ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΝ

1. Η διακλάδωση    “Things fall apart; the centre cannot hold” – The Second Coming, W. B. Yeats (1919) Η Θεωρία των Παγκοσμίων Συστημάτων (ΘΠΣ) αποτελεί μια προσέγγιση της ιστορίας και των κοινωνικών μεταβολών η οποία χρησιμοποιεί έννοιες και μεθοδολογίες ανάλυσης προερχόμενες από τη μελέτη των δυναμικών συστημάτων στη φυσική. Ο Ιμάνουελ Βαλερστάιν , είναι ίσως ο επιφανέστερος θεωρητικός της ΘΠΣ, και ο ευρύτερα γνωστός εκφραστής της. Κατά τον Βαλερστάιν έχουμε μπει εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες σε μια διαδικασία μετάβασης του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος προς δύο πιθανές κατευθύνσεις. Η διαδικασία αυτή διαρκεί αρκετές δεκαετίες και, κατά τον Βαλερστάιν πάλι, έχει ήδη τεθεί σε κίνηση από την «παγκόσμια επανάσταση του 1968». Το υπάρχον σύστημα διέρχεται βαθιά κρίση διαρκείας και εμφανίζει εδώ και χρόνια χαοτική συμπεριφορά: περνάει από καταστάσεις «τυχαίων διακυμάνσεων σε όλες τις παραμέτρους του ιστορικού συστήματος»: την παγκόσμια οικονομία, το σύστημα διακρατικών

{Το άρθρο αυτό γράφτηκε λίγες εβδομάδες μετά το Βρετανικό δημοψήφισμα για την έξοδο από την ΕΕ, και δημοσιεύτηκε στο τεύχος καλοκαιριού του περιοδικού "Δημοσιογραφία" } Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ, είναι ένα κοσμοϊστορικό γεγονός. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι το Brexit είναι ένα «εν δυνάμει» κοσμοϊστορικό γεγονός επειδή η κατάληξη του ζητήματος της αποχώρησης ή μη του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πιθανότερο να περάσει από αρκετά ακόμα κύματα πριν καταλήξει στην πράξη σε κάποιο οριστικό αποτέλεσμα. Ακόμα όμως και το ενδεχόμενο απόρριψης τελικά της λαϊκής βούλησης, όπως εκφράστηκε μέσα από το δημοψήφισμα, σε μια χώρα «πρώτης γραμμής» ως προς την παγκόσμια ισχύ της και τη δημοκρατική της παράδοση, θα αποτελούσε μείζονα εξέλιξη, και θα επιβεβαίωνε την προκεχωρημένη αποδημοκρατικοποίηση και μεταδημοκρατικοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελώντας και σε αυτήν την περίπτωση μια παγκόσμια, κοσμοϊστορική και