμένα. Εν δυνάμει είναι τόσα και τόσο διαφορετικά όσο οι
κοινωνικές τάσεις και ανάγκες στην Ελλάδα σήμερα. Οπότε δεν έχουν όλα την ίδια
μοίρα. Αντίθετα με τα όσα γράφτηκαν, τα μπλογκ ήταν παρόντα και στις ευρωεκλογές, αλλά είναι παρόντα και
σχολιάζοντα, σε κάθε πλέον αρμό διακίνησης πληροφορίας της κοινωνίας μας. Δεν
εκρήγνυνται πλέον ίσως αριθμητικά, αλλά συνεχίζουν να υπάρχουν και να
μετεξελίσσονται σε εργαλεία γραφείων τύπου, ή πρόχειρης τεκμηρίωσης, ή ακόμα και
σε οχήματα πώλησης ή πολιτικής προπαγάνδας
Αν κάποια εξέλιξη έχει περιορίσει τον ρόλο και την διαδικτυακή
ηγεμονία των μπλογκς ως των εικονικών μορφοτύπων της διαδικτυακής επικοινωνίας,
είναι η έκρηξη όλων των άλλων κοινωνικών μέσων. Twitter και myspace, facebook και youtube, flickr και linkedin έχουν
μεταμορφώσει το τοπίο τα τελευταία χρόνια και έχουν εξωθήσει τα ιστολόγια σε
κάποιου είδους ημι-λόγιο περιθώριο, αφού προαπαιτούν την χρησιμοποίηση τέτοιων
εξαιρετικών γλωσσικών και τεχνολογικών δεξιοτήτων όπως οι γραμματικά
ολοκληρωμένες φράσεις και η δυνατότητα τοποθέτησης συνδέσμου.
Παρόλα αυτά, και ανεξάρτητα από την δομή τους και την
μετεξέλιξή τους, τα ιστολόγια (οκ μερικά
ιστολόγια) αποτέλεσαν και αποτελούν κοιτίδες μιας, έστω και περιορισμένης,
συνεχώς απειλούμενης και περιχαρακωμένης σφαίρας συζητήσεων, η ποιότητα και η
αμεσότητα της οποίας δεν βρίσκεται εύκολα
αλλού στην Ελληνική δημόσια σφαίρα. Ελπίδα είναι να μπορέσει να ενισχυθεί και
να εξαχθεί αυτό το μικρό υποσύνολο της διαδικτυακής κουλτούρας και να διαχυθεί
στο ευρύτερα κοινωνικό. Ήδη υπάρχουν κάποιες πρώτες προσπάθειες. Προσδοκά
κανείς πως θα πολλαπλασιαστούν και θα πλήξουν άμεσα την φρικτή τηλεκρατούμενη
κουλτούρα των μονολόγων και των αφορισμών.
Ως γνωστόν η ελπίδα πεθαίνει τελευταία.
Σχόλια