Τρομολογία

Επ' αφορμή της παρελθούσης πλέον 5ης επετείου από την 11η Σεπτεμβρίου 2001, θέλω να σημειώσω τα εξής:

- Μου είναι δύσκολο να κατανοήσω, όπως μου ήταν εξαρχής, την έμμεση ή άμεση "χαρά", ή τέλος πάντων επιδοκιμασία, κάποιων για την τρομοκρατική ενέργεια της 11ης Σεπτεμβρίου. Αυτό τόσο για λόγους ηθικούς, όσο και πολιτικούς.

Ηθικά, η λογική της συλλογικής τιμωρίας απάδει σε πολιτισμένους ανθρώπους, πολλώ δε μάλλον όταν (δικαίως) κατηγορούν την υπερδύναμη για αυτήν ακριβώς την ανηθικότητα. Αν δεχτούμε την ηθική/λογική των οπαδών/θαυμαστών της τρομοκρατικής αυτής ενέργειας, δεν υπάρχει κανένα ηθικό ζήτημα π.χ. και στο "δυσανάλογο" της Ισραηλινής επίθεσης εναντίον του Λιβάνου - είναι όλοι οι Λιβανέζοι, και ιδίως οι Σιίτες, συναυτουργοί αφού στηρίζουν ή έστω ανέχονται την Χεζμπολλάχ που είναι εχθρός του Ισραήλ (αυτό πάντως ισχύει και για τους αντίστροφα επιλεκτικούς). Η σχετικοποίηση του εγκλήματος εναντίον αμάχων ανάλογα με το ποιος το κάνει είναι (στο ταπεινό μου μυαλό) διολίσθηση στην βαρβαρότητα. Το ίδιο και η υποταγή της πολιτικής ηθικής στην γεωπολιτική (αλλά αυτό είναι ευρύτερη κουβέντα...)

Πολιτικά, η επιδοκιμασία είναι επιεικώς αντιφατική: Στην Ελλάδα, μεταξύ πολλών άλλων χωρών του κόσμου, λίγο-πολύ συνυπάρχει σε ευρεία στρώματα καινοφανών και μη αντι-ιμπεριαλιστών, ο πανηγυρισμός της επίθεσης εναντίον των πύργων με την πεποίθηση ότι οι ίδιοι οι Αμερικάνοι (ή οι Ισραηλινοί, ή τα Βριλ κτλ) τους έριξαν. Άρα πανηγυρίζεται μια καταχθόνια επιτυχία του Μπους (ή των Βριλ) εναντίον αμάχων... Που σημαίνει ότι πολύς κόσμος βρίσκεται σε αυτό που λένε οι αμερικάνοι cognitive dissonance. Η αντίφαση αυτή μετριάζεται, αλλά παραμένει ακέραια, στην ακόμα κοινότερη (και σαφώς λιγότερο παρανοϊκή) εκδοχή πως η κυβέρνηση Μπους γνώριζε για το χτύπημα και το άφησε να συμβεί. Αν ισχύει αυτό, τότε δεν ισχύει ότι πρόκειται περί "αντι-ιμπεριαλιστικού χτυπήματος", προφανώς, εκτός και αν η κυβέρνηση Μπους εγκρίνει τις επιθέσεις εναντίον του ιμπεριαλισμού της. Ακόμα και στην μη-συνωμοτική εκδοχή, που είναι καταφανώς αληθής κατ'εμέ, πως η κυβέρνηση Μπους εκμεταλλεύτηκε το χτύπημα αυτό ως την αναμενόμενη αφορμή για να εξαπολύσει την ωμή νεοαποικιοκρατική της επίθεση στην Μέση Ανατολή, η επιδοκιμασία του "δικαίου" ή έστω αποδεκτού του χτυπήματος ισοδυναμεί πρακτικά και με την επιδοκιμασία της εύκολα προβλέψιμης και αναμενόμενης αντίδρασης.

Πολιτικά μιλώντας, δεν υπάρχει τίποτα να πανηγυρίσει κανείς στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, οι οποίες ωφέλησαν τους δύο πόλους και μόνο της εκτιλυσσόμενης παγκόσμιας θηριωδίας - πόλους άνισους και ασύμμετρους σε ισχύ και καταστροφική ικανότητα προφανώς, αλλά εξίσου τροφοδοτούμενους από την έξαρση και την ένταση της βίας. Ο Οσάμα στρατολογεί για τον Τζωρτζ και αντίστροφα.

- Αν οι δίδυμοι πύργοι αποτέλεσαν το σημείο έναρξης μιας καινούριας εποχής στην παγκόσμια γεωπολιτική, υπήρξαν και παραμένουν πεδίο λόξας λαμπρό για πάσης φύσεως συνωμοσιολόγους. Η φύση της συνωμοσιολογίας αυτής είναι ιδιαιτέρως διδακτική: είναι μια συνωμοσιολογία που εδράζεται σε δύο βασικές παραδοχές α. όλοι αυτοί οι Άραβες δεν ήταν αρκετά έξυπνοι για να οργανώσουν επιτυχώς μόνοι τους μια τέτοια επίθεση και β. η Αμερικανική κυβέρνηση είναι πανταχού παρούσα, πάνσοφη και αλάνθαστη και δεν είναι δυνατόν να μην είχε πάρει χαμπάρι τέτοιου είδους επιχείρηση. Η συνηθέστερη εκδοχή της είναι πως οι επιθέσεις στους δίδυμους πύργους ήταν δουλειά "εκ των έσω". Δείτε σχετικά ένα εξαιρετικό, πρόσφατο άρθρο της Diane Johnstone για τις λογικές τρύπες της συνωμοσιολογίας αυτής, που "βγάζει κακό όνομα στην συνωμοσιολογία".

- Αν ο στόχος των τρομοκρατών ήταν "η δημοκρατία και οι ελευθερίες της Δύσης", που λέει και ο ανελεύθερος, αντιδημοκράτης πρόεδρας, τότε πέτυχαν θριαμβευτικά τον στόχο τους, που σε μια τέτοια περίπτωση θα ήταν άλλωστε κοινός με τον ήδη προϋπάρχοντα ορισμένων πολιτικών ελίτ της ίδιας της Δύσης. Δείτε σχετικά το άρθρο του Ph. Golub στην Monde Diplomatique, με τίτλο "The will to undemocratic power":

Το χάσμα μεταξύ της πραγματικής και της τυπικής δημοκρατίας σπανίως έχει υπάρξει ευρύτερο. Επί πολλά χρόνια σχεδόν όλες οι "προηγμένες" δημοκρατικές χώρες κυβερνούνται από οριακά νόμιμες εκτελεστικές εξουσίες, χωρίς την συγκατάθεση των λαών τους - και συχνά ενάντια στην θέλησή τους. Στην Γαλλία, την Βρετανία, τις ΗΠΑ και αλλού, η εκτελεστική εξουσία έχει πειθαρχήσει την κοινωνία επιβάλλοντας οπισθοδρομικές κοινωνικές "μεταρρυθμίσεις", καταπιεστικούς ελέγχους και κανονισμούς ασφαλείας, σπεύδοντας να αγκαλιάσει νεοφιλελεύθερες και νεοσυντηρητικές αξίες.

Η συγκέντρωση της εκτελεστικής εξουσίας έχει συνοδευτεί από μια περιθωριοποίηση των εξουσιών που την αντισταθμίζουν και στην Βρετανία και τις ΗΠΑ, από μια θεμελιώδη αμφισβήτηση της θεσμικής βάσης πάνω στην οποία βασίζεται η φιλελεύθερη δημοκρατία. Η οικειοποίηση και η συγκέντρωση της εξουσίας αυξήθηκε ραγδαία με την άφιξη του πολέμου εναντίον της τρομοκρατίας και την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, που έχουν καθορίσει τις παραμέτρους της πραγματικότητας από το 2001 και μετά.

Σε επιβεβαίωση όλων αυτών, η πρόσφατη κίνηση της κυβέρνησης Μπους, να προσπαθήσει να περάσει από το Κογκρέσο νόμο που να καλύπτει νομικά την χρήση αυτού που δικανικά ονομάζει "σχεδόν βασανιστήρια", αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της εγκατάλειψης των δημοκρατικών προφάσεων από την κυβέρνηση της υπερδύναμης:

... [Η κυβέρνηση Μπους] δεν κρύβει πλέον το τι αποζητεί. Θέλει εξουσιοδότηση για το καταχώνιασμα των κρατουμένων σε υπερπόντιες φυλακές όπου ακόμα και η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού δεν θα έχει πρόσβαση. Ζητά την άδεια να ανακρίνει τους κρατουμένους αυτούς με βίαιες μεθόδους που στο παρελθόν έχουν περιλάβει την πρόκληση υποθερμίας και "waterbording" τον εικονικό δηλαδή πνιγμό. Και ζητά το δικαίωμα να δικάσει τους κρατουμένους αυτούς και ακόμα ίσως και να τους καταδικάσει σε θάνατο στην βάση στοιχείων που οι κατηγορούμενοι δεν επιτρέπεται να δουν και που μπορεί να έχουν εξαχθεί κατά την διάρκεια των βίαιων αυτών ανακρίσεων...

Να σημειωθεί ότι πρόκειται για την εκ των υστέρων νομιμοποίηση κατάστασης που αφορά ήδη 14.000 ανθρώπους, που (αν το Γκουαντάναμο αποτελεί ένδειξη - που αποτελεί) στην πλειοψηφία τους είναι άσχετοι με την τρομοκρατία σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Seton Hall [pdf]:

1. 55%των κρατουμένων δεν βρέθηκε να έχουν διαπράξει εχθρικές ενέργειες εναντίον των ΗΠΑ ή των συμμάχων τους.
2. Μόνο το 8% των κρατουμένων χαρακτηρίζονται ως μαχητές της Αλ Κάιντα. Από τους υπόλοιπους κρατουμένους, 40% δεν έχουν καμία αποδεδειγμένη σχέση με την Αλ Κάιντα και το 18% δεν έχουν καμία σχέση είτε με την Αλ Κάιντα είτε με τους Ταλιμπάν.

Οι συνέπειες της έγκρισης του νομοσχεδίου αυτού βέβαια, ξεπερνούν τον "πόλεμο εναντίον της τρομοκρατίας" και αποτελούν πλήγμα εναντίον της αρχής του Habeas Corpus - που μας οδηγεί εκεί από όπου ξεκινήσαμε.

- Οι επιθέσεις αυτές σηματοδότησαν και δικαιολόγησαν την στροφή των ΗΠΑ σε πιο απροκάλυπτη βία. Καμία αυτοκρατορία στην Δύση (και υποψιάζομαι παγκοσμίως) δεν έχει υπάρξει φιλειρηνική. Ποτέ. Να θυμόμαστε ότι στο "We're at war with Eastasia, we've always been at war with Eastasia" της κυβέρνησης Μπους, η ηγεσία του Δημοκρατικού Κόμματος στην αντιπολίτευση αρκείται απλά στο "ναι, αλλά δεν τον χειρίζεστε καλά"... που δεν προοιωνίζει και καμιά συνταρακτική αναστροφή στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ σε περίπτωση ανατροπής των νεοσυντηρητικών. Οι οποίοι για να τονώσουν την εκλογική τους επίδοση ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου δεν αποκλείεται να συνεχίσουν τον "πόλεμο εναντίον της τρομοκρατίας" σε άλλα, εξωτικότερα και εξίσου άσχετα μέρη:



Κάτι που θα ήταν συγκλονιστικά ηλίθιο - και ελπίζω πως υπάρχουν αρκετοί μη-παρανοϊκοί σε υψηλές θέσεις της Αμερικανικής κυβέρνησης και του στρατού ώστε να αποτραπεί αυτό το ενδεχόμενο...