Ως εδώ: Ένα γράμμα από την Δανία

Προ μηνός είχα αναρτήσει στην European Tribune ένα κείμενο που περιέγραφε τα δεινά της Ελλάδος υπό τον δημοσιονομικό ζυγό της Τριαδικής Επιτήρησης. Στην συζήτηση που ακολούθησε στα σχόλια, ένας από τους συμμετέχοντες, o Δανός Jakob Stenfalk, έγραψε ένα σχόλιο σχετικά με τα περιγραφόμενα υπό την μορφή προσχεδίου μιας "επιστολή αναγνώστη στην διεύθυνση" κάποιας μεγάλης εφημερίδας, (μια πρακτική παρέμβασης που συνηθίζεται στον χώρο της EurotTrib - π.χ.). Σε ανταλλαγή ημέιλ που είχαμε, μου έστειλε μια βελτιωμένη βερσιόν του κειμένου, και υποσχέθηκα να την αναρτήσω και να την προωθήσω σε κάποια Ελληνική εφημερίδα (το δεύτερο θα το προσπαθήσω αλλά δεν ξέρω με τι αποτελέσματα).

Κάτι οι αναρτήσεις περί τις Αραβικές Επαναστάσεις (που θα συνεχιστούν), κάτι διάφορα τρεχάματα, καθυστέρησα στην τήρηση της υπόσχεσής μου, αλλά απόψε, τα νέα από την Πορτογαλία (βλ. σχετικό ποστ προ ώρας για την παραίτηση της κυβέρνησης Σόκρατες στην EuroTrib) και το ντόμινο που αναμένεται εξαιτίας της στο φρενοκομείο του Φρανκενστάινιου Μηχανισμού Στήριξης, κάνουν τώρα την επιστολή πάλι επίκαιρη και όχι μόνο για την Ελλάδα.

Πρέπει να πω πως δεν είμαι σίγουρος ακόμα αν πείθομαι από το συγγραφέα, αλλά στην συζήτηση που ακολούθησε στο φόρουμ, κλονίστηκε η πεποίθησή μου για το αδύνατο της φυγής από το Ευρώ (για λόγους που περιγράφονται γλαφυρά εδώ). Η πρόταση με ξάφνιασε γιατί η European Tribune είναι, σχεδόν στο σύνολό της, προπύργιο ενός μαχητικού αριστερού Κευνσιανισμού (εκεί είναι το πολιτικό στίγμα του κέντρου των συζητήσεων), φανατικά φιλοευρωπαϊκού και αναφανδόν υπέρ (μιας εκδοχής) του Ευρωπαϊκού σχεδίου. Η αποδοχή που είχε το σχόλιο εκεί με ξάφνιασε. Το θεωρώ ενδεικτικό μιας βαθιάς αναταραχής και αναθεώρησης εδραιωμένων πεποιθήσεων και οριοθετήσεων (που την βλέπω γενικά στις ανάλογες συζητήσεις) στον Ευρωπαϊκό χώρο. Έχει ίσως ενδιαφέρον να συζητηθεί, την στιγμή που η παρέα των υπό χρεωκοπία περιφερειακών οικονομιών της ΕΕ αυξάνεται, το εφικτό ή το δόκιμο της (νομίζω εσκεμμένα και προβοκατόρικα απόλυτης) πρότασης αυτής - που φυσικά έχει διατυπωθεί πολλαπλώς και από πολλούς στην Ελλάδα και όχι μόνο...

Ακολουθεί το κείμενο της "Επιστολής":

Η Ελλάδα θα πρέπει να παύσει την πληρωμή καθε χρέους του δημοσίου που οφείλεται σε οντότητες που δεν είναι φυσικά πρόσωπα, και κάθε χρέους άνω των 20.000 Ευρώ που οφείλεται σε φυσικά πρόσωπα.

Στην συνέχεια η Ελλάδα θα πρέπει να θέσει στην ΕΚΤ ένα τελεσίγραφο: Είτε η ΕΚΤ χρηματοδοτεί το Ελληνικό χρέος με τα overnight (ημερήσια) επιτόκια της Φρανκφούρτης [σημ. μάλλον εννοεί το Eonia] μέχρι να υποχωρήσει η υστερία στις διεθνείς χρηματαγορές, ή η Ελλάδα θα εγκαταλείψει το Ευρώ, και θα μετατρέψει το χρέος που οφείλουν Έλληνες πολίτες και κρατικοί οργανισμοί στο νέο νόμισμα, χωρίς την συγκατάθεση των δανειστών της. Η Ελλάδα θα μπορούσε στη συνέχεια να διεξάγει την εσωτερική οικονομική της πολιτική χωρίς να συμβουλεύεται τις αγορές που έχουν τόσο απόλυτα αποτύχει.

Ως θερμός υποστηρικτής του Ευρωπαϊκού σχεδίου, δεν με χαροποιεί καθόλου να προτείνω κάτι που μπορεί να οδηγήσει στην διάλυση της Ευρωζώνης. Αλλά δεν μπορώ να παρακολουθώ χωρίς ενοχές την Ελλάδα να αυτοχειριάζεται οικονομικά για χάρη των αποτυχημένων οικονομικών δογμάτων στον πυρήνα της τρέχουσας πολιτικής της Ευρωζώνης. Φτάνει πια.

Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει πως η Ελλάδα έχει σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Αλλά τα προβλήματα αυτά δεν προέρχονται από το δημόσιο χρέος. Τα προβλήματα είναι αυτά που προκαλούν το χρέος. Η απόπειρα να επιλυθούν τα Ελληνικά προβλήματα με την μείωση του δημόσιου χρέους είναι παρόμοια με την βύθιση ενός εμπύρετου ανθρώπου σε παγωμένο νερό για να πέσει η θερμοκρασία του: Δεν θεραπεύει τα προβλήματα και η διαδικασία προκαλεί περαιτέρω βλάβες

Ως πολίτες της Ευρώπης, αναγκαστικά ανεχόμαστε τις περιστασιακές άστοχες πολιτικές της ΕΕ. Όπως ως πολίτες των χωρών μας οφείλουμε να ανεχόμαστε ενδεχόμενες λανθασμένες πολιτικές από τις εθνικές μας κυβερνήσεις. Αλλά ως εδώ. Επιβάλλοντας καταστροφικές πολιτικές λιτότητας στην Ελλάδα, η διακυβέρνηση της Ευρωζώνης έχει θεαματικά αποτύχει στο πρώτο καθήκον κάθε κυβέρνησης: να υπηρετεί και να προστατεύει τους πολίτες της και το δημόσιο συμφέρον. Αν οι προτάσεις είχαν κάποια οικονομικό νόημα, θα μπορούσε κανείς να συζητήσει το θέμα. Αλλά δεν έχουν. Η λιτότητα αντιπροσωπεύει τον θρίαμβο του δόγματος πάνω στην σκέψη - ποτέ δεν έχει επιτύχει στην επίλυση μιας κρίσης σαν την Ελληνική, και δεν πρόκειται και ποτέ να το κάνει. Ούτε στην Ασία, ούτε στην Λατινική Αμερική, ούτε στην Αμερική του Χούβερ, ούτε στην Ευρώπη.

Είναι καιρός να πούμε όχι στην παράνοια αυτή, στην μόνη γλώσσα που καταλαβαίνουν τα χρηματοοικονομικά παράσιτα που την διακινούν. Ως εδώ.

- Jake

Αν θέλει κανείς να θέσει ερωτήματα - σχόλια υπόψη του συγγραφέα, ας τα αναρτήσει στα σχόλια και θα του τα μεταφέρω. Στο πάνω λινκ πάντως στο αρχικό σχόλιο, γίνεται εκτενής συζήτηση σχετικά με τις πιθανές αντιρρήσεις σε μια τέτοια κίνηση, που ίσως έχει νόημα να κοιτάξει κανείς πρώτα... Π.χ. Μια αντίθετη οπτική από τον Michel Husson που βρίσκεται εδώ, την έθεσα υπόψη του Jake στο αρχικό νήμα και απάντησε περιληπτικά....

Σχόλια

Ο χρήστης Rodia είπε…
Νομίζω ότι δεν απέχουν και πολύ οι θέσεις της "επιστολής" απο αυτές που διατύπωσε ο Δημ. Καζάκης στη συνέντευξή του στο ΚΡΗΤΗ TV -ηχητικά και εδώ σε 3 συνέχειες.

Να απομαγνητοφωνήσω μερικά κομμάτια, ώστε να τα θεσεις υπόψιν του "επιστολογράφου";
Ο χρήστης Ανώνυμος είπε…
Τάλω αν προσέξεις τα σχόλια στο άρθρο του Michael Hudson, ο ίδιος (φαίνεται να) αρνείται ότι είναι δικό του!

visk
Ο χρήστης talos είπε…
visk: Ευχαριστώ! Είχα διαβάσει το κείμενο στις γιορτές και το είχα κάνει bookmark και δεν τσέκαρα μετά τα σχόλια και την διόρθωση! Το διορθώνω και πάλι χίλια ευχαριστώ!
Ο χρήστης Unknown είπε…
Το κράτος θα μπορούσε επίσης να ιδρύσει μια νέα τράπεζα υπό τον έλεγχο του δημοσίου συγχωνεύοντας το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, την Αγροτική και το Ταμείο Παρακαταθηκών & Δανείων, να την "προικίσει" με την περιουία της ΚΕΔ, να την βάλει να δανειστεί από την ΕΚΤ με το (εξευτελιστικά χαμηλό) επιτόκιο που δανείζονται όλες οι εμπορικές τράπεζες και να δανείσει αυτά τα χρήματα μ' ένα +0,1% premium, διαδικασία πολύ κοντά (και πολύ πιο σίγουρη) με το τελεσίγραφο της κυβέρνησης προς την ΕΚΤ που περιγράφει ο Jake.

Πρόκειται για πρόταση του Μηλιού και του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ αν δεν απατώμαι.

Πάντως δεν καταλαβαίνω γιατί η επιστολή του Jake μπορεί να κάνει κάποιον να σκέφτεται την έξοδο από το ευρώ. Παραβλέπει εντελώς τον σχεδόν βέβαιο υπερπληθωρισμό, την κυκλοφορία δύο νομισμάτων (νέου και ευρώ) και την βέβαιη επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου.

Εξηγούμαι:

(1) Η (παράνομη ή όχι) παράλληλη κυκλοφορία του νέου νομίσματος και του ευρώ είναι 100% βέβαιη δεδομένου ότι μεγάλο μέρος του πληθυσμού κατέχει ευρώ (στο στρώμα που λέμε). Είναι δε τόσο βέβαιο ότι πέραν της επίσημης ισοτιμίας του ευρώ θα υπάρχει και η "ισοτιμία του δρόμου" όσο βέβαιο ήταν ότι κυκλοφορούσαν δολλάρια στην μαύρη αγορά στην πρώην Σοβιετία.

(2) Ο (υπερ)πληθωρισμός θα επιδεινωθεί αν μετατρέψουμε μονομερών το χρέος στον νέο εγχώριο νόμισμα. Νομίζω ότι ο Jake (και όσοι εισηγούνται την έξοδο από το ευρώ) υποτιμούν τη σημασία των εισαγωγών στην ελληνική οικονομία. Α, να μην παραβλέψουμε και το γεγονός ότι θα προκληθούν ελλείψεις και στα εγχώρια προϊόντα αφού θα είναι ανταγωνιστικότερα στο εξωτερικό.

(3) Η επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου προκύπτει από τα προηγούμενα. Π.χ. διπλασιασμός των τιμών καυσίμων, ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού, υπολογιστών, δυσεύρετα και ακριβότερα ελληνικά προϊόντα κλπ. κλπ.

Αυτά τα ολίγα.
Ο χρήστης Unknown είπε…
Τάλω,
πρόσεξα ότι έχεις link σ' ένα παλιότερο post του Techie. Νομίζω ότι γλαφυρότερα δεν έχει περιγράψει κανείς άλλος τα προβλήματα από την έξοδο από το ευρώ. Αν εσένα ο Jake σ' έκανε να σκέφτεσαι την έξοδο από το ευρώ, εμένα ο Techie μ' έκανε να την ξεχάσω δια παντός!
Ο χρήστης talos είπε…
Βασικά με έκανε να σκέφτομαι την επιλογή του τελεσιγράφου (ειδικά από 2-3 χώρες της Ε/Ζ μαζί μετά τα χθεσινά) και το κατά πόσο το δυσοίωνο σενάριο της απομάκρυνσης από το Ευρώ θα είναι χειρότερο από το τι περιμένει την χώρα στο σενάριο παρατεταμένης επ'αόριστον λιτότητας. Θα με ενδιέφερε και το input του techie επ' αυτού...

Έχεις πάντως δίκιο στο ότι δεν έχει καλή εικόνα της εξάρτησης της Ελληνική οικονομίας από τις εισαγωγές...
Ο χρήστης ESKARINA είπε…
Σε συνέχεια και με αφορμή τις γλαφυρές περιγραφες του Techie, να θέσω το ερώτημα αν το σημερινό και εν γένει υπάρχον πολιτικό προσωπικό διαθέτει το υπόβαθρο και τη θέληση να αντιμετωπίσει προς όφελος των πολλών τις συνέπειες και παρενέργειες μιας τέτοιας επιλογής. Παρότι οικονομοτεχνικά η έξοδος από το ευρώ παρίσταται ως λελογισμένη κίνηση, προσωπικά ακόμη δεν έχω καταφέρει να πείσω πρώτα τον εαυτό μου ότι δεν θα εξελιχθεί τελικά εις βάρος των πολλών, όπως άλλωστε εξελίσσεται η παρατεταμένη ανασφάλεια που βιώνουμε σήμερα και η παρατεταμένη λιτότητα που περιμένει στη γωνία.
Ο χρήστης talos είπε…
@vrennus Τώρα που το σκέφτομαι η πρόταση για κρατική Τράπεζα είναι πρακτικά ισοδύναμη με την απαίτηση δανεισμού από την ΕΚΤ με τραπεζικό επιτόκιο. Το μόνο που αλλάζει είναι το τι κάνεις όταν απορριφθεί!

@ESKARINA ούτε κι εγώ έχω πειστεί. Θα έλεγα μάλιστα ότι κλίνω προς το αντίθετο. Αλλά νομίζω πως τα πράγματα πάνε τόσο κατά διαόλου, που έχουμε να επιλέξουμεμεταξύ καταστροφικών (τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα) σεναρίων. Οπότε μια ακόμα τέτοια συζήτηση δεν βλάπτει, ίσως αποδειχθεί διαφωτιστική μάλιστα.
Ο χρήστης Rodia είπε…
Αντιμετωπίζουμε το δίλλημμα του Σπάρτακου, δλδ, σημερινοί δούλοι με μέλλον περισσότερη δουλεία ή σημερινοί δούλοι με μέλλον ελεύθερων ανθρώπων.
Τούνελ και το ένα, τούνελ και το άλλο. Η διαφορά βρίσκεται στο επιθυμητό μέλλον. Ετσι κι αλλιως, συσσίτια θα στηθούν στις πλατείες. Το θεμα ειναι αν θα τα μαγειρευουμε και θα τα σερβιρουμε μονοι μας ή αν θα μας τα σερβιρουν οι ιδιοι που μας εκαταντησαν σε αυτη τη θεση.
Ο χρήστης Unknown είπε…
Τάλω,
Σωστά, η λύση της κρατικής τράπεζας δεν διαφέρει πολύ από το «τελεσίγραφο» στην ΕΚΤ, απλά ενώ το τελεσίγραφο μπορεί να απορριφθεί χωρίς πολλές περιστροφές, η ΕΚΤ δύσκολα θ' αρνηθεί να δώσει χρήμα σε μια, κρατική έστω, τράπεζα. Αν έκανε κάτι τέτοιο η ΕΚΤ, νομίζω το κράτος δεν θα είχε κανένα λόγο να μη βάλει τα πιεστήρια του Χολαργού να τυπώνουν - ευρώ φυσικά, έχω την εντύπωση ότι αυτό μπορεί αν γίνει, αλλά αν κάποιος άλλος γνωρίζει καλύτερα ας μας διαφωτίσει.

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Τα πολλά πρόσωπα της ψηφιακής λογοκρισίας

Μετεκλογικά

Βαϊμάρη και αντιφασισμός, μια ιστορική σημείωση