Κομμένη η τζάμπα τηλεόραση

Σε ένα πρόσφατο συνέδριο σχετικά με την ανίχνευση εξωγήινης νοήμονος ζωής, ο Φρανκ Ντρέικ, ένας από τους θεμελιωτές της επιστημονικής αναζήτησης για εξωγήινους πολιτισμούς, ανέφερε πως οι τεχνολογικές εξελίξεις που αφορούν την μετάδοση τηλεοπτικών σημάτων, «κρύβουν» σταδιακά την Γη από ενδεχόμενους γειτονικούς ΕΤ. Οι αλλαγές που αφορούν την καλωδιακή, την δορυφορική και την ψηφιακή τηλεόραση, ελαχιστοποιούν την «διαρρέουσα» μετάδοση προς τα άστρα.

Η Γη περιβάλλεται από μια άλω ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σημάτων που εκτείνεται ήδη 100 έτη φωτός γύρω της, ένα συνονθύλευμα ηχητικών και οπτικών σημάτων που περιέχει από τις ζωντανές μεταδόσεις του Ενρίκο Καρούζο, μέχρι την πρώτη μετάδοση του «τσοπανάκου» της ΕΙΡ, τον Άγνωστο Πόλεμο, ταινίες του Μπόλυγουντ, Dukes of Hazard, Friends, αριστουργήματα, ιστορικές στιγμές, κουτσομπολιά, αθλητικά κτλ. Καλώς ή κακώς η δωρεάν αυτή διαπλανητική μετάδοση γίνεται όλο και πιο αδύναμη: πλέον γίνεται τεχνολογικά πολύ δύσκολη η ανίχνευση του σήματος αυτού, ακόμα και σε «κοντινές», γαλαξιακά μιλώντας, αποστάσεις μερικών δεκάδων ετών φωτός.  Με την σταδιακή υποχώρηση  της έντασης των ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών παγκοσμίως, θα πάψουμε να εκπέμπουμε ως ανθρωπότητα την ιστορία μας στο σύμπαν.

Ευτυχώς τα ραδιοτηλεοπτικά σήματα δεν είναι τα μόνα, ούτε τα ισχυρότερα που εκπέμπονται προς το διάστημα. Τα ραντάρ συνεχίζουν προς το παρόν να είναι οι ισχυρότεροι φάροι της παρουσίας στην Γη νοήμονος τεχνολογικά εξελιγμένου πολιτισμού. Αλλά για πόσο;

Στη Γη οι τεχνολογίες επικοινωνίας με την χρήση ισχυρών εκπομπών ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας αντικαθίστανται από άλλες πολύ χαμηλότερης έντασης. Αυτή η διαδικασία είναι πιθανόν να ολοκληρωθεί μέσα στον αιώνα που διανύουμε. Γιατί να μην ισχύει το ίδιο λοιπόν για κάθε άλλον τεχνολογικά ανεπτυγμένο πολιτισμό στο σύμπαν; Αν όμως είναι έτσι τα πράγματα, οι προσπάθειες ανίχνευσης σημάτων από εξωγήινους πολιτισμούς (π.χ. το πρόγραμμα SETI) είναι σε ακόμα δυσχερέστερη θέση: δεν ψάχνουν πια για πολιτισμούς από ένα στάδιο τεχνολογικής ανάπτυξης και μετά. Ψάχνουν για πολιτισμούς μέσα σε ένα πολύ περιορισμένο χρονικό παράθυρο της τεχνολογικής εξέλιξης τους. Οπότε η αναζήτηση είναι ακόμα δυσκολότερο να καρποφορήσει.

Βεβαίως υπάρχει και η άλλη άποψη:  είναι ύβρις να θεωρούμε πως μπορούμε να φανταστούμε τι μπορεί να σημαίνει νοήμων ζωή στο σύμπαν, ή να προδιαγράψουμε στάδια τεχνολογικής ανάπτυξης για πολιτισμούς  των οποίων δεν ξέρουμε (και μάλλον δεν μπορούμε να φανταστούμε) ούτε την υλική υπόσταση, ούτε την βιολογία, ούτε την ιστορική πορεία τους (ή τι θα μπορούσε να σημαίνει ιστορική πορεία για αυτούς). Αυτό για το οποίο ψάχνουμε στην πραγματικότητα μέσω SETI, είναι οι εξωγήινοι πολιτισμοί εκείνοι που μοιάζουν τόσο σκανδαλωδώς με τον δικό μας, ώστε να έχουν ακόμα και τεχνολογικά παρόμοια πορεία με τον άνθρωπο.

Ψάχνουμε τελικά για διαστρική παρέα για να βλέπουμε μαζί τηλεόραση…