Δίκαιη δίκη: η συνέχεια
Αντιγράφω από την Ελευθεροτυπία:
Το Σάββατο στην ίδια εφημερίδα ο υπεύθυνος δημοσίων σχέσων των Γάλλων Πρασίνων Πατρίκ Φαρμπιάζ, που είχε συνυπογράψει κείμενο υπέρ των δικαιωμάτων των υποδίκων για την 17Ν είχε πει τα εξής εύστοχα, μεταξύ άλλων:
Δηλαδή ο άνθρωπος λέει το προφανές: ότι καμία σκοπιμότητα δεν δικαιολογεί την καταπάτηση βασικών διαδικασιών δικαιοσύνης. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς οπαδός της 17Ν για να ανησυχεί και μάλιστα πολύ, με τον τρόπο που διεξάγεται και διεξήχθη η δική. Μια δίκη που κατά την ταπεινή μου γνώμη μοιάζει να είναι δίκη συγκάλυψης, συσκότισης και παρεμπόδισης της αλήθειας για την οργάνωση αυτή, με προειλημμένες αποφάσεις, σε μια προσπάθεια "ξεπετάγματος" της υπόθεσης για την ταχεία "αντιτρομοκρατική νομιμοποίηση" της Ελλάδας- και δημιουργεί το προηγούμενο και για άλλου είδους "έκτακτες δίκες" που βάλλουν ευθέως εναντίον της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου στην χώρα μας. Κάθε προσπάθεια υπεράσπισης των δικαιωμάτων (και όχι των πράξεων) των κατηγορουμένων, αντιμετωπίζεται βέβαια με την "τρομοκρατική" κατηγορία, έμμεσα ή άμεσα, της "συνοδοιπορίας" με τους τρομοκράτες, τακτική που έχει οδηγήσει την κοινοβουλευτική αριστερά σε σχετική σιωπή για όλες αυτές τις τερατώδεις μεθοδεύσεις, μην τυχόν και κατηγορηθεί για υπόθαλψη της τρομοκρατίας (αυτός ήταν και ο στόχος των αρχικών ηλίθιων συζητήσεων περί "συνυπευθυνότητας" της αριστεράς για την τρομοκρατία: ο καταναγκασμός σε σιωπή των κομμάτων της μπροστά σε όσα επρόκειτο να λάβουν χώρα, υπό την απειλή της τηλε-σταύρωσης από τους πρόθυμους διεκπεραιωτές των εντολών του ΥΔΤ στα κανάλια. Η μέθοδος λειτούργησε άψογα.)
Για τα όσα έχουν γίνει στο εφετείο ρίξτε μια ματιά στον καθημερινό σχολιασμό της Εξέγερσης, και τα πρακτικά από την Ελευθεροτυπία, για να σχηματίσετε ιδίαν άποψη.
"ΧΘΕΣ, στο Εφετείο, στη δίκη της 17Ν, παραβιάστηκε το πιο θεμελιώδες δικαίωμα των κατηγορουμένων. Το δικαίωμα στην υπεράσπιση με δικηγόρους της επιλογής τους. Ο Αλέξανδρος Γιωτόπουλος, μετά μακρά απουσία, επέστρεψε στο ακροατήριο. Ζήτησε την ανάκληση των δικηγόρων που του είχε διορίσει το δικαστήριο. Διόρισε ο ίδιος δύο δικηγόρους της επιλογής του. Το δικαστήριο αρνήθηκε. Προσέβαλε το ιερότερο δικαίωμα του κατηγορουμένου. Πρόκειται για σκάνδαλο κατά του κράτους δικαίου...
...ΤΟ ΣΚΑΝΔΑΛΟ είναι τόσο προφανές, ώστε θα μπορούσε να δικαιολογήσει ακόμη και τη διατύπωση μιας συνωμοτικής θεωρίας. Το δικαστήριο, αν θεωρεί εαυτό υποχρεωμένο να καταδικάσει όλους τους κατηγορουμένους, ανεξαρτήτως αποδείξεων, δημιουργεί το ίδιο λόγους αναιρέσεως. Αν ο Αρειος Πάγος δεν τους δεχθεί, θα καταδικαστεί η Ελλάδα στο Στρασβούργο..."
Το Σάββατο στην ίδια εφημερίδα ο υπεύθυνος δημοσίων σχέσων των Γάλλων Πρασίνων Πατρίκ Φαρμπιάζ, που είχε συνυπογράψει κείμενο υπέρ των δικαιωμάτων των υποδίκων για την 17Ν είχε πει τα εξής εύστοχα, μεταξύ άλλων:
Πιστεύω, κατ' αρχήν, πως είναι καλό που υπάρχει μια αλληλεγγύη [για τους κρατουμένους της 17Ν] στη Γαλλία, στην Ευρώπη. Θα πρέπει όμως και στην Ελλάδα να σπάσει αυτός ο κλοιός της σιωπής, αυτή η "ομερτά". Δηλαδή, εάν οι δημοσιογράφοι, οι διανοούμενοι, οι επικεφαλής των συνδικάτων και των οργανώσεων δεν κάνουν τίποτα, αυτό δεν είναι τόσο τραγικό για τους κατηγορουμένους όσο για τους ίδιους. Είναι ασύλληπτο να υπάρχουν σήμερα περιοχές μη δικαίου με τις οποίες δεν ασχολείται κανείς.
Την περίοδο της έναρξης της δίκης, τέσσερα αμερικανικά αεροσκάφη διέπραξαν παράνομες πράξεις απαγωγής σε ελληνικό έδαφος. Ο Αμερικανός πρέσβης συνάντησε τους Ελληνες πολιτικούς υπευθύνους για να τους υποδείξει τι έπρεπε να κάνουν. Ολα αυτά, λοιπόν, δείχνουν πως αν δεν αντιδράσουμε σε μια τέτοια υπόθεση, τότε μας στερούν και την πολιτική κυριαρχία μας αλλά και την πνευματική κυριαρχία μας. Γι' αυτόν τον λόγο δεν πρέπει να αφήνουμε να περνούν τέτοια πράγματα, αν εκχωρήσουμε κάτι, έστω και σε μια μικρή υπόθεση, εκχωρούμε και στα υπόλοιπα
Δηλαδή ο άνθρωπος λέει το προφανές: ότι καμία σκοπιμότητα δεν δικαιολογεί την καταπάτηση βασικών διαδικασιών δικαιοσύνης. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς οπαδός της 17Ν για να ανησυχεί και μάλιστα πολύ, με τον τρόπο που διεξάγεται και διεξήχθη η δική. Μια δίκη που κατά την ταπεινή μου γνώμη μοιάζει να είναι δίκη συγκάλυψης, συσκότισης και παρεμπόδισης της αλήθειας για την οργάνωση αυτή, με προειλημμένες αποφάσεις, σε μια προσπάθεια "ξεπετάγματος" της υπόθεσης για την ταχεία "αντιτρομοκρατική νομιμοποίηση" της Ελλάδας- και δημιουργεί το προηγούμενο και για άλλου είδους "έκτακτες δίκες" που βάλλουν ευθέως εναντίον της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου στην χώρα μας. Κάθε προσπάθεια υπεράσπισης των δικαιωμάτων (και όχι των πράξεων) των κατηγορουμένων, αντιμετωπίζεται βέβαια με την "τρομοκρατική" κατηγορία, έμμεσα ή άμεσα, της "συνοδοιπορίας" με τους τρομοκράτες, τακτική που έχει οδηγήσει την κοινοβουλευτική αριστερά σε σχετική σιωπή για όλες αυτές τις τερατώδεις μεθοδεύσεις, μην τυχόν και κατηγορηθεί για υπόθαλψη της τρομοκρατίας (αυτός ήταν και ο στόχος των αρχικών ηλίθιων συζητήσεων περί "συνυπευθυνότητας" της αριστεράς για την τρομοκρατία: ο καταναγκασμός σε σιωπή των κομμάτων της μπροστά σε όσα επρόκειτο να λάβουν χώρα, υπό την απειλή της τηλε-σταύρωσης από τους πρόθυμους διεκπεραιωτές των εντολών του ΥΔΤ στα κανάλια. Η μέθοδος λειτούργησε άψογα.)
Για τα όσα έχουν γίνει στο εφετείο ρίξτε μια ματιά στον καθημερινό σχολιασμό της Εξέγερσης, και τα πρακτικά από την Ελευθεροτυπία, για να σχηματίσετε ιδίαν άποψη.
Σχόλια
Ωστόσο, δεν θα πρέπει να υποτιμάται και η "κατάχρηση" δικονομικών δικαιωμάτων, προς τον σκοπό της παρέλκυσης της δίκης. Θέλει, λοιπόν, προσοχή κατά την αποτίμηση της κάθε ρύθμισης και της κάθε συμπεριφοράς.
Επίσης, μια ματιά στα πρακτικά που δημοσιεύονται αρκεί για να καταλάβει κανείς ότι ούτε οι συνήγοροι, ούτε οι κατηγορούμενοι είναι "στριμωγμένοι" από μια αυταρχική διαδικασία. Αντιθέτως, θα έλεγα (κάποιες στιγμές το Δικαστήριο σχεδόν καθυβρίζεται, με τρόπο ξένο προς τη δικηγορική δεοντολογία αλλά ενδεικτικό μιας δικονομικής παρρησίας).
Η κατάσταση στην Ελλάδα, όσον αφορά στο Κράτος Δικαίου μπορεί - για διάφορους λόγους - να μην είναι τέλεια, αλλά από αυτήν τη διαπίστωση και τις συγκεκριμένες παρατηρήσεις που τη στηρίζουν (οι οποίες ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ να προβάλλονται), μέχρι την κρίση ότι το συγκεκριμένο δικαστήριο μοιάζει με "στρατοδικείο της Χούντας", η απόσταση είναι τεράστια.
Διαφωνώ, λοιπόν, με την άκριτη αναπαραγωγή της επιχειρηματολογίας που αναπτύσσεται από μέρους της υπεράσπισης των κατηγορουμένων. Ναι στον εντοπισμό δικονομικών παραβάσεων, όχι στις υπερβολές.
Ως μη νομικός (που ο Μπέης είναι πάντως), οφείλω να πω ότι αν τα όσα έχουν συμβεί (και έχω διαβάσει) στην δίκη είναι τυπική λειτουργία Ελληνικού δικαστηρίου, τρομάζω. Δεν μιλάω για δημοσιογραφικά σχόλια, αλλά για τα πρακτικά (της πρώτης δίκης και ότι έχει βγάλει η Ελευθεροτυπία από το Εφετείο, διότι δεν κρατούνται επίσημα πρακτικά από ότι φαίνεται...!)
Εκτός και αν μπορεί να μου πει κανείς π.χ. από ποιο κομμάτι της δικογραφίας προκύπτει πως ο Γιωτόπουλος ας πούμε, ήταν *αρχηγός* της οργάνωσης και συνεπώς ηθικός αυτουργός για όλες τις πράξεις της (εδώ δεν έχω καταλάβειο από ποιο κομμάτι προκύπτει πως ο Γιωτόπουλος ήταν καν μέλος). Με συγχωρείτε αλλά συμβαίνουν δύο τινά: ή θεωρείται ότι η παρακολούθηση των όσων συμβαίνουν στο δικαστήριο απαιτεί ειδικές "επιστημονικές γνώσεις" γιατί αλλιώς δεν καταλαβαίνουμε τα διαδραματιζόμενα - ή όντως αυτά που διαβάσαμε είναι παράλογα και τραβηγμένα.
Επίσης για να καταλάβω, επειδή έχουν σχολιάσει τρεις νομικοί: δεν έχετε κανένα πρόβλημα με την ανακριτική και συνολική διαδικασία που περιλαμβάνει από ότι φαίνεται χημικές ανακρίσεις, βασανισμούς, απειλές, ψευδείς ομολογίες κοκ; Θεωρείτε πως όλα ήταν καλώς καμωμένα;
Αντιλαμβάνομαι την ανάγκη της Αστυνομίας και της Δικαιοσύνης να είναι αποτελεσματικές αλλά δεν είμαι καθόλου διατεθειμένος να δεχθώ η αποτελεσματικότητα αυτή να πατά στην υποχώρηση δομικών συνιστωσών του Κράτους Δικαίου (όταν πράγματι σημειώνεται τέτοια υποχώρηση και όχι όταν απλώς προβάλλεται ως υπερασπιστική γραμμή).
Ωστόσο, δεν θα δεχθώ επίσης ποτέ ότι το παρόν (πολιτικό και δικαστικό) καθεστώς είναι "χούντα" ή ότι η δίκη εμφανίζεται "στημένη". Αυτά τα θεωρώ υπερβολές εκ του ασφαλούς.
Το δεύτερο πρόβλημα - που συνδέεται άμεσα με το πρώτο - είναι ότι φτιάχτηκε ένα "σενάριο" για τον τρόπο λειτουργίας και οργάνωσης της 17Ν κατά την προανακριτική διαδικασία, το οποίο έπρεπε να ακολουθηθεί κατά γράμμα. Το "σενάριο" αυτό ήταν πολύ "ευρύ" ενώ αγνούσε όλες τις αναλύσεις των ειδικών επί της τρομοκρατίας που έκαναν λόγο για μια πολύ μικρή οργάνωση με μονοψήφιο αριθμό μελών. Έδινε δε την εντύπωση ότι ήθελε να επμλέξει στην υπόθεση της 17Ν συγκεκριμένους πολιτικούς χώρους και άτομα με τα οποία είχε "προηγούμενα" η αντιτρομοκρατική.
Έτσι λοιπόν (με την τακτική των διαρροών) κατηγορήθηκαν δεκάδες άτομα εκείνο το καλοκαίρι και τελικά προέκυψαν 18 κατηγορούμενοι για κάποιους από τους οποίους τα στοιχεία δεν ήταν απλώς αδύναμα αλλά ανύπαρκτα.
Στη συνέχεια τόσο το πρώτο όσο και το δεύτερο δικαστήριο αυτουπονομεύθηκαν με την διαδικασία επιλογής των δικαστών. Η συγκεκριμένη διαδικασία, σε έναν ουδέτερο, δείχνει ότι στόχος ήταν να αποκλειστούν μη "βολικοί" δικαστές.
Αποτέλεσμα είναι η υπόθεση να έχει φτάσει σε αδιέξοδο. Η κατηγορία στηρίζεται στις αρκετά αμφίβολες προανακριτικές "ομολογίες" και σε έναν αριθμό αρκετά αναξιόπιστων (απόλυτα φυσιολογικό λόγω της χρονικής απόστασης) αυτοπτών μαρτύρων. Κατά συνέπεια για ορισμένους κατηγορούμενους (πχ Γιωτόπουλος) να έχουν αποδειχθεί ελάχιστα πράγματα σε σχέση με τα όσα κατηγορούνται ενώ για άλλους (πχ Χριστ. Ξηρός ή η ομάδα των "Θεσπρωτών") η κατηγορία να έχει καταρεύσει πλήρως, ενώ ταυτόχρονα υπάρχουν και πολλά άλλα επιμέρους προβλήματα με την διαδικασία.
Το ακόμα χειρότερο είναι ότι το δικαστήριο δίνει την εντύπωση ότι η καταδικαστική απόφαση είναι προαποφασισμένη και η ακροαματική διαδικασία γίνεται για τυπικούς λόγους.
Όσο για τα χημικά, τα βασανιστήρια κ.λπ., δεν ήμουνα μπροστά ούτε και σεις. Η απόφαση έχει σχετικά μια αξιοπρόσεκτη επιχειρηματολογία. Το ξαναλέω, μπορεί και να είναι λάθος, πάντως είναι σαφώς υποστηρίξιμη.
Νετπεν, μιλάς για δικονομική φρικαλεότητα. Πράγματι, φαίνεται άσχημο, αλλά όπως καλα γνωρίζεις, και είναι και λογικό άλλωστε, η ανάκριση κατ'αρχήν δεν δεσμεύεται ούτε τοπικά ούτε χρονικά, μόνο κατ' εξαίρεσιν παραλείπεται ή αναβάλλεται. Αν, η μη γένοιτο, πέθαινε ο Ξηρός, ποιος θα βρισκόταν να λυπηθή την ΕΛΑΣ και τον Υπουργό; Δεν ξέρω ακριβώς σε τι κατάσταση ήταν ο Ξηρός μέσα στην ΜΕΘ. Ξέρω όμως ότι την ιατρική του κατάσταση δεν την προκάλεσε η αστυνομία. Και όπως το βρίσκω λογικό να ανακρίνη η αστυνομία κάποιο μεθυσμένο, βρίσκω λογικό να ανακρίνη κάποιον σε ας πούμε ομιχλώδη πνευματική κατάσταση, που δεν την πρκάλεσε όμως η ίδια (σημειωτέον ότι η απόφαση ρητώς το αποκρούει αυτό, δέχεται μάλλον ότι ΣΞ ήταν σε ικανοποιητική κατάσταση, αφού ζήτησε εξομολόγο, εξετάστηκε μία βδομάδα μετά την εισαγωγή του κ.λπ).
Παρεμπιπτόντως είναι πολύ ενδιαφέρον το κομμάτι της απόφασης που εξηγεί γιατί ο ΣΞ δεν τελούσε υπό σύλληψη στην ΜΕΘ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται δικονομικά, και πάλι είτε διαφωνεί κανείς με την απόφαση είτε όχι.
Το ζήτημα με τον Μανωλεδάκη είναι ότι, παρά την αναμφισβήτητη προσφορά του, αυτή η δικαιοκρατική του ευαισθησία διαχρονικα ήταν λίγο μονόπλευρη...
Αλήθεια, αν ήταν στημένη η δίκη, γιατί αθωώθηκε η Σωτηροπούλου;
Το σημείο αφορά το Χριστ. Ξηρό και τη συμμετοχή του στη Δολοφονία Αγγελόπουλου.
Λέει λοιπόν η μάρτυς Ε. Γεωργακά (αντιγράφω από τα πρακτικά)
"Ήταν ένας άνθρωπος γύρω στο 1.80, νέος άνθρωπος, περίπου στα 30, λεπτός άνθρωπος. Δεν ήταν παχύς άνθρωπος. Φορούσε καμπαρτίνα, είχε στη μέση του την ζώνη και φαινόταν ότι ήταν λεπτός άνθρωπος, δεν φαινόταν παχύς άνθρωπος"
Την κατάθεση αυτή το δικαστήριο στο σκεπτικό της απόφασης την αξιολόγησε ως εξής (αντιγράφω από το σκεπτικό)
"Αλλά και η μάρτυς Γεωργακά στο ακροατήριο περιέγραψε το
Χριστόδουλο, ως άτομο εύσωμο που φορoύσε καμπαρντίνα και έφερε
σακίδιο, όπως βεβαιώθηκε δε, τον είχε περιγράψει και στην αρχική της προανακριτική κατάθεση." (!!)
Δυστυχώς το δικαστήριο είτε έκανε επιλεκτική αξιολόγηση των αποδεικτικών στοιχείων υπέρ της ενοχής των κατηγορουμένων (στην καλύτερη περίπτωση) είτε παραποίησε αποδεικτικά στοιχεία (στη χειρότερη).
Το σημείο που ανέφερε ο Αλβανός είναι χαρακτηριστικό και, φυσικά, δεν είναι το μοναδικό.
Π.χ.:
-Για να αντικρούσει το άλλοθι που προέβαλε ο Γεωργιάδης για τη μη συμμετοχή του στην έκρηξη στην AlphaBank, το δικαστήριο επικαλέστηκε κατάθεση μάρτυρα για άλλη, μεταγενέστερη πράξη που δεν αρνήθηκε ο Γ. (ενοικίαση σπιτιού στη Δαμάρεως).
-Για να στοιχειοθετήσει τη συμμετοχή του Βασίλη Ξηρού στην επίθεση με ρουκέτες εναντίον της αμερ. πρεσβείας, επικαλέστηκε την απολογία του Κονδύλη στο ακροατήριο. Ο Κονδύλης όμως δεν είχε πει τίποτα τέτοιο· όχι απλώς δεν θυμόταν τον Β.Ξ. στη συγκεκριμένη ενέργεια, αλλά δεν τον θυμόταν καν ως μέλος της 17Ν.
-Στη ληστεία του Μαρινόπουλου (για την οποία, σημειωτέον, καταδικάστηκαν 4 κατηγορούμενοι σε ισόβια επειδή χαρακτηρίστηκε νομικά ως «ληστεία με ιδιαίτερη σκληρότητα»), το δικαστήριο επικαλέστηκε την προανακριτική απολογία του Σάββα Ξηρού, στην οποία, όμως, δεν υπάρχει απολύτως καμία αναφορά στην συγκεκριμένη πράξη.
-Για τις συνθήκες ανάκρισης του Σάββα Ξηρού, αγνοήθηκε το γεγονός ότι της πρώτης καταγεγραμμένης απολογίας του Σ.Ξ. είχαν προηγηθεί τουλάχιστον 5 ολονύχτιες ανακρίσεις (δηλ. ανακρινόταν συνεχώς από την πρώτη στιγμή που ξύπνησε από την καταστολή), οι οποίες δεν καταγράφηκαν. Αγνοήθηκε η κατάθεση νοσηλεύτριας του "Ευαγγελισμού" στο ακροατήριο, που είχε πει ότι ο Ξηρός είχε παραισθήσεις. Αγνοήθηκε η πραγματογνωμοσύνη δύο ψυχιάτρων που κατέθεσε ο Σ.Ξ., σύμφωνα με την οποία τα φάρμακα που του είχαν χορηγηθεί για ιατρικούς λόγους επηρέασαν το επίπεδο συνείδησής του για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αλλά και κάποια από τα στοιχεία που χρησιμοποίησε το δικαστήριο για να υποστηρίξει την απόφασή του παραποιήθηκαν: η ψυχίατρος του «Ευαγγελισμού» κατέθεσε ότι ο «εξομολόγος» που ζητούσε ο Σ.Ξ. ήταν ο πατέρας του (δηλαδή, το αίτημα για εξομολόγηση ήταν η προσπάθειά του να επικοινωνήσει με τους δικούς του που δεν τους επιτρεπόταν να τον δουν αν και, κατά το δικαστήριο, δεν ήταν κρατούμενος...). Η απόφαση, βέβαια, λέει άλλα.
Φυσικά, δεν είναι μόνο αυτά.
Περί ηθικής αυτουργίας του Γιωτόπουλου:
Ένα από τα πολλά παράδοξα της απόφασης είναι ότι, ενώ το ίδιο το δικαστήριο δεν τον θεωρεί «αρχηγό» αλλά μέλος ενός συλλογικού οργάνου («Εκτελεστική Γραμματεία») που έπαιρνε τις αποφάσεις, εντούτοις θεωρεί μόνο αυτόν ηθικό αυτουργό!
Αλήθεια, αν ήταν στημένη η δίκη, γιατί αθωώθηκε η Σωτηροπούλου;
Μήπως για να δοθεί η επίφαση της «δίκαιης δίκης»; Επιπλέον, η απόφαση στηρίχθηκε κατά 90% στις απολογίες της προδικασίας και στις καταθέσεις των «μεταμεληθέντων» στο δικαστήριο, τις οποίες το δικαστήριο θεώρησε απόλυτα ειλικρινείς και αξιόπιστες. Η Σωτηροπούλου δεν «υπήρχε» σ' αυτές
Το ημερολόγιο και τα πρακτικά της πρωτοβάθμιας δίκης. (Και εδώ).
Για όποιον θέλει να τα κατεβάσει για το αρχείο του (σε μορφή text):
1hdikh17n_prakt1_1-83.zip, 1hdikh17n_prakt2_84-163.zip, 1hdikh17n_prarkt3_163-166.zip
Το σκεπτικό της απόφασης του πρωτοβάθμιου σε doc και σε swf (ανοίγει με τον browser).
Επίσης, μικρά ηχητικά αποσπάσματα από τις απολογίες των κατηγορουμένων στην πρωτοβάθμια δίκη.
Αυτά για τις ολονύχτιες ανακρίσεις του ΣΞ από πού προκύπτουν;
Για την Σωτηροπούλου πάντως νομίζω ότι είναι κοινή η αίσθηση ότι της την χαρίσανε για το παιδί της.
Ευχαριστώ για τις παραπομπές.
Από τις καταθέσεις των γιατρών του «Ευαγγελισμού» στην Ε.Δ.Ε. που είχε διεξαγάγει το νοσοκομείο και στο ακροατήριο, που είπαν ότι οι ανακρίσεις άρχισαν τη νύχτα της 5/7/2002 (η πρώτη καταγεγραμμένη απολογία δόθηκε στις 11/7):
Ο ασθενής αποσωληνώθηκε Πέμπτη, 4/7/2002 και η ανακριτική διαδικασία άρχισε 5/7/2002 και περί ώρα 01:00 πρωινή μεταμεσονύχτια, μετά από αίτημα του ιδίου του ασθενή. Θέλω να προσθέσω ότι την 5/7/2002 το απόγευμα εκλήθη η Διευθύντρια του Ψυχιατρικού Τμήματος του νοσοκομείου να εξετάσει τον ασθενή για το λόγο ότι από την Παρασκευή το πρωί ζητούσε να εξομολογηθεί και εκφράστηκαν ανησυχίες μήπως υποκρύπτονταν τάσεις αυτοκτονίας.
(Το ότι ζήτησε ο ίδιος ο Σ.Ξ. όλοι λένε ότι το πληροφορήθηκαν και κανένας ότι το άκουσε από τον ίδιο).
Αλλά και ο ίδιος ο εισαγγελέας Διώτης (Βημαγκαζίνο 2/3/2003) έχει πει ότι ανακρίσεις γίνονταν πριν δοθεί η επίσημη απολογία.
Προκύπτει επιπλέον και από τα δημοσιεύματα όλων του Τύπου εκείνης της περιόδου (ενδεικτικά εδώ).
Και τέλος πάντων αν έγινε λάθος στην ουσία της υπόθεσης πιστεύω ότι θα το διορθώσει το δευτεροβάθμιο. Αν πουν ένοχος εγώ συνήθως τους πιστεύω. Κι αν παραβιάστηκε νόμος υπάρχει το ακυρωτικό. Κι αν πάει στο ΕΔΔΑ τέλος πάντων υπάρχει το 525 ΚΠΔ και η διαδικασία θα επαναληφθεί. Από τα ίδια Ελληνικά δικαστήρια.
Όπως επισήμανε και ο Αθ. Αναγνωστόπουλος, κατά το δικαστήριο ο Ξηρός δεν είχε συλληφθεί όταν λήφθηκαν οι προανακριτικές απολογίες του. Ήταν σε ένα «γκρίζο» καθεστώς για περίπου 40 μέρες. Παρ' όλα αυτά, το δικαστήριο τις θεώρησε νόμιμες.
Τώρα για το θέμα των συνθηκών υπό τις οποίες εδόθησαν οι καταθέσεις πρέπει νομίζω να πιστέψουμε τα επίσημα έγγραφα κι όχι την τάδε νοσοκόμα ή την δείνα εφημερίδα. Είναι το πιο λογικό, έτσι δεν είναι;
Ποια είναι τα επίσημα έγγραφα; Οι εκθέσεις της Αστυνομίας; Και γιατί πρέπει να θεωρούνται πιο αξιόπιστα από τη μαρτυρική κατάθεση ενός γιατρού ή μιας νοσοκόμας;
Δηλαδή, με αυτό το σκεπτικό, αν στον ξυλοδαρμό του Κύπριου φοιτητή δεν υπήρχε η κάμερα, θα «έπρεπε» να πιστέψουμε την έκθεση της Αστυνομίας ότι έφταιγε η ...ζαρτινιέρα και όχι τις μαρτυρίες των καθηγητών του Α.Π.Θ.;
Όσο για τα λοιπά, εδώ δεν υπάρχει καμιά κάμερα που να μας δείχνει κάποια παρανομία και να αποδεικνύει ότι η αστυνομία λέει ψέματα, ούτε η μισή σύγκλητος του πανεπιστημίου ως μάρτυρες. Και ακόμα κι είναι αλήθεια αυτά που κατέθεσε η νοσηλεύτρια και οι γιατροί του Ευαγγελισμού αυτό δεν σημαίνει ότι ο ΣΞ δεν έλεγε αλήθεια. Ίσως μάλιστα να σημαίνει ότι αδυνατούσε να πει ψέματα. Πρέπει να αποδειχθεί ότι έγινε "ανάκριση τρίτου βαθμού" με βασανιστήρια κλπ., όχι ότι δεν έγινε. Δεν πρέπει να μεροληπτούμε κατά της αστυνομίας όπως δεν πρέπει να μεροληπτούμε και υπέρ.
Όταν, άλλωστε, όλο και πιο συχνά το τελευταίο διάστημα στα ελληνικά δικαστήρια:
Βασικές κατακτήσεις του νομικού πολιτισμού έχουν αχρηστευθεί. Το τεκμήριο αθωότητας καταργήθηκε, το άρθρο 79 Π.Κ. περί έρευνας της προσωπικότητας του κατηγορουμένου καταργήθηκε. Τα ελαφρυντικά έχουν καταργηθεί και τα σχετικά αιτήματα απορρίπτονται εκ των προτέρων.
Η καταδικαστική κρίση είναι προειλημμένη και ο ρόλος του συνηγόρου υπερασπίσεως είναι πλέον διακοσμητικός. Επικρατεί η άποψη ότι ο πιο σκληρός δικαστής είναι και ο πιο έντιμος.
τι καλύτερο να περιμένει κανείς σε μια δίκη με πολιτικό περιεχόμενο...
Το κλιμα αυστηρότητας στα δικαστήρια γενικώς μάλλον είναι αληθές αλλά δεν έχει σχέση με την υπόθεση μου φαίνεται. Όσον αφορά τη συγκεκριμένη δίκη το όλο κλίμα που μεταδίδει το κείμενο στο οποίο παραπέμπετε είναι όντως χαοτικό. Εκ πρώτης όψεως ο πρόεδρος έχει χάσει τη μπάλα από τις συνεχείς παγίδες των δικηγόρων. Δεν είναι ακριβώς έτσι όμως και φαίνεται κι απ' την ίδια την περιγραφή. Διαβάζοντας το προσεκτικά σκέφτηκα ότι η άλλη πλευρά θα απέδιδε το χάος σε καταχρηστικά αιτήματα των συνηγόρων και αμφισβητούμενης νομιμότητας παράπονα. Λ.χ. το γιατί είναι λογικό να δοθεί σε συνήγορο ο λόγος για το αν της αφαiρέθηκε καλώς ο λόγος μου διαφεύγει. Δεν ήμουν εκεί αλλά ο τόνος του συντάκτη και η προσπάθειά του να δικάσει τους δικαστές πριν εκδόσουν απόφαση μου δίνουν κάθε δικαίωμα να διάκειμαι αρνητικά απένατι στα λεγόμενά του. Σκέφτομαι λοιπόν ότι οι δικαστές δεν έκαναν κατ' ουσίαν τίποτα τη μέρα αυτή. Την άφησαν να κυλήσει για να ηρεμήσουν τα πνεύματα (ή προσπάθησαν στην αρχή τουλάχιστον). Αλλά αν τελικά η υπόθεση πάει στο ΕΔΔΑ θα αποφασίσουν αυτοί για τα σπουδαία.
Επ' αυτού ακριβώς θα ήθελα να σχολιάσω, με βάση ακριβώς σημερινό δημοσίευμα της Ελευθεροτυπίας. Θα γίνω λίγο τεχνικός αλλά ελπίζω όχι πολύ νομικός. Θα τα έκανα ποστ στο μπλογκ μου αλλά εδώ κολλάνε καλύτερα.
Ο κος Γιωτόπουλος επικαλείται με σημείωμά του τις αποφάσεις Pakelli και Lagerstrom του ΕΔΔΑ. Τις βρήκα στο http://www.echr.coe.int/ECHR/EN/Header/Case-Law/HUDOC/HUDOC+database/. Η πρώτη αναφέρεται στο δικαίωμα επιλογής συνηγόρου από τον κατηγορούμενο. Λέει λοιπόν εκτός των άλλων στην παράγραφο 54: "When appointing defence counsel the courts must certainly have regard to the accused’s wishes but these can be overridden when there are relevant and sufficient grounds for holding that this is necessary in the interests of justice". Άρα το δικαίωμα επιλογής δικηγόρου δεν είναι απόλυτο.
Η δεύτερη αναφέρεται επίσης στο άρθρο 6 § 3 ΕΣΔΑ για το δικαίωμα υπεράσπισης του κατηγορουμένου αλλά δεν έχει μεγάλη σχέση με το επιχείρημα του Γιωτόπουλου. Στην παράγραφο 31 αναλύει το άρθρο και συμπεραίνει: Accordingly, a "person charged with a criminal offence" who does not wish to defend himself in person must be able to have recourse to legal assistance of his own choosing; if he does not have sufficient means to pay for such assistance, he is entitled under the Convention to be given it free when the interests of justice so require. Το θέμα ήταν αν μπορούσαν οι Γερμανοί να υποχρεώσουν τον κατηγορούμενο να υπερασπιστεί ο ίδιος τον εαυτό του. Όχι λέει το ΕΔΔΑ, αν θέλει δικηγόρο θα τον έχει. Η επιλογή δεν ήταν το ζητούμενο, και τελικά δεν λέει ούτε εδώ ότι το δικαίωμα είναι απόλυτο, αλλά αντιθέτως ότι έχει και εξαιρέσεις. Δεν προκύπτει από πουθενά δε ότι η υπό κρίση εξαίρεση είναι η μοναδική. Άρα;
Άρα πάμε στα καθ' ημάς. Ο Κονταξής στο σχολιασμένο ΚΠΔ του λέει για το υπό κρίση θέμα (άρθρο 340, σελ. 2173) ότι το 6 § 3 ΕΣΔΑ καθιερώνει δικαίωμα υπεράσπισης, έστω και δια συνηγόρου, όχι εκπροσώπησης. Παρακάτω φαίνεται να συμπλέει με την υπεράσπιση και λέει (σελ. 2177) ότι ο διορισμός συνηγόρου από τον πρόεδρο καθίσταται ανενεργός αν ο κατηγορούμενος διορίσει δικόν του. Αλλά στην αμέσως επόμενη σελίδα (2178) λέει ότι το δικαίωμα επιλογής συνηγόρου δεν είναι απόλυτο, και είναι διαφορετικό από το δικαίωμα υπεράσπισης.
Αν ισχύουν αυτά (μια άποψη είναι) τελικά το ερώτημα είναι αν ο διορισμός από τον κατηγορούμενο γίνεται καταχρηστικά ή όχι, και πως εξυπηρετείται καλύτερα η δικαιοσύνη. Εδώ τα πράγματα είναι αμφισβητούμενα. Υπενθυμίζω ένα από τα πρώτα πράγματα που είπα στο θρεντ. Ο ίδιος ο κος Γιωτόπουλος είπε ότι δεν αποσκοπεί σε ουσιαστική υπεράσπιση στο ακροατήριο αλλά προετοιμασία προσφυγής στο ΕΔΔΑ. Άρα δεν επικαλείται δικαίωμα υπεράσπισης (;;;;;;). Άρα θεώρησαν ότι επικαλείται το δικαίωμα διορισμού καταχρηστικά (;;;;;). Εγώ δεν είμαι σίγουρος ότι βγάζω άκρη για το νομικό ζήτημα. Η δίκη πάντως κινδυνεύει να κολλήσει και μπορεί να του επιτρέψουν αν επιμείνει να διορίσει συνήγορο μόνο και μόνο για να μπορέσουν να συνεχίσουν. Οψόμεθα.
Για το θέμα του Γιωτόπουλου:
Κι εγώ νομίζω ότι τελικά το δικαστήριο θα ανακαλέσει την απόφασή του· ίσως να υποδειχθεί παρασκηνιακά στους αυτεπαγγέλτως διορισμένους δικηγόρους να παραιτηθούν για να αρθεί το αδιέξοδο(κάτι που οι δικηγόροι θα μπορούσαν -και ίσως θα έπρεπε- να έχουν κάνει ήδη). Αν και, η δίκη έχει κολλήσει έτσι κι αλλιώς με την αίτηση εξαίρεσης όλων των μελών του δικαστηρίου που υποβλήθηκε χθες από άλλους κατηγορουμένους.
Πάντως το σκεπτικό του δικαστηρίου είναι αυτό (από τα πρακτικά της 27/11/06):
Σ. ΓΙΑΝΝΟΥΚΟΥ: Στο στάδιο αυτό της διαδικασίας πρέπει να λεχθούν τα ακόλουθα: Πρόκειται για αποχώρηση του κ. κατηγορουμένου Αλεξάνδρου Γιωτόπουλου κατά τη συνεδρία της 20/12/2005 και ανάκληση της εντολής του προς τους αρχικά διορισθέντες από τον ίδιο συνηγόρους του. Μετά απ’ αυτό και κατ’ εφαρμογή της διατάξεως του άρθρου 344 Κώδικα Ποινικής Δικονομίας διορίστηκαν από τον Πρόεδρο του Δικαστηρίου οι αρχικώς επιλεγέντες από τον κατηγορούμενο Έλληνες συνήγοροι υπερασπίσεως οι οποίοι αποποιήθηκαν τον διορισμό τους. Ακολούθως, μετά απ’ αυτό διορίστηκε από τον Πρόεδρο του Δικαστηρίου ο ανώτατος προβλεπόμενος αριθμός συνηγόρων για τον αποχωρήσαντα κ. κατηγορούμενο κατ’ άρθρο 96 και 344 Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Κατόπιν αυτών ο κατηγορούμενος Αλέξανδρος Γιωτόπουλος δεν έχει δικαίωμα να διορίσει εκ νέου άλλους δικηγόρους στο στάδιο αυτό της διαδικασίας.
Δηλαδή δεν κάνει λόγο για το δικαίωμα υπεράσπισης ή για τους λόγους που επανήλθε ο Γ. στη διαδικασία. Αλλά κι αν το επιχείρημα του δικαστηρίου ήταν αυτό, η προβολή ισχυρισμών εν όψει της προσφυγής στο ΕΔΔΑ δεν εντάσσεται στην υπεράσπιση;
Υ.Γ. Και τα πρακτικά της 4/12, δηλαδή της συνεδρίασης στην οποία αναφέρεται το κείμενο που παρέπεμψα.
Μόνο το θέμα της παραίτησης της συνηγόρου για λόγους υγείας είναι σοβαρό. Προφανώς όμως υποψιάστηκαν ότι είναι μεθόδευση για να γίνει δεκτή η αίτηση του κου Γιωτόπουλου. Αντιδικονομική στάση των συνηγόρων αν αληθεύει, το λιγότερο. Αν δεν θέλει όμως δεν ξέρω πως θα τον υπερασπιστεί. Μήπως δηλαδή πρέπει να γίνει δεκτή η παραίτηση προς όφελος της ουσιαστικής δικαιοσύνης, να αδειάσει μια θέση για δικηγόρο του κου Γιωτόπουλου και μετά να δουν αν θα την περάσουν πειθαρχικό; Δεν ξέρω.
Τούτου δοθέντος η δήλωση του κου Γιωτόπουλου ότι παρίσταται για την προετοιμασία προσφυγής στο ΕΔΔΑ τη στιγμή που η δίκη δεν τελείωσε και υπάρχει και ο Άρειος Πάγος ισοδυναμεί με δήλωση ότι δεν εμπιστεύεται τους δικηγόρους που του διόρισε το δικαστήριο, θέμα σχετικό με το δικαίωμα επιλογής συνηγόρου. Αλλά λέει και ότι δεν περιμένει διαφορετικό αποτέλεσμα και με τους δικούς του, εννοώντας ότι το δικαστήριο μεροληπτεί. Αυτό δεν είναι υπεράσπιση, είναι δικονομική αυτοκτονία.
Το γεγονός ότι κάτι σχετικό δεν αναφέρεται στο εν λόγω σκεπτικό είναι μου φαίνεται αδιάφορο όσο δεν έχει καθαρογραφεί η απόφαση για να ασκηθεί αίτηση αναίρεσης. Κι αν τέλος πάντων έχουμε λόγο αναίρεσης ας το κρίνει ο ΑΠ.
Υ.Γ. Έχει η Ελευθεροτυπία μια γελοιογραφία σήμερα που λέει κάποιος στους κατηγορούμενους της 17 Ν να βγάλουν πτυχίο νομικής αν θέλουν να αθωωθούν. Ε λοιπόν οι συνήγοροί τους το έχουν ήδη. Ουδέν σχόλιον. Πέραν τούτου πολύ τράβηξε το θρεντ και μου φαίνεται ότι είμαστε δύο που μείναμε. Εγώ αφήνω τα περαιτέρω στα δικαστήρια.
Μια διευκρίνιση, μόνο: Η συνήγορος που παραιτήθηκε για λόγους υγείας δεν είναι του Γιωτόπουλου, αλλά του Χριστόδουλου Ξηρού. Αποχώρησε κι αυτός πριν από λίγες μέρες και το δικαστήριο του διόρισε συνηγόρους (μεταξύ αυτών και η συγκεκριμένη) στους οποίους έδωσε μόνο 15 μέρες για να μελετήσουν τη δικογραφία.