Βάσεις και Ιράν
Βαθμοί ανεξαρτησίας: μια πιο ανεξάρτητη χώρα:
...και μια λιγότερο ανεξάρτητη χώρα:
Ειρήσθω εν παρόδω ότι οι καταστροφολογίες για το τι έμελλε να πάθει η Τουρκία, εξαιτίας της άρνησής της να επιτρέψει την χρήση των Αμερικανικών βάσεων στο έδαφός της, αποδείχτηκαν μάλλον αβάσιμες. Επίσης, αντίθετα με τα όσα λέει ο κ. Μεϊμαράκης, η Ελλάδα δεν είναι (και δεν ήταν) καθόλου υποχρεωμένη συμβατικά να επιτρέψει την επιθετική χρήση των Αμερικανικών βάσεων, όπως έλεγε και το 2003 στην Εποχή ο Αντώνης Μπρεδήμας, καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πάντειο, με αφορμή την χρήση της Σούδας στις επιχειρήσεις το Ιράκ:
Μια που ένα από τα παρελκόμενα της επίσκεψης της Κοντολίζας ήταν η μαζική διεκτραγώδιση, από έγκριτους και μη δημοσιογράφους και σχολιαστές, του "αντιαμερικανισμού" που μας κατατρέχει, ιδιαίτερα αφού προέκυψε ότι η μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων λένε "όχι" στις οικονομικές κυρώσεις στο Ιράν (είμαστε και μη-μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας θυμηθήκαμε), θα ήθελα να παραπέμψω στα όσα έχει να πει η Ιρανή Σίριν Εμπάντι, ακτιβίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράν και βραβευμένη το 2005 με Νόμπελ Ειρήνης για τις δραστηριότητές της, σε ένα άρθρο της που καλό θα ήταν να αναγνωστεί σοβαρά για τα όσα εξηγεί και τα όσα προτείνει:
Ενώ καταλαβαίνω την γενική ανησυχία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, για κάθε πυρηνικό πρόγραμμα, δεν μπορώ παρά να παρατηρήσω ότι βασικός παράγοντας που ωθεί στην απόκτηση πυρηνικών όπλων είναι η αυξανόμενα επεκτατική και παρεμβατική διάθεση των ΗΠΑ: το παράδειγμα της Β.Κορέας δείχνει καθαρά σε όλον τον κόσμο πως αν θέλεις να μην σου πολυκολλάει η Αμερικανική κυβέρνηση, δεν έχεις παρά να διαθέτεις μερικές ατομικές βόμβες.
Το θέμα πάντως έχει μια έντονα εσωτερική Ιρανική διάσταση, διαπάλης φατριών για την εξουσία, την οποία παρουσιάζει ο Pepe Escobar στους Asia Times, σε μια κατατοπιστική ανάλυση για τις ισορροπίες στην Τεχεράνη. Παραθέτω το καταληκτικό συμπέρασμά του:
Για περισσότερα ακόμα για το Ιράν δείτε μια λεπτομερέστερη και εκτενέστερη ανάλυση για την χώρα και την παρούσα κατάσταση, από το Βρετανικό Foreign Policy Centre, με τίτλο "Κατανοώντας το Ιράν" [pdf].
Πρόκειται εντέλει για σύμπλευσή συμφερόντων των δύο σκληροπυρηνικών: των νεοσυντηρητικών στις ΗΠΑ και του Αχμαντινετζάντ στο Ιράν. Γι' αυτό δεν είμαι πολύ αισιόδοξος για την ειρηνική κατάληξη του ζητήματος. Αλλά ένας τέτοιος πόλεμος θα ήταν καταστροφικός και παράνοϊκός με επιπτώσεις τις οποίες θα αισθανόντουσαν σίγουρα οι Έλληνες πολίτες, οι οποίοι σοφά ποιούντες, είναι εναντίον μιας διαδικασίας την οποία, μάλλον εύλογα αν και αντανακλαστικά, εκλαμβάνουν ως πρελούδιο σε μια δυναμικότερη Αμερικανική επέμβαση.
[19/3/2003] ...σε κανένα εκ των 50 αμερικανικών αεροσκαφών που βρίσκονται στη βάση του Ιντσιρλίκ στη νότια Τουρκία δεν θα επιτραπεί να συμμετάσχουν στους βομβαρδισμούς εναντίον του Ιράκ.
...και μια λιγότερο ανεξάρτητη χώρα:
[26/4/2006] Διαθέσιμη είναι η στρατιωτική βάση της Σούδας για τις αμερικανικές δυνάμεις σε μια ενδεχόμενη πολεμική σύρραξη στο Ιράν. Μιλώντας μετά από συνάντηση στο Μέγαρο Μαξίμου με τον πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή, ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Βαγγέλης Μεϊμαράκης σημείωσε ότι «η Ελλάδα εδώ και πολλά χρόνια έχει συμβατικές υποχρεώσεις απέναντι στους συμμάχους της, τις οποίες και εκπληρώνει»...
Ειρήσθω εν παρόδω ότι οι καταστροφολογίες για το τι έμελλε να πάθει η Τουρκία, εξαιτίας της άρνησής της να επιτρέψει την χρήση των Αμερικανικών βάσεων στο έδαφός της, αποδείχτηκαν μάλλον αβάσιμες. Επίσης, αντίθετα με τα όσα λέει ο κ. Μεϊμαράκης, η Ελλάδα δεν είναι (και δεν ήταν) καθόλου υποχρεωμένη συμβατικά να επιτρέψει την επιθετική χρήση των Αμερικανικών βάσεων, όπως έλεγε και το 2003 στην Εποχή ο Αντώνης Μπρεδήμας, καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πάντειο, με αφορμή την χρήση της Σούδας στις επιχειρήσεις το Ιράκ:
Η παραχώρηση της Σούδας τι σημαίνει και πόσο συμβατή είναι με την ελληνική έννομη τάξη;
Η παραχώρηση της βάσης της Σούδας στις ΗΠΑ για τις επιχειρήσεις της στο Ιράκ συνιστά έμμεση τουλάχιστον συμμετοχή στις πολεμικές ενέργειες. Από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης, αυτό δικαιολογείται, πολιτικά μεν στη βάση του "εθνικού συμφέροντος", νομικά δε στη δέσμευση που υπάρχει από την ύπαρξη των διμερών συμφωνιών με τις ΗΠΑ για τις βάσεις. Όσον αφορά τη νομική δέσμευση της Ελλάδας, το επιχείρημα αυτό είναι παντελώς αβάσιμο. Γιατί η ίδια η συμφωνία για τις βάσεις προβλέπει στο άρθρο 2 παρ.1 ότι η λειτουργία τους γίνεται για αμυντικούς σκοπούς. Εφόσον δεχθούμε ότι η επίθεση των ΗΠΑ στο Ιράκ είναι παράνομη κατά το διεθνές δίκαιο, τότε υπάρχει προφανώς παραβίαση της συμφωνίας. Εκτός και αν η ελληνική κυβέρνηση αποδεχθεί την αμερικανική θέση για προληπτική νόμιμη άμυνα, πράγμα που δεν βλέπω να έχει αποδεχθεί. Με δεδομένη λοιπόν την παραβίαση της συμφωνίας από τις ΗΠΑ, η Ελλάδα διαθέτει από το διεθνές δίκαιο (άρθρο 60 της Σύμβασης της Βιέννης για το δίκαιο των διεθνών συνθηκών) το δικαίωμα ή να κλείσει τις βάσεις ή, το πλέον ρεαλιστικό, να αναστείλει εν όλω ή εν μέρει τη λειτουργία τους. Απαγορεύοντας, λοιπόν, τη χρησιμοποίηση της Σούδας από τις ΗΠΑ, η Ελλάδα όχι μόνο δεν παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, αλλ' αντίθετα ασκεί δικό της δικαίωμα.
Υπάρχει όμως και μια άλλη νομική βάση που απαγορεύει τη χρησιμοποίηση της Σούδας από τις ΗΠΑ για επιθετικούς σκοπούς. Πρόκειται για τους λεγόμενους "αναγκαστικούς" κανόνες του διεθνούς δικαίου (jus cogens), που καθιστούν παράνομη και άτυπη οποιαδήποτε συμφωνία ή συμπεριφορά που έρχεται σε αντίθεση με αυτούς τους κανόνες. Είναι "υπέρτεροι" κανόνες του διεθνούς δικαίου που έχουν υιοθετηθεί για να κατοχυρώσουν ορισμένα θεμελιώδη αγαθά για τη διεθνή κοινότητα. Αν και υπάρχει διαφωνία ποιοι είναι συγκεκριμένα οι κανόνες αυτοί, γίνεται ομόφωνα δεκτό ότι περιλαμβάνουν τον κανόνα της απαγόρευσης της απειλής ή χρήσης βίας. Τον κανόνα αυτό παραβιάζουν, όχι μόνο οι ΗΠΑ/ Μ. Βρετανία άμεσα, αλλά και η Ελλάδα έμμεσα, γεγονός που δημιουργεί γι' αυτή θέμα διεθνούς ευθύνης.
Η παραπάνω διαπίστωση έχει συνέπειες και στο εσωτερικό συνταγματικό δίκαιο της Ελλάδας. Γιατί η παραχώρηση των διευκολύνσεων της Σούδας για παράνομες κατά το διεθνές δίκαιο επιθετικές πράξεις έρχεται σε αντίθεση με τα άρθρα 2 παρ. 2 και 28 παρ. 1 του Συντάγματος. Το άρθρο 2 παρ. 2 προβλέπει ότι η Ελλάδα ακολουθεί τους γενικής αναγνωρίσεως κανόνες του διεθνούς δικαίου και επιδιώκει την ειρήνη, τη δικαιοσύνη και την ανάπτυξη των φιλικών σχέσεων με τους άλλους λαούς και κράτη. Στη διάταξη αυτή εμπεριέχεται, αφενός μια πολιτική κατευθυντήρια γραμμή για επιδίωξη της ειρήνης και δικαιοσύνης, αφετέρου μια επιταγή για συμμόρφωση προς το διεθνές δίκαιο. Το δε άρθρο 28 παρ. 2 του Συντάγματος δίδει τα πρωτεία στο διεθνές δίκαιο απέναντι σε οποιονδήποτε κανόνα του εσωτερικού δικαίου (πλην του ίδιου του Συντάγματος). Εφόσον λοιπόν η επίθεση των ΗΠΑ κατά του Ιράκ παραβιάζει την ειρήνη και το διεθνές δίκαιο, και η έμμεση διευκόλυνση που παρέχει η Ελλάδα για το σκοπό αυτό παραβιάζει αντίστοιχα τις παραπάνω συνταγματικές διατάξεις.
Μια που ένα από τα παρελκόμενα της επίσκεψης της Κοντολίζας ήταν η μαζική διεκτραγώδιση, από έγκριτους και μη δημοσιογράφους και σχολιαστές, του "αντιαμερικανισμού" που μας κατατρέχει, ιδιαίτερα αφού προέκυψε ότι η μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων λένε "όχι" στις οικονομικές κυρώσεις στο Ιράν (είμαστε και μη-μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας θυμηθήκαμε), θα ήθελα να παραπέμψω στα όσα έχει να πει η Ιρανή Σίριν Εμπάντι, ακτιβίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράν και βραβευμένη το 2005 με Νόμπελ Ειρήνης για τις δραστηριότητές της, σε ένα άρθρο της που καλό θα ήταν να αναγνωστεί σοβαρά για τα όσα εξηγεί και τα όσα προτείνει:
Η αντιμετώπιση του ζητήματος του Ιρανικού πυρηνικού προγράμματος δεν συνεπάγεται ούτε απειλές στρατιωτικών χτυπημάτων εναντίον του Ιράν, ούτε το σύρσιμο της χώρας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ενώ μια ευρεία πλειοψηφία Ιρανών μισούν τους σκληροπυρηνικούς στο Ιράν και εύχονται την πτώση τους, υποστηρίζουν επίσης και το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας, γιατί εκτός του ότι είναι οικονομικά δικαιολογημένο, έχει γίνει θέμα εθνικής υπερηφάνειας ενός αρχαίου έθνους με λαμπρή ιστορία. Επιπλέον η κινητήρια δύναμη πίσω από το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν είναι οι σκληροπυρηνικοί που έχουν ιστορικό ριζοσπαστισμού και ιδεολοφικής θεώρησης του κλοσμου. Οι σκληροπυρηνικοί που ελέγχουν σήμερα το κοινοβούλιο και την προεδρία μέσω νόθων εκλογών, αντιτίθενται έντονα στο δημοκρατικό κίνημα στο Ιράν και θα χρησιμοποιήσουν κάθε αξιόπιστη απειλή στρατιωτικής επίθεσης σαν αφορμή για να συντρίψουν το κίνημα εκδημοκρατισμού.
Ταυτόχρονα μια στρατιωτική επίθεση στο Ιράν μόνο να εξάψει εθνικιστικά αισθήματα θα μπορούσε. Οι Ιρανοί θυμούνται την υποστήριξη των ΗΠΑ προς το Ιράκ κατά την διάρκεια του πολέμου του εναντίον του Ιράν, και βλέπουν τα δυο μέτρα και σταθμά όταν οι ΗΠΑ προσφέρουν εγγυήσεις ασφαλείας στην Β. Κορέα και προωθημένη πυρηνική τεχνολογία στην Ινδία, αλλά δεν έχουν παρά κυρώσεις και απειλές για το Ιράν.
Το Ιράν δεν είναι Ιράκ. Με δεδομένο τον έντονο εθνικισμό των Ιρανών και την Σιιτική παράδοση μαρτύρων, κάθε στρατιωτική κίνηση εναντίον του Ιράν θα απαντηθεί με τρόπο που θα τυλίξει όλη την περιοχή στις φλόγες, με αποτέλεσμα αναρίθμητους αθώους νεκρούς, και την καταστροφή της οικονομίας όχι μόνο της περιοχής αλλά και του κόσμου. Η παραπομπή του ζητήματος του Ιράν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και η επιβολή κυρώσεων εναντίον του, θα οδηγήσουν στην εγκατάλειψη από τους σκληροπυρηνικούς της Συνθήκης για την Μη-διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (NPT)και το "πρόσθετο πρωτόκολλό της". Είναι ο κόσμος έτοιμος να ζήσει με μια τέτοια τρομακτική προοπτική;
Ενώ καταλαβαίνω την γενική ανησυχία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, για κάθε πυρηνικό πρόγραμμα, δεν μπορώ παρά να παρατηρήσω ότι βασικός παράγοντας που ωθεί στην απόκτηση πυρηνικών όπλων είναι η αυξανόμενα επεκτατική και παρεμβατική διάθεση των ΗΠΑ: το παράδειγμα της Β.Κορέας δείχνει καθαρά σε όλον τον κόσμο πως αν θέλεις να μην σου πολυκολλάει η Αμερικανική κυβέρνηση, δεν έχεις παρά να διαθέτεις μερικές ατομικές βόμβες.
Το θέμα πάντως έχει μια έντονα εσωτερική Ιρανική διάσταση, διαπάλης φατριών για την εξουσία, την οποία παρουσιάζει ο Pepe Escobar στους Asia Times, σε μια κατατοπιστική ανάλυση για τις ισορροπίες στην Τεχεράνη. Παραθέτω το καταληκτικό συμπέρασμά του:
...Οι δαιμονοποιητικοί δυτικοί παραλληλισμοί μεταξύ του Ιράν που εμπλουτίζει μερικά γραμμάρια ουρανίου και της πορείας του Χίτλερ στην Ρηνανία είναι απόλυτα σαχλοί. Προς το παρόν το Ιράν έχει μόνο αψηφίσει ένα μη-δεσμευτικό αίτημα από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Το πρόγραμμα εμπλουτισμού του Ουρανίου μπορεί να είναι υπό τον έλεγχο των Φρουρών της Επανάστασης (Πασνταράν), αλλά δεν είναι ο Αχμαντινετζάντ που καθορίζει την πυρηνική πολιτική του Ιράν: αυτό το κάνει ο Ανώτατος Ηγέτης (Χαμενεΐ) και οι οδηγίες του ακολουθούνται από το Ανώτατα Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας που το διοικεί ο προστατευόμενος του ηγέτη Αλί Λαριτζανί. Ο Χαμενεΐ και ο Λαριτζανί έχουν χαμηλώσει σημαντικά τους τόνους. Όχι όμως ο Αχμαντινετζάντ.
Το θέμα δεν είναι πως ο Αχμαντινετζάντ είναι κάποιος μανιακός με τάσεις αυτοκτονίας που είναι αποφασισμένος να τα βάλει με τις ΗΠΑ με κάθε διαθέσιμο τρόπο. Το θέμα είναι πως ο πρόεδρος είναι επικεφαλής μόνο μίας από τις τέσσερις βασικές φατρίες σε μια μάχη εξουσίας ζωής και θανάτου, και ακολουθεί την δικιά του πορεία, που δεν είναι αναγκαστικά και επιλογή της θεοκρατικής ηγεσίας του Ιράν. Οι νεοσυντηρητικοί της Ουάσινγκτον μπορεί να θέλουν "αλλαγή καθεστώτος" - αλλά αυτό δεν πρόκειται να συμβεί με άλλο ένα σοκ και δέος...
Για περισσότερα ακόμα για το Ιράν δείτε μια λεπτομερέστερη και εκτενέστερη ανάλυση για την χώρα και την παρούσα κατάσταση, από το Βρετανικό Foreign Policy Centre, με τίτλο "Κατανοώντας το Ιράν" [pdf].
Πρόκειται εντέλει για σύμπλευσή συμφερόντων των δύο σκληροπυρηνικών: των νεοσυντηρητικών στις ΗΠΑ και του Αχμαντινετζάντ στο Ιράν. Γι' αυτό δεν είμαι πολύ αισιόδοξος για την ειρηνική κατάληξη του ζητήματος. Αλλά ένας τέτοιος πόλεμος θα ήταν καταστροφικός και παράνοϊκός με επιπτώσεις τις οποίες θα αισθανόντουσαν σίγουρα οι Έλληνες πολίτες, οι οποίοι σοφά ποιούντες, είναι εναντίον μιας διαδικασίας την οποία, μάλλον εύλογα αν και αντανακλαστικά, εκλαμβάνουν ως πρελούδιο σε μια δυναμικότερη Αμερικανική επέμβαση.
Σχόλια
Αυτο που προσπαθώ και εγώ να αποκωδικοποιήσω είναι η φράση που ακούγεται συνεχώς από Μπους και Ραις, ότι το Ιράν δεν είναι Ιράκ. Εκεί πρέπει να έχουμε υπόψη ότι οι δηλώσεις τους απευθύνονται στο αμερικάνικο κοινό τους και μόνο. Μάλλον κινούνται μόνο για αεροπορικές επιθέσεις.
Αλλά και κάτι τέτοιο να γίνει, τότε πρέπει όλοι μας να σηκωθούμε από την πολυθρόνα, πριν το φαινόμενο ντόμινο φτάσει κάνει το γύρο του κόσμου!
Να σημειώσω ότι ακόμα και αεροπορικές "μόνο" επιθέσεις (αεροπορικές επιθέσεις σε πυρηνικές εγκαταστάσεις = εκατόμβη) να δεχτεί το Ιράν, θα απαντήσει. Με τους πολλούς τρόπους που διαθέτει. Οπότε την έχουμε πατήσει συνολικά ως πλανήτης και ειδικά εδώ εμείς οι γείτονες. Οπότε συμφωνούμε απόλυτα ότι θα πρέπει να ξεσηκωθεί ο κόσμος εναντίον ενός τέτοιου ενδεχομένου...
ελα τωρα, ντροπη! Ο πολεμος Ιραν-Ιρακ τυχαιος ηταν? Οτι το Ιραν θελει να γινει περιφερειακη δυναμη εχει να κανει με τις ΗΠΑ? Εχεις την παραμικρη αμφιβολια οτι χωρις τις ΗΠΑ το Ιραν θα ειχε ηδη πυρηνικα και θα εκανε λιμπα την Μεση Ανατολη?
Η αντιθεση των Ελληνων στις οικονομικες κυρωσεις στο Ιραν ειναι απιστευτο δειγμα τυφλου αντιαμερικανισμου και διεθνους ανευθυνοτητας. Αφου το Ιραν λεει τσακωνεται με τις ΗΠΑ, ας φτιαξει πυρηνικα τι μας νοιαζει? Εμεις δεν θα παθουμε τιποτα, μονο ολοι οι γειτονες του και η παγκοσμια ειρηνη...
Το Ιράν *είναι* περιφερειακή δύναμη λόγω θέσης, πλούτου και μεγέθους, με την βοήθεια μάλιστα της Αμερικάνικης επέμβασης στο Ιράκ, έχει δυναμώσει κι άλλο. Το πρόβλημα σε αυτό δεν είναι του Ιράν αλλά των ΗΠΑ που θέλουν να μην είναι περιφερειακή δύναμη το Ιράν.
Η άποψη των Ελλήνων, όπως νομίζω έδειξα αν διάβαζες το ποστ, συνάδει απόλυτα με τις απόψεις των σοβαρών δημοκρατών στο Ιράν. Συνάδει δε και με τα όσα υποστηρίζουν όσοι έχουν κάποια γνώση και καμία υστεροβουλία για την χώρα και το ζήτημα. Η έγνοια των Ελλήνων, τουλάχιστον αυτού εδώ του Έλληνα, δεν είναι ότι το Ιράν πρόκειται να χρησιμοποιήσει πυρηνικά εναντίον οιουδήποτε (οι έχοντες τα κλειδιά του αναγκαστικά πενιχρού πυρηνικού οπλοστασίου για το μεσοπρόθεσμο μέλλον, είναι ισλαμιστές αλλά και ρεαλιστές). Αλλά ότι οι ΗΠΑ ξεκινούν από τις κυρώσεις προκειμένου να φτάσουν στην αεροπορική επίθεση στον Ιράν, ακόμα και με πυρηνικά όπλα, όπως αποκάλυψε ο Seymour Hersh στον New Yorker πρόσφατα.
Το ότι ο Αχμαντινετζάντ μπορεί να βγει πολιτικά κερδισμένος από μια επίθεση των ΗΠΑ και για αυτό έχει κίνητρο να αγριεύει την ρητορική του, κάνει την εκδοχή της Αμερικανικής επίθεσης πιθανότερη. Τα περί κυρώσεων, την στιγμή μάλιστα που δεν έχει διαπιστωθεί καμία συγκεκριμένη παραβίαση από τον Μπαραντέι και την ομάδα του, δεν είναι παρά πρόλογος σε δυναμικότερες επεμβάσεις.
Τέλος αν πιστεύεις ότι το Ιράν είναι μεγαλύτερη απειλή για την παγκόσμια ειρήνη από τις ΗΠΑ, τότε συνμπεραίνω ότι θα πρέπει να ζεις κάπου τα τελευταία δέκα (τουλάχιστον) χρόνια, με σποραδική και με παρεμβολές, επαφή με τα τεκταινόμενα στον πλανήτη μας.
Οσο για την ανεξαρτησία της χώρας υπάρχουν και χειρότερα
Το κακό είναι ότι στην Αμερική λείπει μια βασική προϋπόθεση οποιασδήποτε μελετημένης παρέμβασης στο Ιράν: Intelligence. Δεν ξέρουν τι τους γίνεται μέσα στη χώρα, δεν μπορούν να κατανοήσουν το μέγεθος της τελευταίας οικονομίας εκτός "παγκόσμιου οικονομικού συστήματος" (που την έχουν και μεγάλη), έτσι δεν μπορούν να αντιληφθούν τη δυναμική του power struggle στο εσωτερικό της χώρας. Επιπλέον το ομολογούν κι όλας. (Και δεν είναι κακό... Εδώ οι Ιρανοί δεν ξέρουν τι να υποθέσουν πια - και έχουν δει πολλά τα ματάκια τους.)
Πιο freakish ακόμα είναι η σωστή επισήμανση του Talos, ότι οι στρατηγικές επιδιώξεις των δύο ηγετικών ομάδων συμπίπτουν. Δείτε τα record high profits που ανακοίνωσαν οι πετρελαιάδες στις ΗΠΑ - που χαίρουν της εμπιστοσύνης μετόχων του Ρεπουμπλικανικού κατεστημένου. Ή την αύξηση των εσόδων του Ιράν από πετρέλαιο σε σχέση με πέρισυ.
Αρα ο Αχμαντινεζάντ μάλλον έχει καλό leverage αυτές τις μέρες. Αν ένας CEO μεγάλης επιχείρησης συνέβαλλε στον διπλασιασμό της τιμής του αγαθού που εμπορεύεται, θα σάρωνε τα βραβεία για τον καλύτερο CEO ή όχι;
Για μένα το θλιβερό είναι ένα. Μετά τις Ιρανικές εκλογές που σόκαραν πολλούς Ιρανούς υπήρχε ένα επιχείρημα τύπου "ουδέν κακόν αμιγές καλού". Το επιχείρημα έλεγε ότι τώρα που οι σκληροπυρηνικές δυνάμεις της επανάστασης πιάσαν όλα τα πόστα δεν έχουν δικαιολογία να μην τιμήσουν τις υποσχέσεις του και να χορτάσουν το λαό με τους πακτωλούς των εσόδων από το πετρέλαιο.
Ε, τώρα έχουν...
(Βλέπεις οι neo-τάδε όλου του κόσμου προικοδοτούν αλλήλους)
Παραθέτω εδώ ένα ζουμερό απόσπασμα από ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο του
energybulletin.net:
"When in 1970-1971 foreigners demanded payment for their dollars in gold, The U.S. Government defaulted on its payment on August 15, 1971. While the popular spin told the story of “severing the link between the dollar and gold”, in reality the denial to pay back in gold was an act of bankruptcy by the U.S. Government. Essentially, the U.S. declared itself an Empire. It had extracted an enormous amount of economic goods from the rest of the world, with no intention or ability to return those goods, and the world was powerless to respond - the world was taxed and it could not do anything about it.
From that point on, to sustain the American Empire and to continue to tax the rest of the world, the United States had to force the world to continue to accept ever-depreciating dollars in exchange for economic goods and to have the world hold more and more of those depreciating dollars. It had to give the world an economic reason to hold them, and that reason was oil.
In 1971, as it became clearer and clearer that the U.S Government would not be able to buy back its dollars in gold, it made in 1972-73 an iron-clad arrangement with Saudi Arabia to support the power of the House of Saud in exchange for accepting only U.S. dollars for its oil. The rest of OPEC was to follow suit and also accept only dollars. Because the world had to buy oil from the Arab oil countries, it had the reason to hold dollars as payment for oil. Because the world needed ever increasing quantities of oil at ever increasing oil prices, the world’s demand for dollars could only increase. Even though dollars could no longer be exchanged for gold, they were now exchangeable for oil."
Oλόκληρο το κείμενο εδώ:
http://www.energybulletin.net/12125.html
Διάβάζοντας ολόκληρο το άρθρο πολλές από τις εξελίξεις στη διεθνή σκηνή έχουν επιτέλους κάποιο νόημα.
Ακόμη και αν δεν πετύχαινε το χρηματιστήριο πετρελαίου του Ιράν σίγουρα θα μπορούσε να οδηγήσει στη χρήση εναλλακτικού αντιτίμου για το πετρέλαιο, έστω και σε τοπικό η διακρατικό επίπεδο και, στην αποδυνάμωση του δολαρίου που φαίνεται όντως πολύ εξαρτημένο από αυτό!
Μια παρένθεση εδώ: Ίσως και αυτό να εξηγεί εν μέρη την μανιωδώς συνεχιζόμενη πίστη στο πετρέλαιο και τη φαινομενικά βλακώδης αύξηση κατανάλωσης που ξεκίνησε πρώτα στις ΗΠΑ και εξαπλώθηκε παγκόσμια με την προώθηση των διψασμένων για πετρέλαιο SUV's. Η ΤΙ-ΒΙ και τα μέσα είναι γεμάτα με διαφημίσεις και παρουσιάσεις τέτοιων οχημάτων ενώ αντίθετα τα υβριδικά είναι στριμωγμένα στο περιθώριο. Σαν να λένε και να ξαναλένε, να κολυμπήσουμε όλοι άφοβα στο πετρέλαιο - Business as usual! - και όλα αυτά σε καιρούς σοβαρών κρίσεων με το πετρέλαιο. (προετοιμασία πολέμου Ιράκ, πόλεμος,, κρίση Μεσανατολικού..)
Αλλά να γυρίσω στο θέμα - ακόμη και αν αποτύχαινε σε μεγάλο βαθμό η προσπάθεια των Ιρανών δεν παύει μία τέτοια κίνηση να είναι ένα ηχηρό χαστούκι στους Αμερικανούς, μία σοβαρή πρόκληση στην παγκόσμια ηγεμονία τους.
Από τα όσα καταλαβαίνω δύο πράγματα θα επηρέαζαν καταστροφικά την οικονομία των ΗΠΑ: η δραματική αλλαγή στην αναλογία συναλλαγματικών αποθεμάτων (και εκεί μια *γενικευμένη χρήση του Ευρώ* για πετρελαϊκές συναλλαγές θα βοηθούσε - αλλά δεν μοιάζει πολύ πιθανή) και φυσικά αν Κίνα και Ιαπωνία αποφάσιζαν να παύουν να δανείζουν τις ΗΠΑ μέσω της αγοράς αμερικανικών ομολόγων. Δεν έχω καμία βεβαιότητα όμως. Αν κάποιος γνωρίζει περισσότερα επί του θέματος ας γράψει κάτι...
Για τα SUV μένω και εγώ άναυδος. Οι αγοραστές τζογάρουν ότι το πετρέλαιο δεν θα ακριβύνει πολύ στο άμεσο μέλλον (ή είναι πλούσιοι - αφήνω το ζήτημα των ρύπων και της κλιματικής αλλαγής). Πρόκειται για καταναλωτική ηλιθιότητα φυσικά...
Τέλος για το χαστούκι: το ωραίο είναι ότι από άποψη τσαμπουκά το Ιράν μπορεί να κάνει πλέον μόνο εργοστάσια πυρηνικής ενέργειας (και όχι όπλα) και να έχει περάσει το δικό του... Αλλά φοβάμαι ότι για αυτόν ακριβώς το λόγο η λεγόμενη "αξιοπιστία" των ΗΠΑ (δηλαδή ο αποτελεσματικός μελλοντικός εκφοβισμός των διαφωνούντων) θα επιβάλει κάποιου είδους επίθεση (πιθανόν τον Νοέμβριο). Ελπίζω πάντως να διαψευστώ.
Για τα SUV, όντως όσο γελοίο και να φαίνεται δεν μπορώ να βρώ άλλη λογική εξήγηση. Σε καιρό που γνώριζαν και γνωρίζουν ότι οι τιμές πετρελαίου θα πάνε κατά διαόλου λάνσαρουν αυτού του έιδους τα οχήματα..!
Σαν ένα μαχητή που έχοντας ξεμείνει από πυρομαχικά προβάλει όλα του τα όπλα - ντε και καλά δεν υπάρχει ουδεμία τραγική αλλαγή στο status quo!