Η υπόγεια δεκαετία

 

Πώς θα είν' ο κόσμος μας,
πώς θα είμαστε εμείς
το 2009.

Πώς θα ζούμε άραγε
που θα είναι όλα αλλιώς
και ποια θα είναι τα νέα.
Το 2009.

Κώστας Τουρνάς «Το 2009», 1974

Ακόμα μια δεκαετία της ζωής μου περνά στην ιστορία. Πάλι. Μια περίεργη δεκαετία αυτή. Θα σημειώσω επετειακά επτά μόλις από τα πολλά σημαντικά γεγονότα της δεκαετίας που πέρασε στην Ελλάδα, εστιάζοντας όχι στα προφανή, αλλά στα δευτερεύοντα. Θα ρίξουμε μια φευγαλέα ματιά δηλαδή στα (προφανή) παρεπόμενα μεγάλων γεγονότων και για τα περιφερειακά, αυτά που δεν περνάνε στους τίτλους των ειδήσεων γιατί κινούνται σε πολύ αργούς ρυθμούς για την επικαιρότητα:

-          2000, η χρονιά της χρηματιστηριακής διάψευσης: Γνωρίζω βέβαια ότι η αρχή της διολίσθησης που έγινε κραχ, άρχισε το 1999, αλλά το 2000 ήταν το έτος που οι περισσότεροι από τους κατά φαντασίαν επενδυτές, συνειδητοποίησαν τελικά: 1. Τι σημαίνει φούσκα, 2. Πως την έζησαν και συμμετείχαν σε αυτή και πως αυτό είχε σαν αποτέλεσμα 3. Να χάσουν ανεπιστρεπτί τις οικονομίες τους ή/και (ακόμα χειρότερα) τα δάνειά τους. Πέρα από την απίσχνανση των οικονομικών εκατοντάδων χιλιάδων μέσων μάλλον νοικοκυριών, το τελεσίδικο της Πτώσης των Αγορών αλά Ελληνικά σηματοδότησε την στροφή στα ακίνητα και την αναδιάταξη ενός μέρους του πολιτικού σκηνικού. Αμφότερα είχαν μεγάλες συνέπειες σε χιλιάδες παραμέτρους αυτού που χαριτολογώντας αποκαλείται ώριμος ελληνικός καπιταλισμός. Το δε πολιτικό κόστος που απέφυγε να πληρώσει η κυβέρνηση Σημίτη που εξέθρεψε το αεροπλανάκι αυτό, το πλήρωσε μεταχρονολογημένα το 2004. Και είδαμε προκοπή.

-         2001 Δίδυμοι Πύργοι: Αντιιμπεριαλισμός εκ του ασφαλούς. Το 2001 ήταν η χρονιά των δίδυμων πύργων. Η χρονιά κατά την οποία άνθισαν χίλιες θεωρίες συνομωσίας και βγήκαν και χαίρονταν οι αντιιμπεριαλιστές του καναπέ που την «έπαθαν οι αμερικάνοι», δηλαδή που σκοτώθηκαν πυροσβέστες, υπάλληλοι και πωλητές χοτ-ντογκ. Η συμμετρία του φαινομένου ισλαμισμός/νεοσυντηρητισμός δεν απασχόλησε τους περισσότερους από τους αιμοδιψείς πανηγυρίζοντες. Ούτε καν το ότι άνοιγε έναν φριχτό κύκλο αίματος, εισβολών και ανανέωσης της αυτοκρατορικής επέκτασης, η οποία οδήγησε σε εκατοντάδες φορές περισσότερα θύματα (κυρίως μη-αμερικάνους), αλλά και εντέλει στην προσφυγιά και τους πρόσφυγες. Τους πρόσφυγες εκείνους δηλαδή που, κατά μεγάλο μέρος,  ο μέσος δημοσκοπικός Έλληνας (πιθανώς μυθικό ον πάντως), θεωρεί πράκτορες των... αμερικάνων για την υπονόμευση του κραταιού μας έθνους. Η βλακεία κάνει κύκλους.
-         2000-2004 το νέο «τάμα του έθνους»: Μετά το 2000, καθώς μπαίναμε στην τελική ευθεία για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, συνειδητοποιήθηκε ότι η φαγωμάρα για τις εργολαβίες είχε οδηγήσει σε μάλλον σοβαρή καθυστέρηση τα ολυμπιακά έργα. Ξένα δημοσιεύματα μοχθηρών ανθελλήνων σημείωναν πως υπήρχε μια αβεβαιότητα για την τέλεση των αγώνων και από πλευράς κατασκευών και από πλευράς ασφάλειας (τρομοϋστερίας μεσούσης γαρ). Κατά πάσα πιθανότητα δεν ήταν παρά εκβιαστικά σημειώματα για την ανάθεση των σωστών διεθνών εργολαβιών. Η Αθήνα χτίστηκε, γέμισε γιαπιά, έγινε αβίωτη για τρία χρόνια. Αλλά τα «καταφέραμε». Χρεωθήκαμε ως το λαιμό για να κάνουμε τους, όντως αξιοπρεπείς, αγώνες που κάναμε – χωρίς κανένας φυσικά να έχει κάποιο σχέδιο για την μεταολυμπιακή χρήση των περισσότερων από τα οικοδομήματα. Ούτε καν για το ποιος θα πότιζε τα δέντρα που φυτεύτηκαν και στην συνέχεια μαράθηκαν. Αλλά βγάλαμε ένα μετρό και μια Αττική Οδό. Με 20 χρόνια καθυστέρηση. Ζήτω μας.
-         2004-2005 Πρωταθλητές παντού.  Το 2004 η Εθνική Ελλάδος ποδοσφαίρου σημείωσε την μεγαλύτερη έκπληξη στην ιστορία του αθλήματος (και πιθανόν του αθλητισμού) κατακτώντας το Κύπελλο Ευρώπης στο ποδόσφαιρο. Το 2005 η Εθνική μπάσκετ της Ελλάδας, σαν συνέχεια της μακράς παράδοσης που έχει δημιουργήσει η χώρα στο άθλημα έπαιρνε το χρυσό στο αντίστοιχο Eurobasket. Οι αλλεπάλληλες επιτυχίες της Εθνικής μπάσκετ και των Ελληνικών συλλόγων (ΟΚ, ΤΟΥ συλλόγου μπάσκετ) συνεχίστηκαν μετά το χρυσό (και προηγήθηκαν άλλωστε). Το ποδόσφαιρο έμεινε βαθιά προβληματικό, με παράγκες και ημιυποκοσμικούς παράγοντες σε όλα τα επίπεδα. Το μπάσκετ συνεχίζει να προκόβει. Υπάρχει σίγουρα ένα ηθικό δίδαγμα εδώ.
      Υπέροχο παρεπόμενο της κατάκτησης του ποδοσφαιρικού τροπαίου ήταν ο πανηγυρισμός των μεταναστών μαζί με τους Έλληνες στους δρόμους των Ελληνικών πόλεων. Μη-υπέροχο παρεπόμενο, οι ανεγκέφαλοι που επιτίθονταν εναντίον των ανθρώπων αυτών, αποδεικνύοντας πως η αθλιότητα είναι η μόνη πατρίδα των ηλιθίων.
      Να σημειώσουμε και την ραγδαία άνοδο και την πιο ραγδαία πτώση του Ελληνικού στίβου εδώ, καθώς δείχνει οτι το DNA του πρωταθλητή λειτουργεί με διαλείψεις, τουλάχιστον.

-         2007 (και 2001 και 2009 κτλ) – Καίγεται το σύμπαν. Χάθηκαν εκατομμύρια στρέμματα γης, στην Πελοπόννησο, στην Ρόδο, σε όλη την Ελλάδα και, εντατικά και τακτικά, ότι φύτρωνε γύρω από την Αθήνα. Η απέραντη θλίψη πολλαπλασιάζεται από το γεγονός ότι όλη την δεκαετία, οι αλλεπάλληλες υποσχέσεις σχετικά με το δάσος που θα ξαναγίνει δάσος, ήταν κούφια λόγια ως επί το πλείστον. Οι πυρόπληκτοι έγιναν άλλος ένας ιμάντας μεταφοράς χρημάτων από διάφορες πηγές προς ορισμένες τσέπες, δυστυχώς όχι τις δικές τους. Θετική η αντίδραση και η αγανάκτηση της κοινωνίας η οποία με τις τερατώσεις αυτές καταστροφές μοιάζει εν μέρει να συνειδητοποιεί την έκταση της οικολογικής κρίσης στην χώρα μας (;). Το έργο έχει συνέχειες. Και δεν θα τροφοδοτείται μόνο από οικοπεδοφάγους και συμφέροντα.
-         Δεκέμβρης 2008: Δολοφονία Γρηγορόπουλου. Ξεσηκωμός της νεολαίας ανά την Ελλάδα, μετά βαΐων και κλάδων, χριστουγεννιάτικα. Παρουσιάστηκε ένα επιστημονικό παράδοξο στην ανάγνωση των γεγονότων: Από όσο μεγαλύτερη απόσταση παρακολούθησε κανείς τα γεγονότα και όσο πιο έμμεσα, τόσο λιγότερο ξεσηκωμός ήταν και τόσο λιγότεροι συμμετείχαν. Πρόλαβα και έγραψα περί του Οργισμένου Δεκέμβρη από αυτήν την στήλη, μόλις πριν δύο εβδομάδες και δεν θα επαναλάβω εδώ τα ίδια. Σημειώνω πάντως ότι μου φαίνεται ο περσινός Δεκέμβρης σαν κάποιου είδους προεόρτιο για την επόμενη δεκαετία, σε πολλά επίπεδα και όχι με γραμμικό κατ’ ανάγκη τρόπο. Ίδωμεν.
-         Κρίση 2008 – παρόν:  Όλο το οικονομικό παραμύθιασμα μιας εικοσαετίας έσκασε μαζί με την Lehman bros και ξεγύμνωσε παγκοσμίως τους ιδεοληπτικούς της απορρύθμισης (οι οποίοι όμως "παραδόξως" παραμένουν στο τιμόνι) και στην Ελλάδα μια οικονομία που πανηγύριζε επειδή μεγάλωνε με δανεικά κάθε είδους, σε κάθε επίπεδο. Ο Μεγάλος Θεός της Ελλάδας έδωσε και είχε βγει στην φόρα εγκαίρως το σκάνδαλο με τα δομημένα ομόλογα και δεν είδαμε και χειρότερα. Μετά την φούσκα του χρηματιστηρίου που την ξεκίνησε, η δεκαετία κλείνει με την φούσκα του Ελληνικού κράτους, την οποία παίζουν διεθνείς πλέον παίκτες και το σκάσιμο της οποίας απειλεί τους πάντες (πλην εκείνων που έβγαλαν λεφτά από αυτή) με κάποιου είδους shock-therapy, που θα πάρει από δημόσιες υπηρεσίες τα λεφτά για να τα δώσει στις τράπεζες για να μας δανείσουν ώστε να σωθούμε. Τα πράγματα είναι σκοτεινά και δυσοίωνα. Καλώς να δεχτούμε την νέα δεκαετία.

[Decades / Joy Division]