Πολιτική τοπολογία

Το τέχνασμα των άκρων

Δύο ακραίοι

H φιλολογία περί ισοδύναμων άκρων συντείνει ενδεικτικά στις εξής πρακτικές ισοδυναμίες, μεταξύ πολλών άλλων:
- το κατέβασμα της ναζιστικής σημαίας από την Ακρόπολη / το ανέβασμά της
- οι βασανισθέντες στην ΕΣΑ / οι βασανιστές τους
- οι υπερασπιστές αδυνάμων και μειονοτήτων / οι επίδοξοι σφαγείς τους
- οι εργαζόμενοι σε άσυλο προστασίας κακοποιημένων παιδιών και γυναικών / οι κακοποιούντες
- οι αντιναζιστές / οι ναζιστές... κ.ο.κ.
- η πολιτική ανυπακοή / το οργανωμένο έγκλημα

Το παράλογο εδώ είναι τόσο εξεζητημένο που δεν μπορεί να γίνει, καλή τη πίστη συζήτηση, και ως ισχυρισμός "στέκει έξω από τη διάσταση εντός της οποίας μεταξύ ανθρώπων [η συζήτηση] είναι έστω δυνατή - εκτός του Λόγου", όπως έλεγε ο Μαρκούζε στον Χάιντεγκερ όταν ο δεύτερος προσπαθούσε να παίξει το δικολαβίστικο παιχνίδι της ισοδυναμίας του ναζισμού με εκείνους που τον συνέτριψαν. Ακόμα και λιγότερο τραβηγμένες εκδοχές του ίδιου παραμυθιού, όπως έχω σημειώσει στο παρελθόν είναι απλά υστερόβουλες κατασκευές χωρίς συναίσθηση των ιστορικών συμφραζομένων.
Αλλά και στις ήπιες μορφές της ακρολογίας, ελλοχεύει ένας βαθύς παραλογισμός ο οποίος έχει να κάνει με την προβληματική συμμετρία γύρω από ένα ορθολογικό κέντρο. Στην σημερινή συγκυρία, που το πάλαι ποτέ Κέντρο είναι ο ίδιος ο φορέας της πιο ακραίας και καταστροφικής πτώχευσης και εκβαρβαρισμού της κοινωνίας, δεν υπάρχει τίποτα πιο ακραίο από το "Κέντρο" αυτό. Πρόκειται για μια γεωμετρική παραπλάνηση...

Η γεωμετρία

Στην κυρίαρχη ηθικολογική γεωμετρία της πολιτικής οι θέσεις είναι συμμετρικά τοποθετημένες γύρω από ένα σώφρον κέντρο (συν ή πλην τις μικροκλίσεις από τη μια ή από την άλλη) το οποίο περιστοιχίζεται εκατέρωθεν από δύο επικίνδυνα και παράλογα άκρα. Η ηθικοπολιτική αυτή γεωμετρία υποδεικνύει έτσι αμέσως και την σφαλερότητα των άκρων (το κέντρο είναι η εστία του εύλογου) και την συμμετρία τους (αν μπάταρε προς τη μια πλευρά περίσσεια βλαβερότητας, θα έπρεπε να επανατοποθετηθεί το κέντρο ώστε να ισορροπήσει μεταξύ δύο ίσων κακών). Έτσι το κέντρο καθίσταται προνομιακός πολιτικός χώρος εξ ορισμού και τα άκρα, όπως και να βολεύει να τα ορίσει κανείς, ..."ακραία". Η τοποθέτηση είναι ανηγμένη σε έναν άξονα μόνο για λόγους απλοϊκότητας και συσκότισης των διαφοροποιήσεων, για λόγους δηλαδή διευκόλυνσης της πολιτικής σχηματοποίησης. Στην πραγματικότητα ο χώρος των πολιτικών επιλογών είναι πολυδιάστατος, όπως π.χ. υπαινίσσεται με στοιχειώδη τρόπο το κλασικό political compass, χωρικά και χρονικά επικαθορισμένος, και μοιάζει περισσότερο με μια παλλόμενη πολυδιάστατη δυναμική σούπα, παρά με μια εύτακτη ευθεία...

Από μια άποψη η πολιτική προνομιακότητα του Κέντρου είναι ταυτολογία. Το Κέντρο δεν αποτελεί φορέα συγκεκριμένης πολιτικής άποψης, το κέντρο είναι το πολιτικό σημείο εκείνο στο οποίο ισορροπούν οι αντίρροπες κοινωνικές δυνάμεις. Σαν τέτοιο είναι από πλευράς θέσεων εξαιρετικά εύπλαστο: μπορεί να ζητά κρατικοποιήσεις και εκδημοκρατισμό επί Καραμανλή το 1970, αύξηση μισθών και κοινωνικό κράτος επί Ανδρέα το 1980 και περιορισμό του κράτους, άνοιγμα στην ιδιωτική πρωτοβουλία, εργασιακή επισφάλεια και μαζικές ιδιωτικοποιήσεις τις δεκαετίες του 90 και του 00 μέχρι σήμερα. Οι θέσεις του κέντρου δεν είναι παρά ένας δείκτης της έκβασης της ταξικής πάλης σε κάθε χώρα και παγκόσμια. Στόχος κάθε πολιτικού προγράμματος είναι η κατάκτηση και η νοηματοδότηση του "κέντρου".

Ο κόσμος που περιστρέφεται γύρω από το πολιτικό κέντρο και το στηρίζει είναι ο περιλάλητος "μεσαίος χώρος", δηλαδή όλοι όσοι έχουν, ή θεωρούν πως έχουν, επαρκές συμφέρον (ή φόβο ζημίας) για την διατήρηση των πραγμάτων πάνω-κάτω όπως είναι και αντιμετωπίζουν ως κάποιου είδους απειλή την εκτροπή από την εκάστοτε  κανονικότητα. Όπως έχουμε δει, σε συνθήκες κρίσης και κατάργησης του κοινωνικού συμβολαίου, ο χώρος αυτός αδειάζει. Μια κανονική περίπου κατανομή διαλύεται, οι νέες κανονικότητες περιγράφονται από διτροπικές  (με δύο μέγιστα), ή πολυτροπικές κατανομές ενώ και οι συμβάσεις περί της σημασίας των αξόνων της κατανομής μεταβάλλονται. Οι κοινωνικές δυνάμεις σπεύδουν σε "άκρα", σε νέους σχηματισμούς πια, και τα καβαλούν προς την σύγκρουση, παιχνίδι με πολλές δυνατές εκβάσεις. Τα άκρα όμως δεν είναι ισοδύναμα και δεν είναι συμμετρικά. Είναι οι φορείς δυνατοτήτων και σχεδίων συστημικής εξέλιξης, αποκρυστάλλωση των συγκρούσεων όλης της περιόδου που προηγήθηκε που ανανοηματοδοτούνται και συσπειρωνουν γύρω τους μια καινούρια διάταξη κοινωνικών ομάδων στο κρίσιμο σημείο της ιστορικής καμπής. Κουβαλούν μέσα τους σχέδια πορείας για το συλλογικό μέλλον.

Η σημερινή διάταξη

Στην σημερινή πραγματικότητα υφίστανται και οδεύουν προς σύγκρουση αξιακά αντίρροποι χώροι, που εκφράζουν όχι μόνο βαθιά αντιτιθέμενα ταξικά, εντέλει, συμφέροντα αλλά και πολιτισμικές συγκροτήσεις:
Από την μια συγκροτείται ένας πόλος άρνησης της δημοκρατίας, και στήριξης της κοινωνικής ιεραρχικότητας που παίρνει δύο κυρίως μορφές:
- Την τυφλή υπακοή και την κοινωνία-στρατώνα, στον Αρχηγό και την Φυλή, την επίκληση της επιστροφής σε μια (μετανεωτερική) καρικατούρα προνεωτερικότητας, την οποία παρουσιάζουν ως ένα εξιδανικευμένο λαμπρό παρελθόν.
- Ή την "αξιοκρατία", την "τεχνοκρατία" σαν προϋποθέσεις του άρχειν, μεθοδολογίες δηλαδή διαιώνισης προνομίων καταγωγής και θέσης, και περιθωριοποίησης του δημοκρατικού αιτήματος: Μια οικονομολογημένη ολιγαρχία.
Σε συνθήκες πόλωσης οι τάσεις αυτές ενοποιούνται και συγκλίνουν (στην Ελλάδα, στην ΝΔ του Σαμαρά και στο ΠΟΛΑΝ/ΛΑΟΣ που ηγεμονεύει εντός της), μια σύγκλιση και γειτνίαση που δεν είναι καινούρια και που επιβεβαιώνει την φιλοσοφικά κοινή καταγωγή των δύο εκδοχών της Δεξιάς, πέρα από τις κοινωνικές αναφορές.
Συστατικό στοιχείο λοιπόν του δεξιού πόλου, είναι η ολιγαρχική ροπή, η αντιπαλότητα προς τη μαζική δημοκρατία, και την πολιτική αυτοδιάθεση των μαζών, είτε δια μέσου μιας μυθικής επίκλησης στην Εθνική Μοίρα και τους Ηγέτες-φορείς της (πλαισιωμένους από την αστική τάξη βεβαίως, όπως η εμπειρία του Φασισμού και του Ναζισμού στον Μεσοπόλεμο έχει δείξει), είτε δια μέσου μιας εξίσου μυθικής Αξιοκρατίας υπό την ηγεσία Καθαγιασμένων Εnterpreneurs-ιεροφαντών μιας κατάλληλα ορισμένης "πρόοδου".

Στον άλλο πόλο είμαι κι εγώ και θα σας μιλήσω σαν ένοικός του: Είναι ο πόλος που συσπειρώνεται γύρω από το αίτημα για περισσότερη δημοκρατία παντού: όχι απλά την εκλογική δημοκρατία μιας κακορίζικης αντιπροσωπευτικότητας που υποκαθιστά την πολιτική συμμετοχή, αλλά την όσο το δυνατόν πληρέστερη και αμεσότερη απόδοση της εξουσίας σε ισότιμα μέλη κοινωνιών, στους πολίτες. Συσπειρώνεται γύρω από την διεύρυνση των πολιτικών ελευθεριών, ατομικών και συλλογικών. Είναι ο πόλος που στην οριακή του μορφή απαιτεί τουλάχιστον την δικαιολόγηση κάθε εξουσιαστικής πράξης, με όρους υπέρτερης ανάγκης, μείζονος συλλογικού και ατομικού συμφέροντος. Ιστορικά ο πόλος αυτός (ή οι επιμέρους πολιτικές παραδόσεις που τον συνθέτουν) ήταν εκείνος που απαίτησε συγκροτημένα και πολιτικά, ισονομία, στηρίζοντας τα κινήματα που την διεκδικούσαν, πολύ πριν τα κινήματα αυτά ενσωματωθούν σε κάποιου είδους "φιλελεύθερη" ατζέντα, πριν τα επικαλεστεί ως δικά του το "Κέντρο". Η προγραμματική ιστορία της αριστεράς (με την ευρύτερη έννοια) περιλαμβάνει, δεκαετίες πριν καταχωρηθούν στο "αυτονόητα καλό", όλα σχεδόν τα μείζονα κοινωνικά ζητήματα που σηματοδότησαν την μετάβαση στην νεωτερικότητα. Αυτά είναι στο ιστορικό της DNA.
Η σημερινή αριστερά, στην Ελλάδα και αλλού, έρχεται να τοποθετηθεί στο προσκήνιο ύστερα από μια βαριά ιστορική ήττα και ξεκινά από μετριοπαθέστατες, για τα πρόσφατα ιστορικά δεδομένα, θέσεις για την οικονομία, που όμως σήμερα ξαναγίνονται ριζοσπαστικότερες στα σχετικά πολιτικά συμφραζόμενα της πλήρους κατίσχυσης του "εταιρικού κράτους". Είναι εντυπωσιακό που οι ομιλούσες κεφαλές της ντόπιας αντίδρασης, μιλούν για τον ΣΥΡΙΖΑ π.χ. έστω και εμμέσως ως άκρο συμμετρικό του ναζισμού παρότι το πρόγραμμά του είναι σαφώς στα δεξιά εκείνου της μεταπολεμικής Ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Οι ανάλογες εξ Εσπερίας κατάρες και αποκηρύξεις, δεν δείχνουν παρά την κατρακύλα της Ευρώπης, και την ανάδειξη σε θέσεις εξουσίας παντού στην ήπειρο των εχθρών του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού μοντέλου. Ο ισχυρισμός συμμετρίας μεταξύ του Κλέμεντ Άτλη (ή εναλλακτικά της Ρόζας Λούξεμπουργ) και του Αδόλφου Χίτλερ, μόνο ως απολογητική του δευτέρου έχει νόημα. Αφήνω βεβαίως ότι το σημερινό Ελληνικό καθεστώς ένα μόνο άκρο εμπράκτως γνωρίζει και στηρίζει με όλα τα μέσα τη ναζιστική συμμορία η οποία αποτελεί, φοβάμαι, και το πολιτικό Plan B του...

Το παγκόσμιο στοίχημα

Μπορούμε να θεωρήσουμε την περίοδο αυτή της συστημικής κρίσης σαν την αρένα της πάλης για το διάδοχο σύστημα. Η κατάληξή της μπορεί να είναι εγγενώς απρόβλεπτη αλλά η φύση της πάλης είναι απολύτως ξεκάθαρη. Βρισκόμαστε μπροστά σε εναλλακτικές επιλογές. Δεν μπορούμε να τις περιγράψουμε στις θεσμικές τους λεπτομέρειες, αλλά μπορεί να εικάσει κανείς το γενικό τους περίγραμμα. Μπορούμε να "επιλέξουμε" συλλογικά ένα νέο σταθερό σύστημα που στην ουσία του θα μοιάζει με το παρόν σύστημα σε κάποια βασικά του χαρακτηριστικά - ένα σύστημα ιεραρχικό, εκμεταλλευτικό και πολωτικό. Υπάρχουν αναμφίβολα πολλές μορφές που θα μπορούσε αυτό να πάρει και ορισμένες από τις μορφές αυτές θα είναι σκληρότερες από το καπιταλιστικό παγκόσμιο σύστημα στο οποίο ζούμε. Εναλλακτικά μπορούμε να επιλέξουμε μια ριζικά διαφορετική μορφή συστήματος, μια που δεν έχει ποτέ υπάρξει στο παρελθόν - ένα σύστημα που θα είναι σχετικά δημοκρατικό και σχετικά εξισωτικό. 
"Crisis of the Capitalist System: Where Do We Go from Here?" Immanuel Wallerstein 2009

Η στιγμή της συστημικής κρίσης και η διακλάδωση που παράγει κατά τα προβλεπόμενα από την Ανάλυση των Παγκόσμιων Συστημάτων του Βαλερστάιν, (ένα εξαιρετικά διαφωτιστικό επεξηγηματικό άρθρο συνολικά, σημειώνω) έχει πλέον παραγάγει στην Ελλάδα το πρότυπό της: ο διπολισμός που περιέγραψα παραπάνω μεταξύ των δυνάμεων της αποδημοκρατικοποίησης και της διευρυμένης ανισότητας από τη μια και της περισσότερης δημοκρατίας και ισότητας από την άλλη έχει πολιτικό όνομα. Πρόκειται για το είδος του διπολισμού που θα επεκταθεί και στις υπόλοιπες χώρες της Δύσης (και όχι μόνο), κατά τον Βαλερστάιν, της οποίας την πρώτη πράξη έχουμε την "χαρά" να ζούμε ήδη στην χώρα μας. Αν αυτός ο μετα-μαρξισμός των ανθρώπων των Παγκοσμίων Συστημάτων έχει βάση (και για μένα είναι το πειστικότερο επεξηγηματικό πλαίσιο για την κατανόηση θεμελιωδών πλευρών του σύγχρονου παγκόσμιου οικονομικού και πολιτικού συστήματος) οι δύο πόλοι που έχουν σχηματιστεί στην Ελλάδα έχουν χαρακτηριστικά και είναι υποχρεωμένοι σε πορείες που είναι ως ένα σημείο ανεξάρτητες των τοπικών εξελίξεων (και του ιστορικού φορτίου των εμμονών, των αδυναμιών και των συμπλεγμάτων κάθε χώρου) και αφορούν τη συζήτηση για την επόμενη ημέρα του πλανήτη. Η ένταση της κρίσης έχει τρέξει εδώ τα πράγματα παραπάνω (αν και επισημαίνω πως στην Ολλανδία π.χ. στην τελευταία δημοσκόπηση που είδα πρώτο και δεύτερο κόμμα αντίστοιχα ήταν το αδελφό κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ από τη μια και  το Ολλανδικό ΛΑΟΣ από την άλλη, ενώ στην Ιβηρική συμβαίνουν ανάλογα) και παρότι η χώρα μας είναι μια ήσσονος σημασίας περιφερειακή χώρα, αποκτά την βαρύτητα του πρώτου σημείου μετασχηματισμού της παγκόσμιας πολιτικής τοπολογίας (με την δική της ιστορική ιδιοπροσωπία και τα φορτία) και  προς ανεξερεύνητους χώρους στους οποίους η μυθολογία των άκρων θα αναπλαστεί επικοινωνιακά σε καινούρια παραμύθια για υπηκόους... Πρόκειται, όπως λέει ο Βαλερστάιν, για συγκρούσεις που θα κριθούν συνολικά ως προς την παγκόσμια έκβασή τους σε βάθος 50-70 χρόνων: είμαστε στην αρχή ακόμα των επεισοδίων. Τα παιδιά μας θα μεγαλώσουν μέσα στην αβεβαιότητα και την περιπέτεια των πολέμων κάθε είδους για την μετάβαση...

Σχόλια

Ο χρήστης Elias είπε…
Κάποτε νόμιζα ότι υπήρχε αυτό το Κέντρο, ο μεσαίος χώρος, η κοινωνική κανονικότητα που απειλείται από την υπερβολή των άκρων. Πριν 4-5 χρόνια, θα στην είχα πέσει για ένα τέτοιο κείμενο. Τώρα δεν το σκέφτομαι έτσι. Τώρα βλέπω ότι η κανονικότητα είναι μια ψευδαίσθηση - και μάλιστα κατευθυνόμενη, με ρόλο τη διαστρέβλωση και τη συγκάλυψη.

Να πω κάτι τολμηρό: Από τους δύο αρνητές της δημοκρατίας, που αναφέρεις, πιο επικίνδυνος είναι ο 2ος, η τεχνοκρατική αριστοκρατία. Από εκεί πηγάζουν όλα, αυτός είναι ο πραγματικός εχθρός.
Ο χρήστης Ανώνυμος είπε…
"όλοι όσοι έχουν, ή θεωρούν πως έχουν, επαρκές συμφέρον (ή φόβο ζημίας) για την διατήρηση των πραγμάτων πάνω-κάτω όπως είναι και αντιμετωπίζουν ως κάποιου είδους απειλή την εκτροπή από την εκάστοτε κανονικότητα."

Οι κλασσικοί συντηρητικοί δεν είναι αυτοί;

Οι τελευταίες εκλογές στην Ολλανδία δυνάμωσαν τους συντηρητικούς(VVD), τους σοσιαλδημοκράτες(PvDA) και τους κεντρώους(D66). To SP πήρε τελικά 9.7% ενώ για το μεγαλύτερο μέρος της προεκλογικής περιόδου έπαιρνε πάνω από 15% στις δημοσκοπήσεις κι έπεσε στο 14-13% την τελευταία εβδομάδα. Το PVV ομοίως το έδιναν 2-3 μονάδες πάνω από το εκλογικό του ποσοστό οι δημοσκοπήσεις. Κι οι εκλογές έγιναν μόλις 11 μήνες πριν. Καλές οι δημοσκοπήσεις, αλλά ας μην διαβάζουμε πάρα πολλά σε αυτές. Εμπεριέχουν και cheap talk, αφού δεν βάζει κανείς την ψήφο του εκεί που είναι το στόμα του σε αυτές.
Ο χρήστης Ανώνυμος είπε…
Πολύ τα σχηματοποιεις!
Ο χρήστης talos είπε…
@Elias: Μάλλον συμφωνώ αν και βλέπω πως τείνουν σε κάποιου είδους σύμπλευση

@Ανώνυμος 1: Όχι οι κλασσικοί Συντηρητικοί είναι όσοι από θέση αρχής, και όχι από θέση συμφέροντος αναγκαστικά δεν θέλουν απότομες αλλαγές - ακόμα και αν μπορούν να ευνοηθούν από αυτές

Ξέρω για την δημοσκοπική καταβύθιση του SP αλλά πρέπει να σου πω πως έχοντας μιλήσει με στελέχη του Κόμματος είχαν κάνει την πρόβλεψη πως πρόκειται για λόξυγγα σε μια πορεία ανόδου, ότι οι Εργατικοί θα διαψεύσουν τις επενδεδυμένες προσδοκίες επάνω τους. Μάλιστα μου υποδείκνυε ο Γραμματέας του πως η επιβίωση Εργατικών και VVD έγινε επειδή "υπέκλεψαν" τις ψήφους στα δεξιά και στα αριστερά τους, αλλά ότι στην επόμενη εκλογή επειδή θα προδώσουν τις προσδοκίες των ψηφοφόρων τους, θα ενισχυθούν και οι ίδιοι και το PVV. Η πρόβλεψή του μοιάζει να επιβεβαιώνεται

@Ανώνυμος 2: Κάθε περιγραφή ενέχει σχηματοποίηση. Εκτιμώ πως η εκτίμησή μου διατηρεί μια επαφή με την πραγματικότητα
Ο χρήστης S G είπε…
συντροφε ταλω, τι καθεσαι και γραφεις παιδι μου καλοκαιριατικα?

αντιγραφω περιπου ενα σχολιο που εγραψα και στο μπαζζ

"Είναι ο πόλος που στην οριακή του μορφή απαιτεί τουλάχιστον την δικαιολόγηση κάθε εξουσιαστικής πράξης, με όρους υπέρτερης ανάγκης, μείζονος συλλογικού και ατομικού συμφέροντος."

αυτο μυριζει λιγο utilitarianism, που νταξει, ειναι ετσι λιγο ξεπερασμενος.

"Ιστορικά ο πόλος αυτός (ή οι επιμέρους πολιτικές παραδόσεις που τον συνθέτουν) ήταν εκείνος που απαίτησε συγκροτημένα και πολιτικά, ισονομία, στηρίζοντας τα κινήματα που την διεκδικούσαν, πολύ πριν τα κινήματα αυτά ενσωματωθούν σε κάποιου είδους "φιλελεύθερη" ατζέντα"

φορ φωκ σεηκ, ο Μιλλ δηλαδη τι ηταν? Φιλελευθερος πολιτικος φιλοσοφος, ή απλα ανευ ταυτοτητας προγονος του Συριζα?

" Είναι εντυπωσιακό που οι ομιλούσες κεφαλές της ντόπιας αντίδρασης, μιλούν για τον ΣΥΡΙΖΑ π.χ. έστω και εμμέσως ως άκρο συμμετρικό του ναζισμού παρότι το πρόγραμμά του είναι σαφώς στα δεξιά εκείνου της μεταπολεμικής Ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας."

δεν ειναι προγραμματικο το ζητημα, αλλα στις μεθοδους. Ακρατος λαϊκισμος, κανενας σεβασμος για νομιμοτητα και θεσμους, ανοχη (ακομα και υποθαλψη) της βιας οσο μας συμφερει, δυσανεξια στον ελευθερο λογο κτλ κτλ
Φυσικα για τον ΣΥΡΙΖΑ ολα αυτα ισως δικαιολογουνται ως υπερτερη αναγκη, λογω μείζονος συλλογικού συμφέροντος. Οπως και για καθε ολοκληρωτικο καθεστως δηλαδη.

"Τα παιδιά μας θα μεγαλώσουν μέσα στην αβεβαιότητα και την περιπέτεια των πολέμων κάθε είδους για την μετάβαση"

αυτα που λεει ο Βαλερσταϊν ακουγονται λιγο τυπικη κοσμοθεωρηση ατομων που ανηκουν στα πολιτικα ακρα. Περιμενουν παντα σεισμους, λιμους καταποντισμους. Λιγο σαν να τους φτιαχνει μια τετοια προοπτικη. Πρεπει να το μελετησει κανας ψυχολογος το ζητημα νομιζω.
Ο χρήστης talos είπε…
- Καμία σχέση με utilitarianism. Πρόκειται για μια ριζικά διαφορετική φιλοσοφική παράδοση. Και τα φιλοσοφικά ρεύματα / ηθική δεν είναι συρμοί και μόδες για να ξεπερνιούνται, ούτως ή άλλως
- Ο Μιλ ήταν κατά δική του δήλωση σοσιαλιστής. Επειδή είμαι εκτός Αθηνών και χωρίς χρόνο για σύνδεση θα πρέπει να αρκεστώ στα της wikipedia:

"Later he altered his views toward a more socialist bent, adding chapters to his Principles of Political Economy in defence of a socialist outlook, and defending some socialist causes.[36] Within this revised work he also made the radical proposal that the whole wage system be abolished in favour of a co-operative wage system. Nonetheless, some of his views on the idea of flat taxation remained,[37] albeit altered in the third edition of the Principles of Political Economy to reflect a concern for differentiating restrictions on "unearned" incomes, which he favoured, and those on "earned" incomes, which he did not favour...
Mill promoted economic democracy instead of capitalism, in the manner of substituting capitalist businesses with worker cooperatives. He says:
The form of association, however, which if mankind continue to improve, must be expected in the end to predominate, is not that which can exist between a capitalist as chief, and work-people without a voice in the management, but the association of the labourers themselves on terms of equality, collectively owning the capital with which they carry on their operations, and working under managers elected and removable by themselves"

Οπότε ναι, "επώνυμος πρόγονος του ΣΥΡΙΖΑ"!

- Ο Βαλερτστάιν καθόλου δεν καταστροφολογεί. Βλέπει ένα σύστημα στα όριά του και αναζητεί τι θα το διαδεχθεί σε βάθος 50ετίας
Ο χρήστης S G είπε…
η αγαπη και το affection σου για την ελληνικη αριστερα ειναι συγκινητικα. Σαν την μανα που θεωρει τον κακομουτσουνο γιο της ενα νεοελληνα Αδωνι, ετσι και συ βλεπεις στον Συριζα πραγματα που απλα αδυνατω να δω.
Δηλαδη για ονομα του θεου, αν εβγαινε ο Μιλλ να μιλησει (pun intended) σε συνεδριο Συριζα, σε ποσα δευτερολεπτα θα τον ειχαν δολοφονησει?

"Και τα φιλοσοφικά ρεύματα / ηθική δεν είναι συρμοί και μόδες για να ξεπερνιούνται, ούτως ή άλλως"

αντιθετα με το τι πιστευουν οι τηλεπλασιε της ελληνικης σκουπιδοτιβι, και η φιλοσοφια προχωραει, δεν μενει στον Αριστοτελη, ουτε στον Μιλλ. Ο ωφελιμισμος ειναι ελκυστικη ιδεα εκ πρωτης οψεως αλλα γρηγορα ερχεσαι σε παραδοξα, πραγμα που αποτι εχω καταλαβει ειναι κοινος τοπος στην συγχρονη φιλοσοφια.

Εκει στην σταθμιση της αξιας ελευθεριων, ατομικου και συλλογικου συμφεροντος ειναι που γινεται ολη η βαβουρα.
Ο χρήστης talos είπε…
Ο ύστερος Μιλ θα ήταν στα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ προφανώς. Οι αντίληψη για την ιδιοκτησία των μέσων από εκείνους που τα εργάζονται και ο ριζικός του δημοκρατισμός σίγουρα ανήκουν στη ριζοσπαστική πολιτική παράδοση...

Έχεις μια συγκλονιστικά λανθασμένη αντίληψη για την φιλοσοφία. Τα θέματα που τίθενται από την φιλοσοφία τα κεντρικά και οι βασικοί άξονες απάντησής τους παραμένουν λίγο-πολύ παρόμοια. Πρόοδος και βελτίωση θεωριών με την αντικειμενική έννοια υπάρχει μόνο στις *φυσικές επιστήμες*. Έχουν όμως φυσικά ιστορικότητα και κάποιες φιλοσοφικές απόψεις παύουν να έχουν εντελώς νόημα έξω από τις κοινωνίες που τις γέννησαν.
Δεν κατανοώ σε τι το σημερινό αίτημα για την γενικευμένη δημοκρατία έχει μονοσήμαντη σχέση με τον ωφελιμισμό πάντως (πέραν του ότι ο Μιλ το είχε ενστερνιστεί κάποτε).
Ο χρήστης dpant είπε…
Καταπληκτικά καλογραμμένο.

Με χαλλάνε οι υποτιμητικές έως εχθρικές αναφορές στο αίτημα για αξιοκρατία, αντί να αναγνωρίζεται ως ελάχιστος κοινός παρονομαστής, ως πεδίο συμπόρευσης εντίμων εκατέρωθεν του μνημονιακού ρήγματος, και ως εργαλείο για ξεσκαρτάρισμα της δημόσιας σφαίρας από κοθώνια και παλιοχαρακτήρες.

Χωρίς αξιοκρατία, το επαγγελόμενο στο ποστ δημοκρατικό ήθος μου φαίνεται άδειο πουκάμισο, η δημόσια σφαίρα σαρώνεται κάθε φορά από όποιον τυχαίνει να έχει το πάνω χέρι, με βασικό κριτήριο, ποιο άλλο; την υποταγή στον Αρχηγό, στις νόρμες της κυρίαρχης Φυλής. Σόρυ, δεν υπάρχουν μόνο ακροδεξιάς κοπής Αρχηγοί και Φυλές.
Ο χρήστης talos είπε…
@dpant κατ'αρχάς ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.

Τα περί αξιοκρατίας που λες ανοίγουν ενδιαφέρον ζήτημα και αξίζουν ένα χωριστό ποστ για να τα απαντήσω το οποίο σου το χρωστώ. Όταν επανέλθω σε μια πιο τακτική πρόσβαση θα το ξεκινήσω!
Ο χρήστης Elias είπε…
Και μια άσκηση για το σπίτι, σχετική με την κουβέντα σας: ο Σνόουντεν, αν δεν κάνω λάθος, είναι φιλελεύθερος, όχι αριστερός. Στην Ελλάδα θα ήταν ΦιΣ. Και έκανε αυτό που έκανε καθαρά για ηθικούς λόγους, εντελώς ιδεολογικά.
Ο χρήστης dpant είπε…
Ωραία θα είναι αν βρεις χρόνο και όρεξη να ανεβάσεις ένα follow-up! Αλλά μη λες το χρωστάς, θεώρησέ το παραγωγική επένδυση με στόχο την ανάπτυξη (του δημόσιου διαλόγου =)

Καλή επιστροφή εύχομαι, και υγεία πάνω απ΄ όλα να έχουμε να αλληλογραφούμε, δεν παλεύεται το πράγμα χωρίς καλή παρέα και κουβέντα, έστω διαδικτυακή.

Καληνυχτίζω σε κοντραπούντο με το αμέσως προηγούμενό σου, που δεν είμαι σίγουρος αν το άκουσα διαβάζοντάς το ή αν το διάβασα ακούγοντάς το, αλλά πάντως έδωσα ρέστα με τη μουσική επιλογή.

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Τα πολλά πρόσωπα της ψηφιακής λογοκρισίας

Μετεκλογικά

Βαϊμάρη και αντιφασισμός, μια ιστορική σημείωση