"Κριτικάρετε τον Λιν Μπιάο και απαξιώστε τον τελείως" και άλλα παιδικά τραγούδια

Με αφορμή την 37η επέτειο, αύριο, του θανάτου του προδότη Λιν Μπιάο σε αεροπορικό ατύχημα, στην προσπάθειά του να διαφύγει ύστερα από αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος, στα τελικά στάδια της Μεγάλης Προλεταριακής Επανάστασης, σας παραπέμπω σε αυτό το μοναδικό (εξώφυλλο) άλμπουμ με μαοϊκά παιδικά τραγούδια, προφανώς φτιαγμένα μετά το 1971. Πέρα από τον μακράν πιο φευγάτο τίτλο παιδικού (ή μη) τραγουδιού που αναφέρεται στον τίτλο (και του οποίου το υπόβαθρο μπορείτε να το βρείτε εδώ), δεν μπορώ παρά να σημειώσω και το μεγάλο χιτ "Οι μικροί ερυθροφρουροί πηγαίνουν σε μια συνάντηση αποκήρυξης". Δημοσιεύω την ύπαρξη του σπουδαίου αυτού CD (δυστυχώς δεν έχω δείγματα από μουσική), παρά το γεγονός πως ξέρω ότι ρίχνω νερό στον μύλο της αντίδρασης, η οποία θα σπεύσει να χρησιμοποιήσει την αντισυμβατική επαναστατικότητα του έργου για να ρίξει λάσπη στο Έργο του Μεγάλου Τιμονιέρη και στην Μεγάλη Προλεταριακή Πολιτιστική Επανάσταση. Στοιχεία, περιβάλλον και τεκμήρια για την Πολιτιστική Επανάσταση και τα συμφραζόμενά της θα βρείτε στο Morning Sun (που εμένα μου παίζει σωστά μόνο σε Internet Explorer - σημάδι σίγουρο του ύποπτου και αντεπαναστατικού ρόλου των δημιουργών του ντοκιμαντέρ/σάιτ), έναν ιστοχώρο με πληθώρα υλικού για την ΜΠΠΕ και την εποχή της. Ιδιαίτερα να δώσετε σημασία στις ταινίες όπου μαοϊκοί γιατροί οπλισμένοι μόνο με την σκέψη του Μεγάλου Τιμονιέρη, "γιατρεύουν" κωφάλαλα παιδιά (για την κατάσταση των οποίων φταίει, όπως όλοι καταλαβαίνουμε, ο άλλος προδότης ο Λιου Σαοτσί). Άξιες προσοχής είναι και οι κινηματογραφικές κριτικές της Χήρας του Μάο (για μια πιο ανεκτική αντίληψη της μαοϊκής κινηματογραφικής κριτικής, δείτε το Maoist Movie Reviews).

Σοβαρά όμως...

Με όλα αυτά δοθέντα, παραπέμπω σε μια συνέντευξη ενός "μεταμαοϊκού" κινέζου καθηγητή πολιτικής οικονομίας, του Μίντσι Λι (που είχε φυλακιστεί από το κινέζικο καθεστώς μεταξύ 1990-1992) και ο οποίος επισημαίνει ότι τα επιτεύγματα του μαοϊκού καθεστώτος έχουν παραβλεφθεί (η ενδιαφέρουσα σειρά συνεντεύξεών του Μίντσι Λι εδώ). Επίσης, ο Ντόνγκπινγκ Χαν, ιστορικός, έχει γράψει ένα βιβλίο όπου επισημαίνεται ότι η Πολιτιστική Επανάσταση είχε πολλές, αθέατες πλευρές, όπως το ότι "βοήθησε στην ανατροπή τοπικών ιεραρχιών, επγκαθίδρυσε συμμετοχική δημοκρατία και οικονομικό σχεδιασμό μέσα στις κομμούνες, και επέκτεινε τις παροχές παιδεία και δημοσίων υπηρεσιών, ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους."

Για έναν Ευρωπαίο αριστερό, το αυτοκρατορικό - προσωπολατρικό/μεταφυσικό ασιατικό μοντέλο λαϊκής δημοκρατίας, δεν είναι ακριβώς αυτό που έχει στο μυαλό του με τον όρο "σοσιαλιστικό". Η Ρόζα Λούξεμπουργκ, θα έφριττε, ο Γκράμσι θα χτύπαγε το κεφάλι του στον τοίχο. Δεν εντάσσεται και δεν χωράει σε καμία Ευρωπαϊκή πολιτική παράδοση - είναι θεμελιωδώς *ξένο*. Όταν διάβασα για πρώτη φορά το Κόκκινο Βιβλιαράκι μου φάνηκε σαν συλλογή ανούσιων αποφθεγμάτων - και έψαχνα τον Μαρξ εκεί μέσα με το τουφέκι. Ο ιστορικός ρόλος του Μαοϊσμού είναι η (αναμφισβήτητη) ενίσχυση της Κίνας από αποικιακό κλωτσοσκούφι σε περιφερειακή (και παγκόσμια) δύναμη, και η ανύψωση του βιοτικού επιπέδου των Κινέζων - που περνούσε αναγκαστικά από ένα παρόμοιο "φιλολαϊκό" καθεστώς, ολοκληρωτικού (και με τις δύο έννοιες) κιτς; Το μεγάλο ιδεολογικό υβρίδιο που κυριάρχησε στην Κίνα είχε, έχω την αίσθηση, περισσότερα κοινά με την "πεφωτισμένη δεσποτεία" της δυναστείας των Τσίνγκ και τον Λάο Τσε + Σταλινική κολλεκτιβοποίηση, παρά με τον Μαρξ. Όλο αυτό το μαζικά ομοιόμορφο και η ασύλληπτη σκληρότητα (που διατρέχει τον κινέζικο καπιταλισμό σήμερα, όσο και τον κινέζικο "σοσιαλισμό" τότε), που έφτασαν σε κάποια κορύφωση στην Πολιτιστική Επανάσταση, ίσως να ήταν το ιστορικό μονοπάτι για την επανάκαμψη της Κίνας στο παγκόσμιο σκηνικό.

Η ΜΠΠΕ μοιάζει να ήταν πάντως, κυρίως ξεκαθάρισμα λογαριασμών μεταξύ φραξιών του ΚΚΚ, ξεκαθάρισμα που εκτροχιάστηκε σε κατά τόπους εμφύλια σύρραξη και πόλεμο συμμοριών που διαιώνιζε σε κάποιες περιπτώσεις την διαφθορά με όρους πρακτικά μαφιόζικους. Αλλά επέφερε και ουσιαστικές ανατροπές καθώς φαίνεται, κυρίως έξω από τα μεγάλα αστικά κέντρα και τις αγριότητές τους: Δεν είναι λίγοι οι Κινέζοι συγγραφείς της διασποράς, κυρίως εκείνοι που μεγάλωσαν στην αγροτική Κίνα, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι η Μαοϊκή εποχή ήταν χρυσή εποχή για τους αγρότες (βλ. π.χ. τον Μόμπο Γκάο, 1, 2).


Για την θεαματική αύξηση του βιοτικού επιπέδου στην Μαοϊκή Κίνα (που σημαίνει βελτίωση της ζωής της αγροτικής μάζας του πληθυσμού), υπάρχει και η συνηγορία του Αμαρτύα Σεν (έξω από την καταστροφική περίοδο του Λιμού του Μεγάλου Άλματος Προς τα Εμπρός, που εύλογα καταλογίζει κανείς στον Μάο προσωπικά). Ομολογουμένως μια κυνική ανάγνωση όλων αυτών να τα βλέπει ως επιτυχημένο μεταβατικό στάδιο για τον ολοκληρωτικό τούρμπο-καπιταλισμό.

Η αίγλη του μαοϊσμού τέλος ήταν διπλή: ήταν τόσο η μείξη ριζοσπαστισμού και απωανατολίτικου εξωτισμού (μεσοαστικό κυρίως το ακροατήριό του ας σημειώσουμε) - στην Ευρώπη, όσο και η ανάδειξη του αγροτικού ζητήματος σε κεντρικό πολιτικό ζήτημα - που τον διέδωσαν στον Τρίτο Κόσμο. Οι σημερινές επιτυχημένες εκδοχές του μαοϊσμού, όπως στο Νεπάλ, πάντως, αγκαλιάζουν τις δημοκρατικές διαδικασίες, και κερδίζουν άνετα εκλογές (μετά από ένα μαζικό και δημοφιλές αντάρτικο κατά του βασιλιά) - δηλώνοντας πως η ιδέα του μαοϊσμού στο Νεπάλ είναι δραματικά διαφορετική από την ιδέα του Μαοϊσμού που υπάρχει στο Περού π.χ. Κάθε πολιτικό ρεύμα αποκτά διαφορετικά χαρακτηριστικά, μέσα σε διαφορετικές συγκυρίες και διαφορετικές πολιτικές παραδόσεις. Και από την άλλη: Το Οργουελιανό παιδικό τραγούδι με τα παιδιά-στρατιώτες στο εξώφυλλο του δίσκου, μοιάζει σήμερα με κακή φάρσα αλλά δίνει την θέση του τώρα στα παιδιά που απάγονται για να δουλέψουν σκλάβοι στην, ιδιωτική πλέον, κινεζική βιομηχανία - και εδώ δεν γελάει κανείς.