Αναρτήσεις

Τα πολλά πρόσωπα της ψηφιακής λογοκρισίας

Εικόνα
Είμαστε στην εποχή που μεταξύ της Google και του Facebook διαμορφώνεται, διακινείται και διαχέεται σχεδόν όλη η παγκόσμια δημοσιογραφική παραγωγή (εκτός Κίνας και Ρωσίας). Είμαστε επίσης στην εποχή που χωρίς τη μεσολάβηση αυτών των δύο εταιρειών και των υπηρεσιών τους, κάθε δημοσιογραφική παραγωγή, ανεξάρτητα από την πηγή της, είναι καταδικασμένη στη σχετική ή πλήρη αφάνεια. Δηλαδή έχει καταστεί αδύνατον για οποιονδήποτε επαγγελματία της επικοινωνίας ή της δημοσιογραφίας, κάποιον ακτιβιστή ή κάποιο δημόσιο πρόσωπο να «βγει» από τον κύκλο των υπηρεσιών αυτών χωρίς να υποστεί ποινή περιθωριοποίησης. Η Google και το Facebook αποτελούν με διάφορους τρόπους και σε διαφορετικά πεδία ολοκληρωτικά μονοπώλια. Κάθε συζήτηση για την ελευθερία του λόγου και την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών στις ημέρες μας, ιδίως στη Δύση, δεν μπορεί παρά να αφορά τη ρύθμιση και τον έλεγχο των πρακτικών αυτών των εταιριών. Η ρύθμιση αυτή, αν θέλουμε να είναι ουσιώδης, δεν μπορεί να είναι αυτορρύθμιση, δεν μπ...

Στρίβοντας δεξιά στη διακλάδωση του Wallerstein

Εικόνα
1. Η διακλάδωση    “Things fall apart; the centre cannot hold” – The Second Coming, W. B. Yeats (1919) Η Θεωρία των Παγκοσμίων Συστημάτων (ΘΠΣ) αποτελεί μια προσέγγιση της ιστορίας και των κοινωνικών μεταβολών η οποία χρησιμοποιεί έννοιες και μεθοδολογίες ανάλυσης προερχόμενες από τη μελέτη των δυναμικών συστημάτων στη φυσική. Ο Ιμάνουελ Βαλερστάιν , είναι ίσως ο επιφανέστερος θεωρητικός της ΘΠΣ, και ο ευρύτερα γνωστός εκφραστής της. Κατά τον Βαλερστάιν έχουμε μπει εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες σε μια διαδικασία μετάβασης του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος προς δύο πιθανές κατευθύνσεις. Η διαδικασία αυτή διαρκεί αρκετές δεκαετίες και, κατά τον Βαλερστάιν πάλι, έχει ήδη τεθεί σε κίνηση από την «παγκόσμια επανάσταση του 1968». Το υπάρχον σύστημα διέρχεται βαθιά κρίση διαρκείας και εμφανίζει εδώ και χρόνια χαοτική συμπεριφορά: περνάει από καταστάσεις «τυχαίων διακυμάνσεων σε όλες τις παραμέτρους του ιστορικού συστήματος»: την παγκόσμια οικονομία, το σύστημα δια...

Brexit: Το αναπάντεχο καλοκαίρι της Βρετανίας

Εικόνα
{Το άρθρο αυτό γράφτηκε λίγες εβδομάδες μετά το Βρετανικό δημοψήφισμα για την έξοδο από την ΕΕ, και δημοσιεύτηκε στο τεύχος καλοκαιριού του περιοδικού "Δημοσιογραφία" } Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ, είναι ένα κοσμοϊστορικό γεγονός. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι το Brexit είναι ένα «εν δυνάμει» κοσμοϊστορικό γεγονός επειδή η κατάληξη του ζητήματος της αποχώρησης ή μη του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πιθανότερο να περάσει από αρκετά ακόμα κύματα πριν καταλήξει στην πράξη σε κάποιο οριστικό αποτέλεσμα. Ακόμα όμως και το ενδεχόμενο απόρριψης τελικά της λαϊκής βούλησης, όπως εκφράστηκε μέσα από το δημοψήφισμα, σε μια χώρα «πρώτης γραμμής» ως προς την παγκόσμια ισχύ της και τη δημοκρατική της παράδοση, θα αποτελούσε μείζονα εξέλιξη, και θα επιβεβαίωνε την προκεχωρημένη αποδημοκρατικοποίηση και μεταδημοκρατικοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελώντας και σε αυτήν την περίπτωση μια παγκόσμια, κοσμοϊστορική και ...

Παραμορφωμένοι από την τρυφερή χάρη των κοινωνικών δικτύων

Εικόνα
Moby, from "Are you lost in the world like me"official video [Αναδημοσιεύω εδώ άρθρο μου που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Δημοσιογραφία" στο τεύχος 10, Άνοιξη 2016 ] Κάποια εποχή οι απεργίες των δημοσιογράφων είχαν άμεση επίδραση στους πολίτες αυτής της χώρας. Προκαλούσαν ένα αισθητό κενό στην ενημέρωση. Οι εφημερίδες που δεν έβγαιναν, οι ειδήσεις στα ραδιόφωνα και τα κανάλια που δεν μεταδίδονταν, γινόντουσαν αντιληπτές σαν μια ενοχλητική σιωπή. Τα Μέσα πληροφόρησης για το τι γίνεται στον κόσμο και στην χώρα, ήταν κλειστά. Κάθε δημόσιος διάλογος έπαυε. Σήμερα, καμία απεργία δημοσιογράφων δεν δημιουργεί την ίδια αίσθηση. Αυτό οφείλεται εν μέρει στην απαξίωση της δημοσιογραφίας παντού, και με ιδιαίτερη ένταση (για πολλούς συγκυριακούς και συστημικούς λόγους) ειδικά στη χώρα μας. Όμως, κυρίως οφείλεται στη δραματική αλλαγή του τρόπου με τον οποίο ενημερώνεται ένα ολοένα και μεγαλύτερο μέρος των πολιτών. Στην Ελλάδα και στον κόσμο ολόκληρο το διαδίκτυο ανέ...

(Ξανά-) Θάβοντας τον Μιλόσεβιτς (remix: 2016)

Εικόνα
Η παρούσα “αναψηλάφιση” της προ δεκαετίας ανάρτησης  στο Ιστολόγιον, ξεκίνησε με αφορμή  την απόφαση καταδίκης του Κάρατζιτς από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την Πρώην Γιουγκοσλαβία , η οποία περιείχε ένα εδάφιο το οποίο  ερμηνεύτηκε ως γενική αθώωση του Μιλόσεβιτς , και πήρε διαστάσεις και στον Ελληνικό Τύπο και στα Κοινωνικά Μέσα. Δεν πρόκειται όμως για κάτι τέτοιο παρά μόνο έμμεσα, για ένα κομμάτι των κατηγοριών, και για ένα θέμα (το αν η γενοκτονική εκστρατεία της Σερβοβοσνιακής ηγεσίας και η Σρεμπρένιτσα έγινε με τις οδηγίες του ή την ανοχή του) και από σπόντα. Η δίκη του Μιλόσεβιτς διακόπηκε με τον θάνατό του. Δεν πρόκειται να τελεσιδικήσει έτσι ή αλλιώς ποτέ. Πρόκειται όμως για αναμενόμενη εξέλιξη: Ανάλογη απόφανση είχε προκύψει έμμεσα το 2007, όταν το ανώτατο διεθνές δικαστήριο είχε απορρίψει την κατηγορία περί συμμετοχής της νέας Γιουγκοσλαβίας σε γενοκτονία στη Βοσνία .  Στην ίδια κατεύθυνση ήταν η απαλλαγή για σχετικά εγκλήματα στο Κόσοβο του πρώην ...