Μερικά πράγματα που δεν καταλαβαίνω σχετικά με το ασφαλιστικό

Άντε, πάλι το ασφαλιστικό ανοίγει. Δεν υπάρχει θέμα με το οποίο να  έχουν ασχοληθεί εμβριθώς τόσοι αρθρογράφοι, δημοσιογράφοι, ειδικοί και  "ειδικοί", από κάθε πλευρά, και το οποίο να παραμένει τόσο θολό και  τόσο αινιγματικό, όσο το ασφαλιστικό. Ίσως γιατί στην πραγματικότητα  για να μιλήσει κανείς για αυτό θέλει αριθμούς και στοιχεία και ο  δημόσιος διάλογος δια των ΜΜΕ απεχθάνεται τους αριθμούς και τα
στοιχεία, τα οποία τα αντιμετωπίζουν συνήθως ως θόρυβο και τα  παρακάμπτουν. Ίσως πάλι επειδή ειδικά στην Ελλάδα η δημόσια  οικονομική και κοινωνική στατιστική έχει κρίσιμες ατέλειες, εσκεμμένες  (όπως πρόσφατα έμαθε όλη η Ευρώπη) ή εγγενείς (λόγω του τεράστιου  όγκου της μαύρης οικονομίας). Όπως και να έχει, τα πράγματα μένουν  θολά. Ιδίως σε ότι αφορά τα δημοσίως γνωστά. Ανακύπτουν δηλαδή  ερωτήματα σε κάθε επέιπεδο του θέματος για τα οποία δεν έχω δει σαφείς  απαντήσεις - ή απλά δεν υπάρχουν σαφείς απαντήσεις. Ιδού μερικά, σε  μορφή ερωτημάτων και διαπιστώσεων:

• Το θέμα της εξίσωσης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης μεταξύ  των δύο φύλων στο Δημόσιο. Υποτίθεται επιβλήθηκε από το Ευρωπαϊκό  δικαστήριο για λόγους... ισότητας. Τι είδους υπερασπιστική γραμμή  ακολουθήθηκε από την Ελληνική κυβέρνηση τότε δεν είναι σαφές, όπως δεν  είναι σαφές αν η υπερασπιστική γραμμή αυτή ήταν επίτηδες προσχηματική. Αυτό που είναι σαφές είναι ότι σε μια τραγικά οικονομικά άνιση  κοινωνία για τις γυναίκες όπως η Ελληνική, ακόμα και οι στρεβλές  ευεργετικές ρυθμίσεις όπως η πρόωρη συνταξιοδότηση, είχαν ένα  εξισωτικό αποτέλεσμα. Μετά την παρέμβαση του Ευρωπαϊκού Δικαστήριου  πάντως η ανισότητα μεταξύ των φύλων επιτάθηκε. Αυτό από μόνο του είναι  απλά απογοητευτικό. Είναι απογοητευτικότερο ακόμα όμως ότι δεν  φρόντισε το Ελληνικό δημόσιο να αμβλύνει το δυσμενές αποτέλεσμα  ενισχύοντας π.χ. αντισταθμιστικά τα επιδόματα και τις παροχές  μητρότητας (και στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα).


• Το άλλο θέμα είναι το θέμα της αγοράς εργασίας: Θα παραταθεί λοιπόν  ο εργασιακός βίος κατά 5 χρόνια. Οπότε με δεδομένο ότι ήδη η ανεργία  φτάνει πάλι σε ιστορικά ποσοστά ρεκόρ, απλά θα αυξηθούν σχεδόν  αντίστοιχα οι άνεργοι. Και επειδή όσοι μείνουν άνεργοι σε μεγάλη ηλικία δύσκολα προλαμβάνονται, αλλά και επειδή οι ήδη εγκατεστημένοι  σε έναν οργανισμό θα μένουν σε αυτόν πέντε χρόνια παραπάνω, θα γλιτώσουμε συντάξεις αλλά θα πληρώνουμε επιδόματα ανεργίας. Αυτή είναι  υποθέτω μια επικερδής μεταβολή για το κράτος (αλλά όχι για τον πολίτη), μόνο και μόνο επειδή τα επιδόματα ανεργίας είναι ουσιαστικά  χαρτζιλίκι, όπως όφειλαν να μην είναι. Είναι έτσι;


• Τρίτο θέμα είναι εκείνο της ικανότητας για εργασία: για  χειρονακτικές εργασίες, και για εργασίες χειρισμού μηχανημάτων π.χ. το  ηλικιακό όριο πέρα από το οποίο η εργασία είναι δύσκολη ή και  επικίνδυνη δεν ακολουθεί το προσδόκιμο. Ένας 65χρονος οδηγός  λεωφορείου είναι κατά μέσο όρο πολύ πιο επικίνδυνος για τον εαυτό του  και τους άλλους από έναν 55χρονο. Τι θα γίνει με όλους αυτούς και όλες  αυτές; Θα μάθουν Word και Excel, και θα κάνουν γραμματειακή δουλειά  στα 60;


• Τέταρτο τέλος θέμα είναι η εναλλακτική λύση: Με δεδομένο ότι το  70-80% των συντάξεων είναι ήδη κοντά ή κάτω από το όριο της φτώχειας,  για ποιον περιορισμό των συντάξεων συζητάμε; Ποιος θα καταβάλει τα  επιπλέον χρήματα που θα χρειαστούν και χρειάζονται ήδη για να φτάσει ο  συνταξιούχος από την σύνταξη στην αξιοπρέπεια; Προφανώς όχι οι  ιδιωτικές συντάξεις διότι και αυτές (φάνηκε πλέον) πως αντιμετωπίζουν  μεγάλα προβλήματα και είναι αναξιόπιστες. Αυτό πέρα του ότι αυξάνεται  η δαπάνη της ασφάλισης για τον εργαζόμενο ο οποίος πληρώνει δύο φορές:  μια για την δημόσια και μία για την ιδιωτική σύνταξη, με αποτελέσματα που εξαρτώνται από τις διεθνείς χρηματιστηριακές συνθήκες.

Τα ερωτήματα δεν σταματούν εδώ. Μια σε βάθος συζήτηση δεν θα μπορούσε  παρά να φτάσει τελικά και στον πυρήνα ενός επιθυμητού οικονομικού  μοντέλου, σε θέματα βιωσιμότητας, δημόσιας υγείας κοκ. Με άλλα λόγια  το ασφαλιστικό θα μπορούσε να είναι ένα από τα σημεία όπου  συναντιούνται προβλήματα και προβληματισμοί για το μέλλον της  οικονομίας συνολικά - και μάλιστα εκεί που τέμνεται η προσωπική  οικονομία με την συνολική οικονομία. Θα μπορούσε: αλλά αντ' αυτού  είναι αεροδρόμιο παραπληροφόρησης και αποσιωπήσεων, τσιπάκι στην πόκα  κάποιων διαπραγματεύσεων. Έχει σημασία να ξαναρχίσει μια επί της  ουσίας συζήτηση με όλα τα δεδομένα, που δεν θα σταματά σε μια ρηχή  λογιστική.

 

Επί του θέματος στο posterous, προ λίγων μηνών.